Schengen Anlaşması

Schengen Antlaşması, Avrupa Ekonomik Topluluğu üyesi beş ülke arasında, sınır kapılarındaki polis ve gümrük kontrollerini bütünüyle ortadan kaldırmayı amaçlayan antlaşmadır.

Schengen Anlaşması

14 Haziran 1985 tarihli Schengen Anlaşmasının imzaları
İmzalanma	14 Haziran 1985 (35 yıl, 7 ay ve 22 gün ago)
Yer	Schengen, Lüksemburg
Yürürlük	26 Mart 1995 (25 yıl, 10 ay ve 10 gün ago)
Özgün imzacılar	Belçika  Fransa  Batı Almanya  Lüksemburg  Hollanda
Taraflar	Avusturya  Belçika  Çek Cumhuriyeti  Danimarka  Estonya  Finlandiya  Fransa  Almanya  Yunanistan  Macaristan  İzlanda  İtalya  Letonya  Lihtenştayn  Litvanya  Lüksemburg  Malta  Hollanda  Norveç  Polonya  Portekiz  Slovakya  Slovenya  İspanya  İsveç  İsviçre
Korunma yeri	Lüksemburg Büyük Dükalığı hükümeti

  Anlaşmaya katılan AB üyesi ülkeler

  Anlaşmaya katılmayan ancak katılmak zorunda olan AB üyesi ülkeler

  Anlaşmadan vazgeçen AB üyesi ülkeler

  Anlaşmaya katılan AB üyesi olmayan ülkeler

  Anlaşmaya de facto katılan AB üyesi olmayan ülkeler

  Açık sınıra sahip AB üyesi olmayan ülkeler

Schengen I anlaşması 14 Haziran 1985 tarihinde beş Avrupa ülkesi arasında imzalanmıştır. Bu ülkeler Fransa, Batı Almanya'yla Belçika, Hollanda ve Lüksemburg'dan oluşan üç Benelüks ülkesidir.[1]

19 Haziran 1990'da imzalanan Schengen Anlaşmasını Uygulama Konvensiyonu ise anlaşmayı uygulamaya koymuştur. Bu anlaşmaların imzalanması Lüksemburg, Fransa ve Almanya'nın sınırlarının kesiştiği yer olan Lüksemburg'un Schengen adlı kasabasında yapılmıştır.

İkinci anlaşma ise Moselle Nehrinin ortasında Prenses Marie-Astrid isimli teknede imzalanmıştır.[2] Ancak anlaşmanın yürürlüğe girmesi 26 Mart 1995 tarihine kadar uzamış ve bu zaman dilimi içinde Portekiz ve İspanya da anlaşmaya ortak olmuşlardır.

Monako, Norveç ve İzlanda, Avrupa Birliği'ne üye olmamakla birlikte, bu anlaşmaya dahil olmuştur. Aynı şekilde, İsviçre de Aralık 2008'de Schengen Antlaşması kapsamına alınmıştır.

Lichtenstein'ın katılımı ise ileri bir tarihe ertelenmiştir. Lichtenstein, Avrupa Birliği ile Schengen ortaklık anlaşmasını 28 Şubat 2008 tarihinde imzalamıştır ve 1 Kasım 2009 tarihinde Schengen Alanına katılması planlanmıştır. Ancak onay için başlangıçta Liechtenstein'ın vergi kaçırma ile mücadelesinin yeterli olmadığı öngören İsveç ve Almanya'nın isteği üzerine bu plan ertelenmiştir. 7 Mart 2011 tarihinde AB Bakanlar Kurulunun protokolün onaylanmasına izin vermesinden sonra Liechtenstein'ın 2011 yılı sonu itibarıyla Schengen bölgesine katılmasına karar verilmiştir. Liechtenstein 19 Aralık 2011 tarihinde Schengen Bölgesine resmen katılmıştır.

1997 yılına kadar Avrupa Birliği hukukundan ayrı ayrı olmasına rağmen bu tarihte yapılan Amsterdam Antlaşması ile topluluk hukukuna dahil olmuştur.

Schengen anlaşması ile oluşturulan Schengen bölgesi, şu anda 26 Avrupa ülkesi için de geçerli olup yaklaşık olarak 4.312.099 kilometrekarelik alanı kaplamaktadır.

Tarihi

1914'ten önce, bir pasaport olmadan Paris'ten Sankt-Peterburg'a gitmek mümkündü. I. Dünya Savaşı sona erdiği zaman, pasaport ve ülke sınırlarında rutin pasaport kontrolleri gerçekleştirme uygulaması kaldı ve 1985 yılında Schengen Alanı uygulanmasına kadar Avrupa normu haline geldi. 1944 yılında sürgündeki hükûmetler Belçika, Hollanda ve Lüksemburg (Benelüks) kendi aralarında sınır kontrollerini ortadan kaldırmak için bir anlaşma imzaladılar. Bu anlaşma 1948 yılında yürürlüğe girmiştir.

Sonradan katılanlar

• 27 Kasım 1990 - İtalya
• 25 Haziran 1991 - Portekiz, İspanya
• 6 Kasım 1992 - Yunanistan
• 28 Nisan 1995 - Avusturya
• 19 Aralık 1996 - Danimarka, Finlandiya, İzlanda, Norveç, İsveç
• 1 Mayıs 2004 - Çek Cumhuriyeti, Estonya, Macaristan, Letonya, Litvanya, Malta, Polonya, Slovakya, Slovenya (henüz uygulamaya konmadı) (AB'ye 1 Ocak 2007 tarihinde katılan ülkeler)
• 16 Ekim 2004 - İsviçre (5 Haziran 2005'te referandumda onaylandı)

Yürütme ve yerine getirme

Almanya - Avusturya sınırında bir Schengen Sınırı tabelası 26 Mart 1995  Belçika  Fransa ve Monako  Almanya  Lüksemburg  Hollanda  Portekiz  İspanya 26 Ekim 1997  İtalya 1 Aralık 1997  Avusturya 26 Mart 2000  Yunanistan 25 Mart 2001  Danimarka  Finlandiya İzlanda  Norveç  İsveç Polonya - Çek Cumhuriyeti arasında bulunan Schengen Sınırı tabelası 21 Aralık 2007  Estonya Letonya  Litvanya  Polonya  Çekya  Slovakya  Slovenya  Macaristan  Malta 12 Aralık 2008   İsviçre 19 Aralık 2011  Lihtenştayn Daha sonra dahil olacak olan Ülkeler  Bulgaristan  Romanya  Kıbrıs Cumhuriyeti  Hırvatistan

Kaynakça

1. "Agreement between the Governments of the States of the Benelux Economic Union, the Federal Republic of Germany and the French Republic on the gradual abolition of checks at their common borders". Official Journal. Cilt L 239. EUR-Lex. 22 Eylül 2000. ss. 0013-0018. 2 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Aralık 2007.
2. "Arşivlenmiş kopya". 6 Şubat 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ocak 2008.

Wikimedia Commons'ta Schengen Anlaşması ile ilgili çoklu ortam kategorisi bulunur.