Bülent Oran

Bülent Oran (26 Mart 1924, Bakırköy, İstanbul[1] - 23 Eylül 2004, İstanbul), Türk senarist ve sinema oyuncusu, yazar.

Bülent Oran
Doğum Mehmet Bülent Oran
26 Mart 1924
İstanbul, Türkiye
Ölüm 23 Eylül 2004 (80 yaşında)
İstanbul, Türkiye
Defin yeri Feriköy Mezarlığı
Milliyet  Türkiye
Meslek Senarist ve oyuncu
Etkin yıllar 1950-2004
Evlilik Ayşe Şasa
Ebeveyn(ler) Cevat Rıfat Atilhan (1892-1967)

Hayatı

Cevat Rıfat Atilhan'ın oğludur. Çocukluğunu Bakırköy'de geçirdi.[2] Pertevniyal Lisesinin ardından Hukuk Fakültesine kayıt yaptırdı, 3 yıl okudu. Evini genç yaşında terk ederek, Zeytinburnu civarında bir gecekonduda yaşadı, bir bez fabrikasında hamallık, puvantörlük yaptı, bu işçiliği 10 yıl sürdü. Öğretmenlik, mürettiplik (dizgicilik), klişe ressamlığı, topoğraf yardımcılığı gibi çeşitli işlerde de çalıştı.[3] Akbaba, Kırkbirbuçuk, Şaka, Karikatür, Taş, Dolmuş ve Kahkaha dergilerinde mizah yazıları çıktı.[4]

Sinema hayatı arkadaşı yönetmen Sırrı Gültekin’in ısrarları üzerine başladı. 1948-49 yıllarında sinemaya yardımcı oyunculukla (figüran) başlayan Oran, set işçiliği, ütücülük de yapıyordu.[4] Daha sonra başrollere de çıkarak 60'ı aşkın film ve dizide rol aldı.

1952 yılından sonra senaryo yazımı üstünde yoğunlaştı. Senaryo yazmaya nasıl başladığını şöyle anlatmıştı: "Bir gün Talat Artemel çağırdı evine. Ben de bir rol var diye seviniyorum. Ama o, 'rol var ama senaryosunu sen yazacaksın' dedi. Şaşırdım tabi... Şimdiye kadar hiç senaryo yazmadığımı söyledim. O ise 'Senin için senaryo ne ki, kağıdı ortadan böl ikiye, hareketleri sola, konuşmaları sağa yaz tamam. Yazarsın korkma!' dedi. Ben de yazdım."[5]

Kendisi gibi senarist olan Ayşe Şasa ile evlendi, bir kısmı eşiyle ortak olmak üzere, 1.000'den fazla senaryo yazdı.[6] 1980'lerde TV dizileri için senaryolar yazdı. Marmara Üniversitesi Sinema TV Bölümü'nde bir süre ders verdi. Başından pek çıkarmadığı kasketine düşkünlüğüyle tanınan sanatçı, birçok sinema sanatçısı üzerinde emek sahibidir. 2000'li yıllar Türk televizyon seyircilerince, İkinci Bahar dizisinde oynadığı Hanım'ın (Türkân Şoray) babası rolüyle tanındı. Yönetmen Mehmet Güleryüz tarafından "Yeşilçam’ın Altın Senaristi: Bülent Oran" adlı belgeseli çekildi. Yaşamını ve senaryo anlayışını Türk Sinemasının karakteristik özellikleriyle birlikte irdeleyen "Senaryo: Bülent Oran" adlı bir kitap yayımlandı. (İbrahim Türk, Dergâh Yayınları)

Gazoz kapaklarıyla başladığı koleksiyon merakı yağlı boya tablo, dolmakalem ve kitaplarla devam etti. Toplam 5 adet evinde toplam 25-30 bin civarında kitap biriktirmişti.

