Ahmet Yakupoğlu
Ahmet Yakupoğlu, (d. Kasım 1920, Kütahya - ö. 2 Ekim 2016 , Kütahya) Türk ressam, neyzen[1] ve müzehhip.
| Ahmet Yakupoğlu | |
|---|---|
| Doğum adı | Ahmet Çalışel |
| Doğum |
Kasım 1920 Kütahya, Türkiye |
| Ölüm |
2 Ekim 2016 (95 yaşında) Kütahya, Türkiye |
| Uyruk | Türk |
| Alanı | Resim, Ney, Minyatür |
Hayatı
Kütahya'nın Saray Mahallesi'nde 1920 Kasım'ında doğdu. Yakupoğulları'ndan Hacı Halil Ağa ile Şefika Hanım'ın oğludur. Resme olan alâkası henüz küçük yaşlarda resimli kitapları uzun uzun incelemesiyle başladı. İlk tahsiline 1927 yılında Derviş Paşa İlkokulu'nda başlayan Yakupoğlu, resimlerin birkaçını okul salonlarında sergiliyor, diğer derslerinde de başarılı oluyordu. İlk ve orta tahsili sırasında Vahid Paşa İl Halk Kütüphanesi'nin devamlı okuyucusu olarak, resimli kitapların ve resim sanatı üzerine yazılmış kitapların tamamını okuyan Yakupoğlu, iyi bir ressam olmanın yollarını arıyordu.
1941 yılında Vahid Paşa İl Halk Kütüphanesi'ndeki yazma eserleri incelemek üzere Kütahya'ya gelen İstanbul Üniversitesi profesörlerinden Süheyl Ünver ile tanışma imkânı buldu. Kütahya Lisesi'nden sonra İstanbul Devlet Güzel Sanatlar Akademisi giriş imtihanına çok güzel ve başarılı resimlerle giren Yakupoğlu, sözlü mülakata gerek kalmadan Akademi'ye alındı.
Fakat yine zorlukları başarması gerekecektir. O günlere ait çok önemli ve özel bir anıyı Ahmet Yakupoğlu’nun yeğeni Fikret Çalışel Bey şöyle anlatmaktadır; ‘Dayım sınava girerken iki adet vesikalık siyah beyaz fotoğraf isterler. Kütahya’dan yola çıktığında böyle bir hazırlığı olmadığı için hemen izin ister ve Akademinin lavabosunun aynasına bakarak hemen oracıkta 3cm x 4cm bir karakalem portre resmini çiziverir.Hemen müracata verir. O kadar gerçekçi bir resim olmuştur ki fotoğraftan ayırt edemeyecek kadar başarılıdır. İşte böylelikle sınava girebilir. Dayımın azmi ve isteği mücadeleli başlayan bu sınavdan zaferle çıkmasına sebep olmuştur.’
Süheyl Ünver Bey'in teklifiyle resim bölümü Feyhaman Duran Atölyesi'ni seçti. Orada karşılaştığı Kütahyalı mimar Süleyman Şahap'ın kılavuzluğu sayesinde Fatih Medreseleri'nde kaldı.[2] 1945'te akademiden mezun oldu. İstanbul'da bulunduğu yıllarda Prof. Süheyl Ünver'den minyatür ve tezhip, neyzen Halil Dikmen'den "ney", bir başka neyzen Nurullah Kılınç Bey ile Süleyman Erguner'den musikî meşk etti.[3] Kütahya'ya döndükten sonra resim dışında müzecilikle de uğraşan Yakupoğlu, Vâcidiye Medresesi'nin müze olarak açılmasında, tanziminde ve kadrolaşmasında birinci derecede görev aldı. Bu müzede dört yıl görev yaptıktan sonra İ.Ü. Tıp Tarihi Enstitüsü'nde Süheyl Ünver Bey'e yardımcı olarak ihtisasını tamamladı.
