Georgia O'Keeffe

Georgia Totto O'Keeffe (15 Kasım 1887 – 6 Mart 1986) Amerikalı ressam. Yakın plan ve büyük boyutlu çiçek tabloları,[1] New York gökdelenleri tabloları[1] ve New Mexico manzara resimleri ile bilinir. O'Keeffe, "Amerikan modernizminin anası" olarak anılır.[2][3]

Georgia O'Keeffe
O'Keeffe, 1918
Fotoğraf: Alfred Stieglitz
Genel bilgiler
Doğum adı Georgia Totto O'Keeffe
Doğum 15 Kasım 1887(1887-11-15)
Sun Prairie, Wisconsin, ABD
Ölüm 6 Mart 1986 (98 yaşında)
Santa Fe, New Mexico, ABD
Evlilik(ler)i
Alfred Stieglitz (e. 1924–1946)
Alanı Resim
Sanat eğitimi Chicago Sanat Enstitüsü Okulu
Columbia College
Columbia Üniversitesi Öğretmenler Okulu
Virginia Üniversitesi
New York Sanat Öğrencileri Birliği
Katıldığı akımlar Amerikan modernizmi, Presizyonizm
Ünlü yapıtları Çiçek tabloları, New York gökdelenleri
Ödüller
National Medal of Arts (1985)
Başkanlık Özgürlük Madalyası (1977)
Edward MacDowell Medal (1972)

O'Keeffe 1905'te, formal sanat eğitimine Chicago Sanat Enstitüsü Okulu'nda başladı[4]. Sonrasında New York Sanat Öğrencileri Birliği'ne devam etti ancak müfredatın doğayı kopyalamak üzerine kurulu olmasından dolayı kendini kısıtlanmış hissetmeye başladı. 1908'de eğitimi için gerekli maddi kaynağı bulamayınca iki yıl boyunca reklam illüstratörü olarak çalıştı. 1911 ve 1918 yılları arasında Virginia, Teksas ve Güney Karolina'da öğretmenlik yaptı. Bu dönemde, 1912 ile 1914 yılları arasında yazları sanat dersleri aldı. Bu çalışmaları sırasında, konu aldığı şeylerin kopyalarını ya da benzerleri çizmek yerine, onları kendi tarzında, kendi yorumuyla resmetmeyi benimsemiş olan Arthur Wesley Dow'un fikirlerini ve sanat felsefesini öğrendi. Bu sayede O'Keeffe'nin sanata yaklaşımı değişti. Bunun etkileri ressamın erken dönem suluboya resimlerinden olan Virginia Üniversitesi resimleri ve daha da belirgin şekilde gittikçe soyutlaşan 1915 tarihli karakalem çizimlerinde görüldü. O'Keeffe 1914 ile 1915 yıllarında Columbia Üniversitesi Öğretmenler Okulu'nda eğitimine devam etti ve ders verdi. Sanat taciri ve fotoğrafçı olan Alfred Stieglitz 1917'de ressamın eserlerinden oluşan bir sergi düzenledi.[5]

Ressam 1918'de Stieglitz'in isteğiyle New York'a taşındı ve profesyonel olarak resim yapmaya başladı. İkilinin mesleki ilişkisi zamanla birlikteliğe dönüşünce 1924'te evlendiler. O'Keeffe'nin üzerinde çalıştığı birçok farklı soyut sanat formu arasında, yakın plan çiçek resimlerinde oluşan ve kadın cinsel oranını temsil ettiği şeklinde yorumlanan[6] Kana Çiçeği serisi de vardı. Bu yorumun bir kaynağı da, Stieglitz'in çektiği ve sergilediği nü O'Keeffe fotoğraflarıydı. Çift 1929'a kadar New York'ta birlikte yaşadılar. Sonrasında O'Keeffe yılın bir bölümünü ülkenin güneybatısında geçirmeye başladı. Bu dönemde New Mexico manzara resimlerinin yanı sıra hayvan kafataslarını işlediği Kırmızı, Beyaz ve Mavi ve Ram's Head White Hollyhock and Little Hills gibi eserler verdi. Stieglitz'in 1946'daki ölümünün ardından O'Keeffe kalıcı olarak New Mexico'ya yerleşti ve bugün Georgia O'Keeffe Home and Studio adı altında müze olan Abiquiú'daki stüdyosunda yaşadı. Ressam yaşamının son yıllarında Santa Fe'ye taşındı. Ölümünün ardından Santa Fe'de Georgia O'Keeffe Museum açıldı.

