İvan Kojedub
İvan Mikitoviç Kojedub (Ukraynaca: Іван Микитович Кожедуб) (8 Haziran 1920 - 8 Ağustos 1991) Ukrayna asıllı Sovyet asker, II. Dünya Savaşı as pilotu ve sonrasında Sovyet Hava Kuvvetleri mareşali. Gösterdiği başarılar sebebiyle üç kez Sovyetler Birliği Kahramanı madalyasıyla onurlandırılmıştır.[1] Kore Savaşı sırasında da 324. Avcı Filosu komutanlığı görevinde bulunan Kojedub, çoğunlukla görev yaptığı Lavoçkin La-5 avcı uçağıyla olmak üzere 64 + 2 (P-51 Mustang)[2] düşman uçağı düşürmüştür. Jet motoruna sahip olan Messerschmitt Me 262 düşürmüş nadir savaş pilotlarındandır.
İvan Mikitoviç Kojedub | |
---|---|
Takma adı | Baba (Батько) ve Sakal (Борода ) |
Doğum |
08 Haziran 1920 Obrajiivka, Ukrayna Halk Cumhuriyeti |
Ölüm |
08 Ağustos 1991 (71 yaşında) Moskova, Rusya Sovyet Federatif Sosyalist Cumhuriyeti |
Bağlılığı | Sovyetler Birliği |
Hizmet dalı | Sovyet Hava Kuvvetleri |
Hizmet yılları | 1940-1985 |
Rütbesi | |
Savaşları/Çatışmaları |
II. Dünya Savaşı Kore Savaşı |
Madalyaları |
|
Gençliği
Kojedub, Ukrayna Sovyet Sosyalist Cumhuriyetine bağlı Sumy bölgesindeki Obrajiivka köyünde dünyaya gelir. Beş kardeşin en küçüğüdür. Kimya alanında teknik liseden 1940 yılında mezun olur. Şostkinskiy Havacılık Klubünde uçak kullanmayı öğrenir ve aynı yıl Sovyet Hava Kuvvetlerine katılak üzere gönüllü olur. 1941 yılında Çuhuiv Havacılık Akademisinden mezun olur. 1941 yılı Haziran ayında Barbarossa Harekâtıyla Nazi Almanyası Sovyetler Birliğine saldırınca Kojedub yeni pilotların eğitilmesi göreviyle akademide öğretmen olarak kalır. İki yıl boyunca çok değerli genç savaş pilotları yetiştirir. Kabiliyetlerinin savaş alanında daha iyi değerlendirileceğini fark eden Kojedub aktif savaş görevi için başvurur. Bunun üzerine yeni Lavoçkin La-5 avcı uçağına sahip olan 240. Filoya tayin edilir.
Savaş pilotluğu
26 Mart 1943 günü ilk uçuşunu yaptıktan sonra Voronej Cephesinde faaliyet gösterir. Temmuz ayında Kursk Muharebesine katılır. 6 Temmuz 1943 günü ilk düşman uçağını Pokrova üzerinde düşürür.[3] 16 Ağustosa gelindiğinde sekiz zafer kazanmış durumdaydı. Teğmenliğe terfi eden Kojedub'un filosu Harkov'a tayin edilir. Buradaki görevlerinde çoğunlukla Petlyakov Pe-2 bombardıman uçaklarına koruma görevi yapar. Doğu Cephesinde çok çeşitli cephelerde görev yapar. Savaş süresince filo komutanlığına kadar yükselen Kojedub son hava zaferlerini Berlin Muharebesi sırasında 16 Nisan 1945 günü kazanır.
