Biga Yarımadası

Biga Yarımadası, antik ismiyle Troas ya da Troad, Çanakkale Boğazı'nın ikiye böldüğü Anadolu ve Rumeli bağlantısının doğu kısmıdır. Boğazın kuzeyinde Gelibolu Yarımadası, güneyinde ise Biga Yarımadası yer alır. Bugün Çanakkale ilinin topraklarının bütünü Biga Yarımadası'nı oluşturur. Bölge adını Cumhuriyet Dönemi'nde önce bölge merkezi olan fakat günümüzde Çanakkale'nin ilçesi olan Biga'dan almıştır.

Biga Yarımadası

Çanakkele il merkezi, Biga, Ayvacık, Bayramiç, Çan, Ezine, Yenice ve Lapseki ilçe merkezleri yarımadanın başlıca yerleşmeleridir.

Kökeni

  • Biga: Çanakkale'nin Marmara Denizi kıyısındaki Biga ilçesi yarımadaya ismini vermiştir. Biga kelimesinin kentin Doğu Roma dönemindeki adı olan "Pegai" den geldiği düşünülüyor.[1]
  • Troas-Troad: Bu isimler bölgedeki dünyaca ünlü Troya kentinden gelir. Troas arkeolojik olarak bölgeyi belirtmek için yaygın şekilde kullanılır. Bu tarihsel isim aynı zamanda bölgede Büyük İskender adına kurulan bir kentinin adının diğer Alexandria kentleriyle karışmaması için kullanılır. Bu antik şehir Alexandria Troas adıyla tanınır.

Sınırları

Biga Yarımadasının kuzeyinde Çanakkale Boğazı ve Marmara Denizi, güneyde Edremit Körfezi, doğudan Gönen Çayı, batıdan Ege Denizi bulunur. Kapıdağ Yarımadası'nın batısından Edremit Körfezi'nin kuzeydoğusuna kadar olan hattın batı bölgesindedir. Alanı yaklaşık 10.000 km²'dir. Verimli kıyı ovaları ve madenleri nedeniyle ilk çağdan beri yerleşmeler (Abydos, Lampsakos, Dardanos, Neandreia, Troya, Assos, Alexandria Troas) kurulmuştur[2].Sınırları Misya'ya dayanmaktadır.

Yerşekilleri

Biga yarımadasının güneyinde Kaz Dağı (1700 m) yer alır. Baba Dağı, Gürgen Dağı, Eybek Dağ, Kocakatran Dağ, Ağı Dağ, Yenice çöküntüsünün kuzeyinde Armutçuk Dağı ve Karlık Dağı diğer dağlardır. Dağlık alanlardan kuzey ovalarına fay yapılarının neden olduğu kademeli geçiş gerçekleşir[3].

İklim ve bitki örtüsü

Marmara ve Ege Denizi kıyılarında yazları sıcak ve kurak, kışlar ılık ve yağışlı tipik Akdeniz İklimi hakimdir. İç kesimlerde yazları kurak, kışlar daha yağışlı ve soğuk yarı karasal iklim etkin olur. Yarımada içinde denize uzaklık, bakı ve yükseklik farklılığı önemli sıcaklık ve yağış farkına neden olur. Kıyılar az yağış alırken dağlık alanlar fazla yağış alır. Dağlarda sık bir bitki örtüsü bulunur. Plato ve tepelerde bozulmuş ve seyrek bitki örtüsü, alçaklarda maki ve garig toplulukları hakimdir.[3]

Kazdağı Millî Parkı yarımadanın güneyinde yer alır.

Akarsular

Biga yarımadasında eğim yönüne göre akarsular değişik yönlere akarlar. Kaz Dağı'ndan doğan Kocabaş Çayı (Biga Çayı-Granikos) ve Gönen Çayı kuzeye doğru akarak Marmara Denizi'ne dökülür. Batıya doğru akan Tuzla Çayı ve Karamenderes Nehri Ege Denizi'ne dökülür.

Ekonomi

Yarımadada günümüzde tarıma dayalı ekonomi hakimdir. Yörede eski çağlarda da işletilmiş olan bazı maden kaynakları bulunur. Demir kurşun, kaolen, perlit, mermer, bentonit, tuz, sileks, granit, wollastonit, linyit ve kireçtaşı, altın işletilebilecek rezervlere sahiptir.[2]

Kaynakça

  1. Index Anatolicus Biga
  2. ERTEKİN, Yrd. Doç. Dr. Gaye (2001). "BİGA YARIMADASINDA MADENCİLİK". istanbul.edu.tr. 28 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Nisan 2017.
  3. EFE, Yrd. Doç. Dr. Recep (1994). "Bia Yarımadası'nda Neotektoniğin Jeomorfolojik İzleri". Türk Coğrafya Dergisi. 8 Nisan 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Nisan 2017.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.