Ahmet Yakupoğlu'nun kopya resimler hariç, iki bine yakın orijinal resmi bulunmaktadır. Her türlü suyu olağanüstü bir güzellikte tablolarında adeta akıtmıştır. Bu yüzden suların ressamı olarak da anılmaktadır. Bin kadar yağlı boya tablosunda, Kütahya ve civarının sokaklarını, eski eserlerini, mesîre yerlerini, insan tiplerini tespit etmiş ve bu koleksiyonun daimi teşhire sunulduğu bir ziyaret mahalli oluşturmuştur. Sun'ullah Gaybi Türbesi, Karagöz Ahmet Paşa Türbesi, Ana Sultan Türbesi, Hıdırlık Mescidi, Paşa Sultan Kapısı, Tellal Çeşmesi gibi birçok değerli eserin restorasyonunda görev almış, "Çini Beldesi" Kütahya'ya aynı zamanda "Neyzenler Beldesi" sıfatını kazandırmış, kırkın üstünde neyzen yetiştirmiştir. Kütahya güneyindeki Yellice Dağı yamaç ve eteklerinde , yirmi bin dönümden fazla arazinin "çam korusu" haline gelebilmesi için mücadele vermiş; gerek şehrin gerekse tabiatın geleceğine hizmet etmiştir. 1960'lı yılların başında Kütahya Hava Er Eğitim Komutanlığı ve belediyenin destekleri ile Kütahya'da ilk mehter takımını kurmuştur.[4]
1964 yılına kadar "Çalışel" soy adını kullanan Ahmet Yakupoğlu, tablolarını, kütüphanesini ve Kütahya'nın Maltepe semtindeki evini Dumlupınar Üniversitesi'ne bağışlamıştır.
Sahip olduklarını Kütahya´ya bırakmak isteyen Yakupoğlu, bir süre önce kendi adına kurulan vakfı feshederek kendi elleriyle çatısına kadar çıkıp işlediği Çinili Cami'yi, Maltepe'de büyük bir arazide yer alan evini, bahçesini ve diğer mal varlıklarını, 3 bin kitaptan oluşan sanat kütüphanesini, 1500´den fazla tablosuyla tezhip ve minyatür eserlerinden oluşan diğer tüm çalışmalarını Dumlupınar Üniversitesine bağışladı.
Eserlerini üniversiteye "Sergi dışında kalıcı şekilde il dışına çıkarılmamaları" koşuluyla bağışlayan Yakupoğlu, üniversite yönetiminden tüm eserlerin sergileneceği müze yaptırılması sözü aldı.[5]
Ahmet Yakupoğlu 2. Ekim 2016'da, Kütahya'da vefât etti.[6]
Kitapları
- Rengârenk Kütahya
- Resimde İstanbul ve İstanbul Ressamı Ahmet Yakupoğlu
- Boğaziçi
Ödülleri
- Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı, Kültür ve Sanat Büyük Ödülü.[7]
Kaynakça
- "Ahmet Yakupoğlu'nu Duygulandıran Ziyaret". haberler. 31 Ocak 2014. 25 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mart 2014.
- Ahmet Yakupoğlu, Rengârenk Kütahya, Türkpetrol Vakfı, 1991, sayfa, 40
- "Ahmet Yakupoğlu". aksiyon. 25 Mart 1999. 4 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mart 2014.
- Güler, K.-Türkmen, U. Kütahya Sanatçıları, KUTSO, 2013, s, 41
- "Kütahya Ahmet Yakupoğlu Güzel Sanatlar Lisesi". ahmetyakupoglugssl.meb. 9 Nisan 2013. 4 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Haziran 2016.
- "Ressam Ahmet Yakupoğlu Vefat Etti". 8 Ekim 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ekim 2016.
- "Ahmet Yakupoğlu'na Kültür ve Sanat Büyük Ödülü". beyazgazete. 25 Aralık 2013. 11 Nisan 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mart 2014.