Kojedub Müttefik Devletler savaş pilotları arasında en çok hava muharebesi kazanan pilot konumundadır. Aynı zamanda savaş sırasındaki en başarılı Sovyet pilotu sayılmaktadır. Özellikle çok zor açılarla düşmanlarını vurma özelliği öne çıkmaktadır. II. Dünya Savaşındaki başarıları şu şekildedir:
- 330 görev uçuşuna katılmıştır
- 120 hava muharebesinde yer almıştır
- 62 düşman uçağı düşürmüştür[4]
Savaş sonrası
1949 yılında Kojedub Hava Kuvvetleri Akademisinden mezun olur. 1951 yılında Albay rütbesine terfi eder. 324. Filo komutanlığına atanır ve Kore Savaşı sırasında Kuzey Kore birliklerine destek görevlerine çıkar. Kişisel olarak muharebeye girmesine izin verilmez. Komutasındaki filo katıldığı muharebelerde 239 zafer kazanırken muharebelerde 27 MiG-15 kaybedilir, 9 pilot ise hayatını kaybeder.[5] 1956 yılında Yüksek Hava Akademisinden mezun olan Kojedub generalliğe terfi eder.1971 yılında Sovyet Hava Kuvvetleri Kurmay heyetine dahil olur. 1978 yılında Sovyet Savunma Bakanlığı denetçiliğine getirilir. 1985 yılında hava mareşali rütbesine terfi eder.
Ödülleri
Gösterdiği başarılar nedeniyle çok sayıda ödüle layık görülmüştür:
- Sovyetler Birliği Kahramanı (3 kez)
- 7 Şubat 1944 (Madalya No.1472)
- 19 Ağustos 1944 (Madalya No.36)
- 18 Ağustos 1945 (Madalya No.3)
- Lenin Nişanı (3 kez)
- Kızıl Bayrak Nişanı (7 kez)
- 22 Temmuz 1943 (Madalya No.52212)
- 30 Eylül 1943 (Madalya No.4567)
- 29 Mart 1945 (Madalya No.4108)
- 29 Haziran 1945 (Madalya No.756)
- 2 Haziran 1951 (Madalya No.122)
- 22 Şubat 1968 (Madalya No.23)
- 26 Haziran 1970 (Madalya No.537483)
- Aleksandr Nevsky Nişanı (1 kez)
- 31 Temmuz 1945 (Madalya No.37500)
- Kızıl Yıldız Nişanı (2 kez)
- 4 Haziran 1955
- 26 Ekim 1955
Zaferleri
Sıra | Tarih | Düşman uçağı | Muharebe yeri |
---|---|---|---|
1 | 06.07.1943 | Ju 87 | Zavidovka'nın batısı |
2 | 07.07.1943 | Ju 87 | Gostishchevo istasyonu |
3 | 09.07.1943 | Bf 109 | Krasnaya Polyana |
4 | 09.07.1943 | Bf 109 | Pokrovka'nın doğusu |
5 | 09.08.1943 | Bf 109 | Prelestny |
6 | 14.08.1943 | Bf 109 | Iskrovka |
7 | 14.08.1943 | Bf 109 | Kolomna |
8 | 16.08.1943 | Ju 87 | Rogan |
9 | 22.08.1943 | Fw 190 | Lyubotin |
10 | 09.09.1943 | Bf 109 | Iskrovka'nın kuzeyi |
11 | 30.09.1943 | Ju 87 | Borodayevka'nın güneybatısı |
12 | 01.10.1943 | Ju 87 | Borodayevka'nın batısı |
13 | 01.10.1943 | Ju 87 | Borodayevka'nın batısı |
14 | 02.10.1943 | Bf 109 | Ploskoye |
15 | 02.10.1943 | Ju 87 | Petrovka |
16 | 02.10.1943 | Ju 87 | Andreyevka'nın güneybatısı |
17 | 02.10.1943 | Ju 87 | Andreyevka'nın güneybatısı |
18 | 04.10.1943 | Bf 109 | Borodayevka'nın kuzeybatısı |
19 | 05.10.1943 | Bf 109 | Krasny Kut'un güneybatısı |
20 | 05.10.1943 | Bf 109 | Kutsevalovka'nın batısı |
21 | 06.10.1943 | Bf 109 | Borodayevka |