Son röportajında, hasta yatağında "Lütfen ayağımı uzattığım için kusura bakmayın" diyecek kadar incelikli bir sanatçı olan Bülent Oran, bir filmde yönetmenlik yapmış, sinemacı kimliğiyle Dünya sinema tarihinde de yerini almıştır.

Türk sinema tarihine geçen bazı tiradları

  • "Senin annen bir melekti yavrum."
  • "Aman tanrım! Bu ses.. bu ses!"
  • "Bir zamanlar hakir gördüğün fakir ama onurlu bir genç vardı."
  • "Kırılırım ama asla eğilmem."

Ödülleri

Senarist filmografisi[7] (bazıları)

  • Bir Daha Asla - 1992
  • Gönül Sultanları: Bisr-i Hafî - Bir Zamanlar Sarhoştu (TV filmi) (öykü) - 1992
  • Minyeli Abdullah 2 - 1990
  • Yaprak Dökümü (TV dizisi) - 1988
  • Damgalı adam - 1987
  • Donanmanın Gülü - 1987
  • Günah Gecesi - 1987
  • Aşk Dediğin Laftır - 1986
  • Cilalı İbo Maceralar Peşinde - 1986
  • Dayak Cennetten Çıkma - 1986
  • Elmayı Kim Isırdı - 1986
  • Oğlum Oğlum - 1986
  • Garip (diyalog) - 1986
  • Bir Kadın, Bir Hayat - 1985
  • Birkaç Güzel Gün İçin - 1984
  • Darbe - 1984
  • Üç İstanbul (TV dizisi) - 1983
  • Ölmeyen Arkadaşlık - 1982
  • Gol Kralı (diyalog) - 1981
  • Kartal Murat (diyalog) - 1980
  • Devlet Kuşu - 1980
  • İnsan Sevince - 1979
  • Kara Kafa - 1979
  • Umudumuz Şaban (diyalog) - 1979
  • Çırılçıplak - 1977
  • İstasyon (film) - 1977
  • Aman Karım Duymasın - 1976
  • Deli Gibi Sevdim - 1976
  • Devlerin Aşkı - 1976
  • Sütü Bozuk - 1976
  • Cemil - 1975
  • Deli Yusuf - 1975
  • Kadınlar Hayır Derse - 1975
  • Kara Şahin - 1975
  • Kokla Beni Melahat - 1975
  • Sevgili Halam - 1975
  • Tatlı Tatlı - 1975
  • Eski Kurtlar - 1975
  • Büyük Soygun - 1975
  • Cellat - 1975
  • Fırtına Behçet - 1975
  • Belalılar - 1974
  • Ceza - 1974
  • Diriliş - 1974
  • Garip Kuş - 1974
  • Silemezler Gönlümden - 1974
  • Unutama Beni - 1974
  • Deli Ferhat - 1974
  • Düşmanlarım Çatlasın - 1974
  • Çakal - 1974
  • Kara Boğa - 1974
  • Talihsiz Yavrum - 1974
  • Talihsizler - 1974
  • Gariban - 1974
  • Kır Çiçeği - 1974
  • Avanta Yok - 1974
  • Ablam - 1974
  • Kara Toprak - 1973
  • Kızım - 1973
  • Oğlum Osman - 1973
  • Şüphe - 1973
  • Yaban - 1973
  • Sen Alın Yazımsın - 1973
  • Bir Garip Yolcu - 1973
  • Kara Şeytan - 1973
  • İki Süngü Arasında - 1973
  • Afacan Harika Çocuk - 1973
  • Gönülden Yaralılar (öykü) - 1973
  • Dert Bende - 1973
  • Aşka Selam Kavgaya Devam - 1973
  • Kan Ve Kin - 1973
  • Ekmekçi Kadın - 1973
  • Kahpe - 1973
  • Dikiz Aynası - 1973