O'Keeffe'nin 1932 tarihli Tatula tablosu 2014'te 44,4 milyon dolara satıldı. Bu tutar o zamana kadarki kadın ressamlara ait en pahalı eserin satış fiyatının üç katından fazlaydı.

İlk yılları

Georgia O'Keeffe 15 Kasım 1887'de[3][7] Wisconsin'deki Sun Prairie kasabasında bir çiftlikte[8][9] doğdu. Ebeveynleri Francis Calyxtus O'Keeffe ve Ida (Totto) O'Keeffe bir mandıra işletiyordu. Babası İrlanda kökenliydi. Georgia'ya adı verilen anne tarafından dedesi George Victor Totto ise 1848'de ABD'ye yerleşen bir Macar kontuydu.[3][10] Georgia yedi çocuğun ikincisiydi.[3] İlk öğrenimini Sun Prairie'deki Town Hall School'da aldı.[11] On yaşındayken ressam olmaya karar vererek[12] kız kardeşleri Ida ve Anita[13] ile birlikte yerel bir suluboya ressamı olan Sara Mann'dan resim dersleri aldı. O'Keeffe orta öğretimini 1901 ile 1902 yıllarında yatılı olarak Madison, Wisconsin'deki Sacred Heart Academy'de aldı. 1902'nin sonlarına doğru, Williamsburg, Virginia'daki Peacock Hill'e taşınan ailesinin yanına geçti. Ailenin taşınma sebebi, O'Keeffe'nin babasının Virginia'daki inşaat pazarındaki ihtiyacı karşılamak amacıyla rustik görünümlü çimento bloğu üretimi işine girmesiydi, ancak beklediği talep gerçekleşmedi.[14] O'Keeffe Madison Central High School'a başlayınca yeniden Wisconsin'e döndü ve teyzesiyle yaşamaya başladı.[15] Ardından yatılı olarak Chatham Episcopal Institute'a geçti ve buradan 1905'te mezun oldu.

O'Keeffe, West Texas State Normal College'ın sanat bölümünün başkanlığını yaptığı ve burada eğitim verdiği[3][11] dönemde aynı zamanda annesinin isteğiyle kız kardeşi Claudia'ya destek oldu.[16] 1917'da erkek kardeşi Alexis'i, I. Dünya Savaşı için Avrupa'ya gönderileden önce Texas'taki bir askeri üste ziyaret etti. Savaş konusunda hissettiği tedirginliği ve bunalımı gösteren[17] The Flag isimli resmini bu ziyaret sırasında yaptı.[18]

Kariyeri

Eğitimi ve kariyerinin ilk dönemleri
Virginia Üniversitesi'nde Alon Bement'in asistanlığını yaptığı dönemde O'Keeffe

O'Keeffe 1905'ten 1906'ya kadar Chicago Sanat Enstitüsü Okulu'nda eğitim alarak John Vanderpoel ile çalıştı ve sınıfının başarılı öğrencileri arasında yer aldı.[3][12] Ancak tifoya yakalanınca eğitimine bir sene ara vermek zorunda kaldı.[3] 1907'de New York Sanat Öğrencileri Birliği'ne girerek William Merritt Chase, Kenyon Cox ve F. Luis Mora'dan eğitim aldı.[3] 1908'de birlik tarafından verilen William Merritt Chase natürmort ödülünü Bakır Tencereli Ölü Tavşan[19] isimli yağlıboya tablosuyla kazandı. Ödül, birliğin New York'taki Lake George'da düzenlediği açık hava yaz okuluna katılmak için burstu.[3] O'Keeffe New York'taki eğitimi sırasında şehirdeki sanat galerilerini dolaşıyordu. Bunlardan biri de, ressamın gelecekteki eşi fotoğrafçı Alfred Stieglitz'in de sahipleri arasında bulunduğu 291'di. Bu galeri ABD ve Avrupa'dan avangart sanatçıları ve fotoğrafçıları destekliyordu.[3]

1908'de O'Keeffe, eğitimini sürdürecek finansal kaynaklardan yoksun kaldı. Babası iflas etmişti ve annesi ciddi bir tüberküloz geçiriyordu.[3] Öte yandan, sanat eğitiminin taklitçi bir yaklaşım sergilediğini düşündüğü için ressam olma hevesini kaybetmişti.[12] Chicago'da reklam çizeri olarak iş buldu ve kızamık salgınında yakalandığı hastalıktan iyileşmek üzere Virginia'ya döndüğü 1910'a kadar bu işte çalıştı.[20] Dört yıl boyunca resim yapmadı ve sebep olarak terebentin kokusunun kendisini rahatsız ettiğini öne sürdü.[12] 1911'de sanat eğitmeni olarak çalışmaya başladı. Bu dönemde, daha önce eğitim gördüğü Virginia Chatham Episcopal Institute'ta da görev aldı.[3][21]

