Østfold

Østfold (Norveççe: Østfold fylke) Norveç'in güneydoğu kıyısındaki eyalettir. Askim, Mysen, Fredrikstad, Halden, Moss ve Sarpsborg Østfold'a bağlı olan altı şehirdir.[1] Akershus ile İsveç'in Värmland ve Västra Götaland illerine komşu olan eyalatin dahilindeki Sarpsborg ve Fredrikstad en büyük şehirlerdir. Üretim tesisleri genelde burada yer almaktadır. Moss ve Fredrikstad'da tersaneler bulunmaktadır. Ayrıca granit taş madenleri bulunmaktadır.

Østfold
Eyalet
Østfold fylke

Bayrak

Arma
Slogan:
"İskandinavya'nın kalbi"

Østfold'un Norveç'teki konumu
Ülke Norveç
Bölge Østlandet
İdari merkezi Sarpsborg
Eyalet 1918
Alt idari birimler
İdare
 • Vali Anne Enger (Norveç Merkez Partisi)
 • Belediye başkanı Ole Haabeth (Norwegian Labour)
Yüzölçümü
 • Toplam 4.182 km² (1.614 mil²)
 • Kara
 3.887 km² (1.500 mil²)
Nüfus
 (2011)
 • Toplam 276.647
Zaman dilimi UTC+01.00 (OAZD)
 • Yaz (YSU) UTC+02.00 (OAYZD)

Tarihçe

Eyaletin adının anlamı doğu körfezidir. (Nn: Oslofjorden var Fold) Ost doğu, fold ise fiyord, körfez demektir. İsmin kökeni 1543 yılına dayanmaktadır.

Østfold, petroglifler (kaya resimleri) ve bölge genelindeki mezar höyükleri ile, ülkenin en eski yerleşim bölgeleri arasındadır. Viking medeniyeti altına girmeleri yanı sıra bir dönem Norveç Kralı Harald Fairhair yönetimindeyken İsveç'in egemenliği altına girmiştir.

Daha sonra İsveç Danimarka egemenliği altındayken, Danimarka Kralı bölgeyi pek çok baron payesine ayırmıştır. “Heggen” ve “Frøland” baronlukları, bugünkü Askim, Eidsberg ve Trøgstad bölgesi, Akershus sınırlarındayken 1768'de Østfold'a bağlanmışlardır.

Coğrafya

İsveç ile Oslo Körfezi'nin ortasında yer almaktadır. Norveç'in en uzun nehri Glomma Nehri eyalet boyunca geçerek Fredrikstad ile Oslo Körfezine akar. Kuzeyi ormanlık bir araziyle kaplı olan bölge İsveç sınırı boyunca dağlıktır. Merkezinde büyük bir göl sistemi vardır. Kıyı şeridi boyunca kayalıklar ve küçük takım adalar bulunmaktadır.[2]

İklim

Rüzgâr kış aylarında güneyden kuzeye, yaz aylarında ise kuzeyden kuzeydoğuya eser. Ortalama sıcaklıkları Ocak ayında -3,-5 °C , Temmuz ayında ise 16-17 °C arasında değişmektedir. Kış aylarında kıyıda sıcaklıklar genellikle -1 °C civarındadır. Yıllık yağış miktarı genellikle yaz sonu ve sonbaharda yoğun olup 700–800 mm civarındadır. Bölge denize yakın olduğundan dolayı son bahar ve kış aylarında yoğun sis olmaktadır.

Ulaşım ve altyapı

Østfold Oslo ve İsveç arasında stratejik bir konuma sahiptir. Rygge'de bulunan “Moss Airport” eyalatin tek kamu hava alanıdır. “ Ryanair” bu hava alanından uluslararası uçuşlar sağlayan ana şirketdir. Havaalanı, iki saat uzaklıktaki iki milyondan fazla yolcu taşıyan Gardermoen'deki “Oslo Airport” hava alanı için seferler düzenlemektedir. E6 ve E18 kara yolları ile Oslo-Göteborg demiryolu hattı sayesinde Norveç'ten İsveç'e düzenli bir alt yapıya sahiptir.[3]

Belediyeler
Østfold'daki kent ve ilçeler
Yerel Num.[4] Ad Nüfus[5] Alan km²
0101 Halden 29,570 596,4
0104 Moss 30,689 58,0
0105 Sarpsborg 53,309 380,4
0106 Fredrikstad 75,571 285,9
0111 Hvaler 4,232 89,5
0118 Aremark 1,425 282,3
0119 Marker 3511 367,8
0121 Rømskog 690 159,1
0122 Trøgstad 5,200 187,9
0123 Spydeberg 5,358 134,6
0124 Askim 15,070 67,6
0125 Eidsberg 11,082 231,9
0127 Skiptvet 3,616 100,9
0128 Rakkestad 7,679 426,1
0135 Råde 7,003 105,3
0136 Rygge 14,677 69,8
0137 Våler 4,707 239,1
0138 Hobøl 4,912 139,6
Toplam Østfold 276 647 4186

Nüfus

Nüfusun çoğu kıyı bölgesinde yer almaktadır. Nüfusun en yoğun olduğu kırsal bölgeleri Moss, Sarpsborg, Fredrikstad ve Halden'dir. Askim ve Mysen dahil olmak üzere kıyı şehirlerinde nüfus yoğunluğu daha fazladır.

Tarihsel popülasyonları
Yıl Toplam %±
1951 185.492 —
1961 202.751 %9
1971 221.386 %9
1981 233.301 %5
1991 238.345 %2
2001 251.032 %5
2011 277.766 %11
2021? 309.613 %11
2031? 339.601 %10
Kaynak: Norveç İstatistikleri[5].

Önemli kişiler
  • Roald Amundsen (1872-1928) - kutup bölgesi kaşifi
  • Berit Ås - Siyasetçi, profesör ve feminist.
  • Thea Foss (1857-1927) - “Foss Denizcilik”in kurucusu
  • Egil Olsen - Norveç Futbol antrenörü.
  • Karl Ouren (1882-1943) - Norveç-Amerikalı sanatçı
  • Petter Solberg - Rallici
  • Nils Otto Tank (1800-1864) - Moravya Kilisesi dini lideri
  • Harald Zwart - Film yönetmeni ve yapımcısı

Dış bağlantılar

Kaynakça
  1. 13 Nisan 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.Counties of Norway- 02 Nisan 2012‎ 'da erişilmiştir.(İngilizce)
  2. Østfold- Norway- 02 Nisan 2012‎ 'da erişilmiştir.(İngilizce)
  3. 18 Nisan 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.Østfold- East Norway- 02 Nisan 2012‎ 'da erişilmiştir.(İngilizce)
  4. 4 Ocak 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.Østfold- County- 02 Nisan 2012‎ 'da erişilmiştir.(İngilizce)
  5. Projected population -Norveç İstatistikleri
    • Petter Dannevig: ‘Büyük Norveç ansiklopedisi’ , blm."Østfold"
    This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.