  • Behçet Cezayir'de - 1972
  • Çile - 1972
  • Evlat - 1972
  • Sisli Hatıralar - 1972
  • Üç Sevgili - 1972
  • Vukuat Var - 1972
  • Zehra - 1972
  • Zulüm - 1972
  • Benimle Sevişir Misin? - 1972
  • Takip - 1972
  • Çöl Kartalı - 1972
  • Gümüş Gerdanlık - 1972
  • Afacan Küçük Serseri - 1972
  • Bebek Gibi Maşallah - 1971
  • Hak Yolu - 1971
  • Önce Sev Sonra Öldür 1971
  • Rüzgar Murat 1971
  • Satın Alınan Koca1971
  • Üvey Ana 1971
  • Zehir Hafiye 1971
  • Mıstık 1971
  • Ömrümce Unutamadım 1971
  • Sevmek Ve Ölmek Zamanı - 1971
  • Ankara Ekspresi - 1970
  • Arım Balım Peteğim - 1970
  • Bülbül Yuvası - 1970
  • Cafer Bey - 1970
  • Darıldın Mı Cicim Bana? - 1970
  • Erkeklik Öldü Mü Abiler - 1970
  • Ferhat İle Şirin - 1970
  • Güller Ve Dikenler - 1970
  • Hayatım Sana Feda - 1970
  • İsportacı Kız - 1970
  • Kader Bağlayınca - 1970
  • Kara Gözlüm - 1970
  • Selahattin Eyyubi (film) - 1970
  • Sevenler Ölmez (diyalog) - 1970
  • Söz Müdafaanın - 1970
  • Yaban Gülü - 1970
  • Yaralı Ceylan - 1970
  • Zeyno - 1970
  • Yarım Kalan Saadet - 1970
  • Ateşli Çingene - 1969
  • Bana Derler Fosforlu - 1969
  • Boş Çerçeve - 1969
  • Erkek Fatma - 1969
  • Esmerin Tadı Sarışının Adı - 1969
  • Fato / Ya İstiklal Ya Ölüm - 1969
  • Fosforlu Cevriyem - 1969
  • Hancı - 1969
  • Hayat Kavgası - 1969
  • İntikam Yemini - 1969
  • Kibar Ali - 1969
  • Kınalı Yapıncak - 1969
  • Malkoçoğlu Akıncılar Geliyor - 1969
  • Malkoçoğlu Cem Sultan - 1969
  • Reyhan - 1969
  • Serseri Kabadayı - 1969
  • Sonbahar Rüzgarları - 1969
  • Tatlı Sevgilim - 1969
  • Alevli Yıllar - 1968
  • Artık Sevmeyeceğim (diyalog) - 1968
  • Benim De Kalbim Var - 1968
  • Çatallı Köy - 1968
  • Eşkiya Kanı - 1968
  • İftira - 1968
  • İstanbul Tatili - 1968
  • Kader - 1968
  • Kadın Değil Baş Belası - 1968
  • Kanlı Oba - 1968
  • Leylaklar Altında - 1968
  • Mafia Ölüm Saçıyor - 1968
  • Malkoçoğlu Kara Korsan - 1968
  • Parmaksız Salih - 1968
  • Sabah Yıldızı - 1968
  • Şeyh Ahmet - 1968
  • Tahran Macerası - 1968
  • Vuruldum Bir Kıza - 1968
  • Yaratılan Kadın - 1968
  • İstanbul'u Sevmiyorum - 1968
  • Kahveci Güzeli - 1968
  • Dördü De Seviyordu - 1968
  • Sevda - 1968
  • Altın Çocuk Beyrut'ta - 1967
  • Anjelik Osmanlı Saraylarında - 1967
  • Aslan Yürekli Kabadayı - 1967
  • Ayrılsak Da Beraberiz - 1967
  • Beni Katil Yaptılar - 1967
  • Bir Katil Sevdim - 1967
  • Cici Gelin - 1967
  • Hacı Murat - 1967
  • Hırçın Kadın - 1967