1912'de Virginia Üniversitesi'nde katıldığı yaz sanat okulunda, Columbia Üniversitesi Öğretmenler Okulu'nda öğretim görevlisi olan Alon Bement'in derslerine girdi. Bu dersler sırasında, eğitmenin iş arkadaşlarından biri olan Arthur Wesley Dow'un yenilikçi fikirlerinden haberdar oldu. Dow'un sanat anlayışı, tasarım ve kompozisyon konularında Japon sanatının etkisiyle şekillenmişti. O'Keeffe soyut kompozisyonlar denemeye ve realizmden uzaklaşarak kendi stilini oluşturmaya bu dönemde başladı.[3][12] 1912 ile 1916 yılları arasında Amarillo, Teksas'taki kamu okullarında sanat dersleri verdi ve yazları da Bement'in asistanlığını yaptı.[3] Virginia Üniversitesi'ndeki yaz derslerine iki sene daha devam etti.[22] Ayrıca 1914 ilkbaharında Columbia Üniversitesi Öğretmenler Okulu'nda Dow'un derslerine katıldı ve bu sırada sanat üretim süreci konusundaki fikirlerini Dow'un etkisinde geliştirdi.[23] Virginia Üniversitesi'nde özellikle Dow'un fikirlerini öğrendiği eğitimler, O'Keeffe'nin sanatçı olarak gelişiminde dönüm noktası oldu. Ressamın bu kişisel gelişimi, ilerleyen yıllarda ortaya çıkacak olan Amerikan modernizmi akımını şekillendirdi.

1915 sonlarında Columbia College'da ders verdiği sırada, kişisel hislerinden ilham alan[21] oldukça yenilikçi bir dizi soyut karakalem çizimi yaptı.[12] 1916 başlarında O'Keeffe New York'ta Columbia Üniversitesi Öğretmenler Okulu'ndaydı. Karakalem resimlerini Öğretmenler Okulu'ndaki eski sınıf arkadaşlarından biri olan Anita Pollitzer'a gönderdi. Pollitzer bu çizimleri 291'de Alfred Stieglitz'e gösterdi.[24] Çizimleri "291'e uzun zamandır giren en saf, güzel ve içten şeyler" olarak tanımlayan Stieglitz bunları sergilemek istediğini söyledi. Aynı yılın Nisan ayında Stieglitz, O'Keeffe'nin on çizimini 291'de sergiledi.[3][12]

1916 başlarında Columbia Üniversitesi'nde aldığı dersler ve o yaz da Bement'in asistanı olarak çalışması sonrasında,[3] 1916 sonbaharında Canyon, Texas'taki West Texas State Normal College'ta sanat bölüm başkanı oldu.[25] Burada gerçekleştirdiği doğa yürüyüşleri sırasında geniş manzaraları resmettiği suluboya resimler yapmaya başladı.[21][26] Bunların arasında Palo Duro Kanyonu'nu çizdiği resim serisi de vardı.[27] O'Keeffe bu dönemde izlemeyi sevdiği gündoğumu ve günbatımı manzaraları sayesinde yoğun ve gece tonlu renkleri kullanmaya başladı. Yine aynı dönemde, daha önce Güney Carolina'dayken başlattığı, en kişisel hislerinden yola çıkan tablolar yapma denemelerini devam ettirdi. Bu çalışmalarında önceden eskizler hazırlamak yerine doğrudan tablolarını yapmayı tercih etti. Hislerini tam anlamıyla yansıtabildiğini düşündüğü Ovalar Aydınlanırken No.I (1917) isimli resmini yapana kadar denemelerini sürdürdü.[21] Yazar Sharyn Rohlfsen Udall'a göre O'Keeffe bu resimde "mavi ve yeşil renkleri neredeyse belirsiz ton geçişleriyle karıştırmak suretiyle Texas ufkunda ışığın titreşimlerini yakalayarak, anıtsal bir manzarayı basit bir kompozisyonla resmetmiş oldu."[21][26] O'Keeffe, Alfred Stieglitz'le birlikteliği başladıktan kısa bir süre sonra suluboyayı bıraktı çünkü Stieglitz ressamın, amatör kadın ressamların işi olarak görülen suluboyayla ilgilenmemesi gerektiğini düşünüyordu.[28]

