Akide
Akîde, Akâid veya İtîkâd (Arapça: عقيدة); İslam'da inanç olarak bağlanmayı gerekli kıldığına inanılan inanç esaslarının bütünü olarak bilinir. Akîde kelimesi Arapça "a-k-d" (عقد) kökünden gelip, "bağ", "bağlama/bağlanma", "düğümleme/düğümlenme" ve aynı zamanda "bağlılık" ve "sözleşme" anlamlarına da gelir.[1] Terim olarak "inanç" ve "iman" anlamında kullanılmıştır. Benzer bir ifade olan kelam ise inançla ilgili felsefi tartışmalar için kullanılmıştır.
Akîde |
---|
İslam'ın Altıncı Şartı |
|
Akaid, medreselerde İslam teolojisinin bir dalı olarak okutulmuştur. Akîde kelimesi kavram olarak Kur'an'da yer almaz. Akîde tanımı İslam İtikadi Mezhepleri tarafından, Kur'an'da bulunmayıp hadislerde geçen inanç konuları için söz konusu edilmiştir.
Sünni akaidi
Sünni akaidinde imanın 6 şartı ve 5 adet farz gibi konular işlenir. Diğer konular İslam eskatolojisi ile ilgili konulardır.
- Örnekler
- İsa'nın yeniden Dünya'ya gelecek olması, Deccal'ın çıkışı gibi Kıyamet alâmetleri, Mesih beklentisi akîde başlığı altında yer almaktadır. Bu konulara Müslümanların kutsal kitabı Kur'an'da yer verilmezken hadis kitaplarında kısmen zayıf rivâyetlerle de olsa Şer'î deliller bulunmaktadır. Burada genelde Kıyamet'le ilgili haberlerin "ya sarih ya da sahih" olduğu, yani metinlerin ya açık ya da güvenilir olduğu söylenir. Dolayısıyla bu haberleri kabul etmeyen veya onları tevil ederek mecâzî mânâlar veren âlimler bulunmaktadır.[2] Örnek olarak İsa'nın tekrar Dünya'ya gelişi gösterilebilir. Zuhruf Suresi'ndeki âyet (43:61), bazı müfessirlerce gelişine delil olarak gösterilir.[3]
Şii akaidi
Şii akaidinde 5 temel esas bulunur; Tevhid, adalet, nübüvvet, imamet ve kıyamet.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- Ferit Devellioğlu, Osmanlıca-Türkçe Ansiklopedik Lûgat, Aydın Kitabevi, Ankara 2012, s. 24.
- Deccâl'in çıkması küresel Kıyâmet'in bir alâmeti midir?
- Hazreti İsa gelecek