  • Kader Bağı - 1967
  • Kanunsuz Kahraman / Ringo Kid - 1967
  • Kiralık Kadın - 1967
  • Malkoçoğlu Krallara Karşı - 1967
  • Mühür Gözlüm - 1967
  • Osmanlı Kabadayısı - 1967
  • Ölünceye Kadar - 1967
  • Ömrümce Ağladım - 1967
  • Parmaklıklar Arkasında - 1967
  • Üvey Ana - 1967
  • Yıkılan Yuva - 1967
  • Zilli Nazife - 1967
  • Ailenin Yüz Karası - 1966
  • Altın Çocuk - 1966
  • Aşkın Gözyaşları - 1966
  • Aslan Pençesi (diyalog) - 1966
  • Avare Kız - 1966
  • Ayrılık Şarkısı - 1966
  • Beyoğlu Esrarı * 1966
  • Bu Şehrin Belalısı - 1966
  • Erkek ve Dişi (diyalog) - 1966
  • Fakir Çocuklar - 1966
  • Fakir ve Mağrur - 1966
  • Gariban - 1966
  • Günah Çocugu - 1966
  • İntikam Ateşi - 1966
  • Kaderin Cilvesi - 1966
  • Kadın Avcıları - 1966
  • Kaldırım Meleği - 1966
  • Karanlıklar Meleği - 1966
  • Katiller De Ağlar - 1966
  • Kibar Haydut - 1966
  • Kıran Kırana - 1966
  • Milyonerin Kızı - 1966
  • Para Kadın Ve Silah - 1966
  • Silahların Kanunu - 1966
  • Şoför Deyip Geçmeyin - 1966
  • Çirkin Kral - 1966
  • Vahşi Sevda - 1966
  • Vatan Kurtaran Aslan - 1966
  • Yosma - 1966
  • Geceler Yarim Oldu - 1966
  • Vur Emri - 1966
  • Günahkar Kadın - 1966
  • Dağ Çiçeği - 1966
  • Ağlayan Gözlerim - 1965
  • Ah Bu Dünya - 1965
  • Aşkım Silahımdır - 1965
  • Bir Gönül Oyunu - 1965
  • Canın Cehenneme - 1965
  • Deli Futbolcu - 1965
  • Gençliğe Veda - 1965
  • Güneşe Giden Yol (diyalog) - 1965
  • Kan Gövdeyi Götürdü - 1965
  • Korkunç İntikam - 1965
  • Kumarbaz - 1965
  • Lafını Balla Kestim - 1965
  • Oğlum Oğlum - 1965
  • Serseri Aşık - 1965
  • Sevgili Öğretmenim - 1965
  • Şoförün Kızı - 1965
  • Dağların Oğlu - 1965
  • Uzakta Kal Sevgilim - 1965
  • Üç Kardeşe Bir Gelin - 1965
  • Yabancı Olduk Şimdi - 1965
  • Yasak Cennet - 1965
  • Yasak Sokaklar - 1965
  • Yıldızların Altında - 1965
  • Dudaktan Kalbe - 1965
  • Veda Busesi - 1965
  • Babasına Bak Oğlunu Al - 1965
  • Galatalı Fatma - 1965
  • Afilli Delikanlılar - 1964
  • Asfalt Rıza - 1964
  • Bir İçim Su - 1964
  • Bomba Gibi Kız (diyalog) - 1964
  • Evcilik Oyunu - 1964
  • Fabrikanın Gülü - 1964
  • Günahsız Katiller - 1964
  • Halk Çocuğu - 1964
  • Hepimiz Kardeşiz - 1964
  • İstanbul'un Kızları - 1964
  • Kader Kapıyı Çaldı - 1964
  • Macera Kadını - 1964
  • Meyhaneci - 1964
  • Muhteşem Serseri - 1964
  • Sen Vur Ben Kırayım - 1964
  • Taşralı Kız - 1964
  • Tophaneli Osman - 1964
  • Yalnız Değiliz - 1964