Bakır Tencereli Ölü Tavşan (1908)
Virginia Üniversitesi resimleri (1914)
Çizim XIII (1915)
Ovalar Aydınlanırken No.I (1917)

New York
O'Keeffe'nin Alfred Stieglitz tarafından çekilmiş bir fotoğrafı, 1918

O'Keeffe'den yirmi dört yaş büyük olan Stieglitz,[28] 1918'de ressama New York'ta kalacak yer, bir stüdyo ve maddi destek sağladı. Stieglitz bir taraftan O'Keeffe'nin eserlerini tanıtırken, bir taraftan da ikili arasında ilişki başladı.[3] O'Keeffe böylece Stieglitz'in çevresindeki Charles Demuth, Arthur Dove, Marsden Hartley, John Marin, Paul Strand ve Edward Steichen gibi birçok erken dönem Amerikan modernisti ile tanıştı. Strand'ın, Stieglitz'in ve diğer fotoğraf sanatçılarının eserleri O'Keeffe'nin eserlerini etkiledi. Yine bu dönemde ressam 1918 grip salgınında hastalandı.[10]

O'Keeffe yapraklar, çiçekler ve kayalar gibi doğal nesnelerin basitleştirilmiş resimlerini yapmaya başladı.[29] 1922'de Presizyonizm etkisiyle çizdiği The Green Apple, ressamın basit ve anlamlı hayat düşüncesini yansıtıyordu.[30] O'Keeffe aynı yıl "nesnelerin gerçek anlamına ancak seçerek, eleyerek ve vurgulayarak ulaşabiliriz" demişti.[30] Cesur ve incelikli renklerin kullanıldığı Mavi ve Yeşil Müzik eseri, ressamın müzik hakkındaki hislerini yansıtıyordu.[31] En çok çiçek betimlemeleriyle tanınan O'Keeffe yaklaşık 200 çiçek tablosu yaptı.[32] 1920'lerde çizilen ve çiçeklerin büyüteç altındaki görüntüleri gibi gözüken bu resimler arasında Şark Gelincikleri[33][34] ile Kana Çiçeği serisinden birçok tablo[35] da vardı. Bu tür resimlerin ilki 1924'te çizilen ve ilk defa 1925'te sergilenen Petunia, No. 2 isimli tabloydu.[3] Nesnelerin bu şekilde büyütülerek resmedilmesi duygusal yoğunluk hissi yaratıyordu.[29] Bu döneme ait Tatula (1932) tablosu 20 Kasım 2014'te 44.405.000 dolara satılarak, bir önceki en pahalı kadın sanatçı eserinin üç katı ile rekor kıracaktı.[36] Sanat tarihçisi Linda Nochlin, Kara Süsen (1926) tablosunun kadın genital organının morfolojik bir metaforu olduğunu öne sürdü ancak O'Keeffe bu yorumu reddederek bunların sadece çiçek resimleri olduğunu söyledi.[37][38]

O'Keeffe, 1925'te New York'ta yeni açılan Shelton Hotel'in 30. katına taşınınca, New York'un gökdelenlerini ve ufuk çizgisini resmetmeye başladı.[39] Bu resimlerin en bilineni, presizyonist tarza yapılmış olan 1927 tarihli Radyatör Bina, Gece, New York'tu.[40][41] Serideki diğer eserlerden bazıları New York Sokağında Ayışığı (1925)[42], Güneş Lekeleriyle Shelton (1926)[43] ve Şehirde Gece (1926)[3] isimli tablolardı. Ayrıca O'Keeffe 1928'de East River'ı ve Queens'teki fabrikaların bacalarından çıkan dumanları resmettiği East River from the Thirtieth Story of the Shelton Hotel isimli şehir manzarasını çizdi.[39] Ertesi sene son gökdelen ve şehir manzarası resimlerini çizdi ve sonraki dönemde eserlerine ilham kaynağı hâline gelecek olan New Mexico'ya gitti.[40]

