Kürt müziği

Kürt Müziği (Kürtçe: Mûzîka Kurdî), Kürt dillerinde ve Zaza-Gorani dillerinde yapılan müzikleri ifade eder.[1][2] Kürt müziğinin ilk çalışması, ünlü Ermeni rahip ve besteci Gomidas Vartabed tarafından 1903'te[3] topladığı on iki Kürt melodisinden oluşan "Chansons kurdes transcrites par le pere Komitas" adlı eseridir.[4] Etnik Ermeni Karapetê Xaço, 20. yüzyıl boyunca birçok geleneksel Kürtçe melodiyi kaydederek ve icra ederek korudu.[5] 1909'da Bilgin İsya Joseph, Yezidilerin müzik pratiğini, müzisyen benzeri kawâl figürleri ve azınlık tarafından kullanılan enstrümanlar da dahil olmak üzere belgelediği "Yezidi çalışmaları" adlı eserini yayınladı.[6]

Bu sayfa dizisi bir parçasıdır:

Kürtler ve Kürt Tarihi
Kürt geleneksel giyiminde Kamkarlar. Kamkarlar Kürt müziğinde ünlü bir gruptur.

Kürt müziği, Bağdat'taki müzik şirketlerinin Kürt sanatçıların şarkılarını kaydetmeye başladığı 1920'lerin sonlarında fonograflarda yer aldı.[7] Vokallere ikincil olmasına rağmen, Kürtler geleneksel müzikte birçok enstrüman kullanıyorlar.[8] Müzik aletleri arasında tembûr, bağlama, qernête, duduk, kaval, uzun flüt (şimşal),[9] kemenche,[10] obua (zirne) ve davul (dahol) bulunur.

Kürt Müziğinde Kullanılan Enstürmanlar

İran Kürtleri

İran Kürtleri'nin müziği İran müziğini etkilemiştir. Genelde Def ile Tambur kullanılır. Özellikle Ehli Hak (Yarsan) Kürtleri'nin dini ibadethanelerinde tambur eşliğinde müzik yolu ile ilahiler söylenir. Yarsan müziğinde 72 makam vardir. İran Cumhurbaşkanı Humeyni İran'ın müzik başkentinin bir Kürt şehri olan Sinne (Senendec) olduğunu söylemiştir.[11] İran'ın öne çıkan çokça Kürt müzisyeni vardir..

Kayhan Kalhor

İran Kürt Müziğinde Öne Çıkanlar

Türkiye Kürtleri

Kürtçe müziğin yasak olduğu dönemlerde Kürt kökenli sanatçılar Türkçe eser vermekteydi. Kürtçe'nin legalleşmesiyle beraber Kürtçe eser veren çok sayıda Kürt sanatçı yetişti.

Türkiye Kürt Müziğinin Öne Çıkanları

Irak Kürtleri

Irak Kürt Müziğinde Öne Çıkanlar

Suriye Kürtleri

Suriye Kürt Müziğinde Öne çıkanlar

Galeri

Kaynakça
  1. Robert F. Reigle (2013). "A brief history of Kurdish music recordings in Turkey". Hellenic Journal of Music Education, and Culture. 4 (2). ISSN 1792-2518.
  2. Lewkowitz, Joshua (30 Mayıs 2019). "Who are the heroes, hustlers and innovators of Kurdish wedding music?". Al-Monitor (İngilizce). Erişim tarihi: 18 Temmuz 2019.
  3. Sylvia Angelique Alajaji (2015). Music and the Armenian diaspora : searching for home in exile. Indiana University Press. s. 168. ISBN 0253017769.
  4. Komitas (1903). "Mélodies kurdes recueillies par Archimandrite Comitas" (PDF) (Ermenice). 18 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Temmuz 2019.
  5. Salih Kevirbirı̂ (2002). Karapetê Xaço: bir çiǧliǧin yüzyılı. Sı̂ Yayınları.
  6. Mohammad Ali Merati (2015). "Les formes fondamentales de la musique kurde d'Iran et d'Irak : hore, siâw-çamane, danses, maqâm" (PDF). Milieux cultures et sociétés du passé et du présent (Fransızca). L'Université Paris Nanterre. Erişim tarihi: 19 Temmuz 2019.
  7. Tony Langlois (2011). Non-Western Popular Music. Ashgate: Farnham. ISBN 9780754629849.
  8. Dorian, Frederick; Duane, Orla; McConnachie, James (1999). World Music: Africa, Europe and the Middle East (İngilizce). Rough Guides. ss. 249. ISBN 9781858286358.
  9. Alak K. Ardalan (2015). The Black Desert. ISBN 9781504939911.
  10. Eliot Bates (2016). Digital Tradition: Arrangement and Labor in Istanbul's Recording Studio Culture. s. 289. ISBN 9780190215767.
  11. http://rudaw.net/turkish/middleeast/iran/260720151
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.