Amsterdam Antlaşması
Amsterdam Antlaşması 2 Ekim 1997 tarihinde Avrupa Birliği üyesi ülkelerce imzalanmış ve 1992 yılında imzalanan Maastricht Antlaşması'nın koşullarında köklü değişikler yapmıştır. Antlaşma 1 Mayıs 1999 tarihinde yürürlüğe girmiştir.
Amsterdam Antlaşması'nı imzalayan heyet (2 Ekim 1997) | |
İmzalanma | 2 Ekim 1997 |
---|---|
Yer | Amsterdam |
Yürürlük | 1 Mayıs 1999 |
Amsterdam Antlaşması, Avrupa Parlamentosu'nun yetkilerini arttırmış; demokrasi, birey hak ve özgürlükleri, Avrupa Birliği vatandaşlığı gibi konular üzerine yeni vurgular yapmıştır. İşçi çalıştırma; bir özgürlük, güvenlik ve adalet alanı oluşturulması; ortak dışişleri ve güvenlik politikası ve genişleme hamlesinde birliğin kurumlarına yenilikler yapılması gibi konular da bu antlaşmada hükme bağlanmıştır.
Geçmişi
Amsterdam Antlaşması, Roma Antlaşmaları'nın imzalanmasından kırk yıl sonra, 2 Haziran 1995 tarihinde Sicilya'nın Messina kentinde başlayan çok uzun bir müzakere sürecinin ardından 17 Haziran'ı 18 Haziran'a bağlayan gece Amsterdam'da tamamlandı. 2 Ekim 1997'de resmen imzalandıktan sonra, katılmcı ülkelere bu antlaşmanın onaylama süreci için eşit süre tanındı. Tüm ülkelerde onaylanmasının ardından, Avrupa Parlamentosu'ndan da geçti ve 1 Mayıs 1999 tarihinde resmen yürürlüğe girdi.
İçerik
Amsterdam anlaşması 13 protokol, üye ülkelerin hükûmet temsilcilerinden oluşan konferans tarafından kabul edilen 51 deklarasyon, üye ülkelerin eklediği 8 deklarasyon ve varolan anlaşmalara getirilen 15 maddelik değişiklikleri içermektedir. 16 paragraf içeren birinci madde Avrupa Birliği Antlaşması'nın genel maddelerini değiştirmiş, Ortak Dışişleri ve Güvenlik Politikası ve asayiş konusunda iş birliğine değinmiştir. 70 paragraflık sonraki dört madde Roma Antlaşması, Avrupa Kömür ve Çelik Topluluğu antlaşması, Euratom antlaşması ve Avrupa Parlamentosu seçimlerini düzenleyen yasayı değiştirmiştir.
Antlaşma ile AB, birlik içinde insanların serbest dolaşım hakkı için gerekli olan göçmenlik, özel hukuk, medeni usul hukuku gibi konularda yasa çıkarma konusunda yetki sahibi olmuştur. Aynı zamanda üye ülkelerin kriminal vakalarda daha etkili bir biçimde çalışabilmeleri için, hükümetler arası iş birliği desteklenmiştir. Schengen antlaşmaları da AB yasalarına dahil edilmiştir.
Antlaşma ortak dışişleri ve güvenlik politikları konusunda AB değerlerini dış dünyada tanıtmak ve birlik çıkarlarını gözetmek amaçlı yeni ilkeler ve sorumluluklar ortaya çıkarmıştır. Avrupa Zirvesi, Avrupa Birliği Bakanlar Konseyi tarafından onaylanarak yürürlüğe konulabilecek ortak stratejiler belirleme hakkı kazandı. Antlaşma ayrıca, Konsey ve Komisyon ile AB politikalarını dış dünyada temsil edecek Güvenlik Politikaları Yüksek Temsilciliğini ortaya çıkardı.
Ayrıca bakınız
1951/1952 | 1957/1958 | 1965/1967 | 1992/1993 | 1997/1999 | 2001/2003 | 2007/2009 ? |
Avrupa Kömür ve Çelik Topluluğu (AKÇT) | ||||||
Euratom (Avrupa Atom Enerjisi Topluluğu) | ||||||
Avrupa Ekonomik Topluluğu (AET) |
Avrupa Topluluğu (AT) | |||||
...Avrupa Toplulukları: AKÇT, AET (AT, 1993), Euratom | Adalet ve İç işleri (AİŞ) |
|||||
Güvenlik Güçleri ve Adalet Alanında İş Birliği | ||||||
Ortak Dışişleri ve Güvenlik Politikası (ODGP) | ||||||
A V R U P A B İ R L İ Ğ İ ( A B ) | ||||||
Paris Antlaşması | Roma Antlaşması | Brüksel Antlaşması | Maastricht Antlaşması | Amsterdam Antlaşması | Nice Antlaşması | Lizbon Antlaşması |
"ÜÇ SÜTUN" - AT (AKÇT, AET/AT, Euratom), AİŞ, PJCC |