Pertev Naili Boratav
Pertev Naili Boratav (asıl adı Mustafa Pertev, d. 2 Eylül 1907, Darıdere [bugün Zlatograd, Bulgaristan] - ö. 16 Mart 1998, Paris, Fransa), Türk halkbilimcisi, halk edebiyatı ve folklor araştırmacısı.
Pertev Naili Boratav | |
---|---|
Doğum |
2 Eylül 1907 Darıdere, Osmanlı İmparatorluğu |
Ölüm |
16 Mart 1998 (90 yaşında) Paris, Fransa |
Meslek | Halkbilimci |
Önemli ödülleri | TC Kültür ve Turizm Bakanlığı Kültür ve Sanat Büyük Ödülü (1993) |
|
Hayatı
Darıdere'de 1907'de doğdu. 1927'de İstanbul Erkek Lisesini, 1930'da İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümünü bitirdi. 1931-1932'de Fuad Köprülü'nün asistanlığını yaptı.
1941'de Halk Hikâyeleri ve Halk Hikâyeciliği teziyle doçent oldu, 1948'de profesörlüğe yükseldi. 1948'de başkanı olduğu Halk Edebiyatı Kürsüsü CHP iktidarınca komünizmi yaydığı gerekçesiyle kapatıldıktan sonra yurt dışına gitti.
ABD, Almanya ve Fransa'da çalıştı. 1940'lı yıllarda Behice Boran'ın Yurt ve Dünya dergisini yönetti. Stanford Üniversitesi Türkiye bölümünü kurdu. Paris'te ölümüne kadar CNRS (Centre National de la Recherche Scientifique)'de çalıştı. 1998'de Paris'te öldü.
Türk halk edebiyatı araştırmaları öncüsü Pertev Naili Boratav 2000 masal, 40 halk hikâyesi, çocuk oyunları, türküler, tiyatrolar, şarkılar, fıkralar, şiirlerden meydana gelen zengin bir arşiv kurdu. CNRS, Sedat Simavi, TC Kültür Bakanlığı ödülleri almıştır.
Pertev Naili Boratav, Türk kültürünün kaynakları arasında en başta halk edebiyatının geldiğine inanıyordu. Anadolu halk kültürü araştırmalarına, aşık geleneğine yöneldi. Babasının kaymakam olması sebebiyle çocukluk ve gençlik dönemi Mudurnu'da geçmiştir. İlk edebi çalışmalarına da burada başlamıştır. Bolu Mudurnu Köroğlu destanı gibi konularda araştırmalar yapmış tez vermiştir. Nerelisin diye soranlara 'insanın memleketi doğduğu yer değil çocukluğunun geçtiği yerdir' diyerek Mudurnu'yu memleketi olarak saymıştır. Halihazırda Mudurnu'da Pertev Naili Boratav kültür evi varlığını korumaktadır.
Eserleri
- Gökoğlu Destanı, 1931, 2003
- Folklor ve Edebiyat I, 1939, 1991
- Bey Böyrek Hikayesine Ait Metinler, 1939
- Halk Edebiyatı Dersleri, 1943, 2000
- İzahlı Halk Şiiri antolojisi, 1946, 2000
- Folklor ve Edebiyat II, 1954, 1991
- Halk Hikayeleri ve Halk Hikayeciliği,1946, 2002
- Typen Türkischer Volsmarchen, 1953
- Zaman Zaman İçinde, 1958, 1992
- Le Tekerleme, 1963, 2000
- Az Gittik, Uz Gittik, 1969, 1992
- 100 Soruda Türk Folkloru, 1973, 2003
- Nasreddin Hoca, 1996
- Pertev Naili Boratav, 100 Soruda Türk Folkloru, K Kitaplığı, İstanbul 2003
Ayrıca bakınız
Dış bağlantılar
- Türk Halkbiliminin Babası: Pertev Naili Boratav1 Ocak 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. - Yusuf Çotuksöken, Sözelti dergisi
- Türk Halk Edebiyatının Ve Halk Biliminin Koca Çınarı Pertev Naili Boratav - Esin Alçıoğlu, Akademik Bakış Dergisi