Arabesk müzik
Arabesk, Türkiye'ye özgü, oryantal bir halk müziği türü. Genellikle duygusal olan şarkı sözleri; umutsuz aşkları, günlük dertleri, umutsuzluğu ve başarısızlığı konu edinir. Küçük bir kısmı ise enstrümantaldir.
Fransızcadan Türkçeye geçen[1] arabesk sözcüğü "Arap tarzı" anlamına gelir.[2] Arabesk, Arap müziği değil; Arap ezgilerinden ve usûllerinden esinlenen bir Türk müziği türüdür. Klasik Arap müziğinin Klasik Türk müziğinden geniş ölçüde ayrılması sebebiyle Arap müziği Türkiye'de benimsenmemiş, fakat sonra Türk sanat müziği ve Türk halk müziğine Arap ezgileri ve usûlleri eklenerek arabesk müzik doğmuştur. Ayrıca bu müzik tarzı, toplumun kırsal kesiminin konuştuğu dili iyi kullanmış, tasavvufa dayalı bir literatür de oluşturmuştur.[3]
Tarihi
Türkiye'de arabesk şarkı şekli ilk kez 1940'lı yıllarda Haydar Tatlıyay ve diğer birkaç şarkıcı tarafından ortaya çıkarılmıştır. 1938 yılında Arapça şarkılar yasaklanmış fakat bu müziği çalan Kahire Radyosu, Türkiye'de de çektiği ve sevilerek dinlendiği için bu yasak başarılı olmamıştır. 1960'lı yıllarda Adnan Şenses Orhan Akdeniz, Ahmet Sezgin, Abdullah Yüce ve Hâfız Burhan Sesyılmaz gibi bazı şarkıcılar Araplardan alınan raks müziğini Türkçe şarkılar için kullanmışlar ve böylece Türkçe arabesk ortaya çıkmıştır.
Daha sonra Orhan Gencebay gibi bazı şarkıcılar arabeski Anglo-Amerikan rock 'n' roll müziği ile birleştirmiş, Müslüm Gürses, İbrahim Tatlıses, Ferdi Tayfur, Gökhan Güney, Emrah, Azer Bülbül, Esengül, Ümit Besen, Mahsun Kırmızıgül ve Hakkı Bulut gibi isimlerse arabeskin en ünlü icracıları arasına katılmıştır. Bergen ve Kamuran Akkor ise 80'lerde zirveye çıkan arabesk müziğin en önemli kadın temsilcilerinden olmuşlardır. Arabesk, zamanla kendi içinde Arabesk-pop Arabesk-rock Arabesk-Rap gibi alt başlıklara ayrılmıştır.
Ayrıca bakınız
- Arabesk-pop
- Arabesk-rock
- Technobesk (elektronik arabesk)
- Türk pop müziği
- Arabesk-R&B
Kaynakça
- "arabesk." Güncel Türkçe Sözlük. Türk Dil Kurumu. Erişim: 18 Kasım 2012
- "arabesque." Oxford Dictionary of English 2e, Oxford University Press, 2003.
- "ARABESK MÜZİĞİN TASAVVUF İLE İLİŞKİSİ/BİR MÜSLÜM GÜRSES ÖRNEĞİ, Oğuzhan Özoğlu, Vahiy Düşüncesi, 03 Mart 2014" (PDF). 23 Mayıs 2014 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mayıs 2014.