22 | 10.10.1943 | Bf 109 | Dneprovo-Kamenka |
23 | 12.10.1943 | Ju 87 | Ploskoye'nin kuzeyi |
24 | 12.10.1943 | Bf 109 | Petrovka'nın güneyi |
25 | 12.10.1943 | Ju 87 | Domotkan'ın güneyi |
26 | 29.10.1943 | Ju 87 | Krivoy Rog |
27 | 29.10.1943 | He 111 | Budovka'nın batısı |
28 | 16.01.1944 | Bf 109 | Novo-Zlynka |
29 | 30.01.1944 | Bf 109 | Nechayevka'nın doğusu |
30 | 30.01.1944 | Ju 87 | Lipovka'nın batısı |
31 | 14.03.1944 | Ju 87 | Osiyevka |
32 | 21.03.1944 | Ju 87 | Lebedin — Shpola |
33 | 11.04.1944 | PZL P.24 | Syrka |
34 | 19.04.1944 | He 111 | Iaşi'nin kuzeyi |
35 | 28.04.1944 | Ju 87 | Vulturu'nun güneydoğusu |
36 | 29.04.1944 | Hs 129 | Horleşti |
37 | 29.04.1944 | Hs 129 | Horleşti |
38 | 03.05.1944 | Ju 87 | Târgu Frumos — Dumbrăviţa |
39 | 31.05.1944 | Fw 190 | Vulturu'nun doğusu |
40 | 01.06.1944 | Ju 87 | Cuza Vodă |
41 | 02.06.1944 | Hs 129 | Stânca'nın batısı |
42 | 03.06.1944 | Fw 190 | Rediu Ului — Tătăr |
43 | 03.06.1944 | Fw 190 | Rediu Ului — Tătăr |
44 | 03.06.1944 | Fw 190 | Iaşi'nin kuzeybatısı |
45 | 07.06.1944 | Bf 109 | Pârliţa |
46 | 08.06.1944 | Bf 109 | Cârpiţi |
47 | 22.09.1944 | Fw 190 | Strenči'nin kuzeybatısı |
48 | 22.09.1944 | Fw 190 | Ramnieki — Daksty |
49 | 25.09.1944 | Fw 190 | Valmiera'nın kuzeybatısı |
50 | 16.01.1945 | Fw 190 | Studziana'nın güneyi |
51 | 10.02.1945 | Fw 190 | Mohrin Havalanının kuzeybatısı |
52 | 12.02.1945 | Fw 190 | Kinitz'in batısı |
53 | 12.02.1945 | Fw 190 | Kinitz'in batısı |
54 | 12.02.1945 | Fw 190 | Kietzer Gölü |
55 | 17.02.1945 | Me 262 | Alt Friedland |
56 | 19.02.1945 | Bf 109 | Fürstenfelde'nin kuzeyi |
57 | 11.03.1945 | Fw 190 | Brünchen'in kuzeyi |
58 | 18.03.1945 | Fw 190 | Küstrin'in kuzeyi |
59 | 18.03.1945 | Fw 190 | Küstrin'in kuzeybatısı |
60 | 22.03.1945 | Fw 190 | Zeelow'un kuzeyi |
61 | 22.03.1945 | Fw 190 | Gusow'un doğusu |
62 | 23.03.1945 | Fw 190 | Werbig istasyonu |
63 | 17.04.1945 | Fw 190 | Wriezen |
64 | 17.04.1945 | Fw 190 | Kinitz |
Galeri
- Kojedub tarafından kullanılan Lavoçkin La-5
Kaynakça
- Sırasıyla; 4 Şubat 1944, 19 Ağustos 1944 ve 18 Ağustos 1945
- Bir görev sırasında onu düşman zanneden ABD Hava Kuvvetlerine bağlı 2 adet P-51 Mustang'ı düşürmek zorunda kaldığı iddia edilir
- Junkers Ju 87 Stuka
- Muhtemelen Uffz Kurt Lange'ye ait bir Messerschmitt Me 262 jetini düşürmüştür
- Muharebelerde ABD Hava Kuvvetlerine ait 12 adet Boeing B-29 Superfortress düşürülmüştür
Ayrıca bakınız
Wikimedia Commons'ta Ivan Kozhedub ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
Dış bağlantılar
- Kojedub hakkında bilgi30 Mayıs 2012 tarihinde WebCite sitesinde arşivlendi (Rusça) 27 Eylül 2013 tarihinde erişilmiştir
- 176 GIAP Fotoğrafları12 Kasım 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (Rusça)