  • Yiğitler Yatağı - 1964
  • Yılların Ardından - 1964
  • Avare Yavru ve Filinta Kovboy - 1964
  • Sarı Kızla Kopuk Ahmet - 1964
  • Gecelerin Kadını - 1964
  • Şehrazat (diyalog) - 1964
  • Bana Derler Külhanlı - 1964
  • Bücür - 1964
  • Mualla - 1964
  • Varan Biiir - 1964
  • Ali Derler Adıma - 1963
  • Bazıları Dayak Sever - 1963
  • Büyük Yemin - 1963
  • Çiçeksiz Bahçe - 1963
  • Dişi Kurt - 1963
  • Kara Yılan - 1963
  • Kızlar Büyüdü - 1963
  • Leyla İle Mecnun Gibi - 1963
  • Menekşe Gözler - 1963
  • Tatlı Sert
  • Yabancı Kız - 1963
  • Yavaş Gel Güzelim - 1963
  • Makber - 1963
  • Bahriyeli Ahmet - 1963
  • Şafak Bekçileri (diyalog) - 1963
  • Çapkın Kız - 1963
  • Beyoğlu Piliçleri - 1963
  • Akasyalar Açarken - 1962
  • Billur Köşk - 1962
  • Cilalı İbo Rüyalar Aleminde - 1962
  • Fatoşun Bebekleri - 1962
  • Kadın Ve Tabanca - 1962
  • Kiralık Koca - 1962
  • Kısmetin En Güzeli - 1962
  • Sokak Kızı - 1962
  • Ateşli Kan - 1962
  • Erkeklik Öldü Mü Atıf Bey - 1962
  • Şeytanın Kılıcı - 1962
  • Ben Masumum
  • Dikenli Gül - 1961
  • İki Damla Gözyaşı - 1961
  • İstanbul'da Aşk Başkadır - 1961
  • Kabadayılar Kralı - 1961
  • Oy Farfara Farfara - 1961
  • Sessiz Harp - 1961
  • Seviştiğimiz Günler - 1961
  • Yaman Gazeteci - 1961
  • Mahalleye Gelen Gelin - 1961
  • İki Aşk Arasında - 1961
  • Aşk Hırsızı - 1960
  • Fedakar Arkadaş - 1960
  • Kırık Çanaklar - 1960
  • Ölüm Perdesi - 1960
  • Ölüm Peşimizde - 1960
  • Vatan Ve Namus - 1960
  • Mahallenin Sevgilisi (öykü) - 1960
  • Fakir Şarkıcı - 1960
  • Kırık Plak - 1959
  • İftira - 1958
  • Kelepçe - 1958
  • Son Nefes - 1958
  • Uçurum - 1958
  • Dertli Gönül - 1957
  • Artık Çok Geç - 1955
  • Son Şarkı - 1954
  • Can Yoldaşı -  1952

Oyuncu filmografisi

Dış bağlantılar

Kaynakça

  1. "Perdemizin Tipleri: Bülent Oran" (PDF). Sinema 60 dergisi. 22 Mart 1961. s. 15.
  2. "Bülent Oran". TSA.
  3. "Bülent Oran". Biyografya. 4 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi.
  4. Engin Ayça, Nezih Coş, Atilla Dorsay (Mayıs 1973). "Senaryo Yazarı Bülent Oran'la Bir Konuşma" (PDF). Yedinci Sanat dergisi, 3. s. 15.
  5. Hülya Arslanbay (Temmuz 1993). ""Ben Patrondan Yanayım" Bülent Oran" (PDF). Antrakt dergisi.
  6. "Bülent Oran". Görsel Hafıza Projesi. BÜ Mithat Alam Film Merkezi. 2005. 4 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi.
  7. "Bülent Oran". imdb. 7 Şubat 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.