1924'te Stieglitz Anderson Galleries'te kendi fotoğraflarından ve O'Keeffe'nin eserlerinden oluşan bir sergi düzenledi.[44] Brooklyn Museum'da 1927'de bir O'Keeffe retrospektifi düzenlendi.[24] Stieglitz 1928'de ismi açıklanmayan bir Fransız alıcının O'Keeffe'nin altı gala çiçeği resmi için 25.000 dolar ödediğini açıkladı ancak bu işlemi doğrulayan herhangi bir delil bulunmamaktadır. Yine de basındaki bu haberin sonrasında O'Keeffe eserleri daha yüksek fiyatlara satılmaya başladı.[45][46] 1920'lerin sonlarında O'Keeffe artık yakın plan çiçek resimleri ve New York gökdelen resimleri ile tanınan bir sanatçı olmuştu.[44]

Kana Çiçeği (1919)
Mavi ve Yeşil Müzik (1921)
Kara Süsen (1926)
Radyatör Bina, Gece, New York (1927)

Taos

O'Keeffe 1929'da ressam arkadaşı Rebecca Strand'la birlikte New Mexico'ya gitti ve Taos'ta ikiliye stüdyo sağlayan Mabel Dodge Luhan'ın yanında kaldı.[47] Ressamın buradaki odasından Taos Dağları ve yerel bir dini birlik olan Penintentes'in cemaat binası görülüyordu.[48] O'Keeffe burada dağları ve çölleri görmek için birçok yürüyüş yaptı, ayıca D. H. Lawrence'ın çiftliğini ziyaret ederek[49] şu an Hartford'taki Wadsworth Athenaeum'da bulunan ünlü The Lawrence Tree tablosunu çizdi.[50] Yakınlardaki Ranchos de Taos'ta bulunan tarihi San Francisco de Asis Misyonu Kilisesi'ni de ziyaret ederek binanın, farklı bir perspektif kullanarak mavi gözkyüzü önünde bir silüet gibi gözüktüğü resimlerini çizdi.[51][52]

New Mexico ve New York
Yaz Günleri, 1936

Bu seyahatin ardından O'Keeffe neredeyse her sene yılın yarısını New Mexico'da çalışarak geçirdi. Çölden topladığı kaya ve kemiklerin, bölgeye has mimari yapıların ve manzara unsurlarının resimlerini yaptı.[29] 1929'da satın aldığı Ford Model A aracıyla, çok sevdiği bu bölgede yalnız başına gezilere çıktı. Ghost Ranch ve Kuzey New Mexico'ya olan sevgisini sık sık dile getirdi. 1943'te bu konuda "Ne kadar güzel, dokunulmamış, yalnızlık hissi veren bir yer, 'Uzaklar' olarak adlandırdığım güzel bölge. Daha önce burada resim yapmıştım... ve yine yapmalıyım."[52] O'Keeffe 1932'nin sonundan 1930'ların ikinci yarısına kadar çalışmadı[52] çünkü sinir krizleri geçirdiği için sinir hastalıkları hastanesine kaldırıldı.[28] Bu krizlerin sebebi kocasının yasak ilişkisini öğrenmiş olmasıydı..[28] Bu dönemde popüler bir sanatçı hâline gelmişti, birçok iş alıyor, New York'ta ve başka yerlerde eserlerini sergiliyordu.[53] 1936'da, ileride en çok bilinecek tablolarından olan Yaz Günleri'ni[54] yaptı. Bu tabloda bir geyik kafatası ve canlı çiçeklerin yer aldığı bir çöl sahnesi görülüyordu. Tıpkı Ram's Head with Hollyhock tablosunda olduğu gibi, bu tabloda da kafatası ufukta havada asılı resmedilmişti.[53][55]

1938'de N. W. Ayer & Son reklam ajansı O'Keeffe'den Hawaiian Pineapple Company (şu anki Dole Food Company) reklamlarında kullanılmak üzere iki resim yapmasını istedi.[56][57][58] Şirketin reklamları için resim yapan diğer ressamlar arasında Lloyd Sexton, Jr., Millard Sheets, Yasuo Kuniyoshi, Isamu Noguchi ve Miguel Covarrubias da vardı.[59] Bu teklif O'Keeffe'nin hayatındaki kritik bir döneme denk gelmişti: ressam 51 yaşına gelmişti ve kariyeri düşüşteydi, çünkü eleştirmenler sadece New Mexico'yu konu ettiği çöl temalı resimlerinin artık seri üretim hâline geldiğini düşünüyordu.[60] O'Keeffe 8 Şubat 1939'da Honolulu'ya vardı ve sonraki dokuz hafta boyunca Oahu, Maui, Kauai ve Hawaii adalarında kaldı. Bu süre içinde en verimli zamanını Maui adasında geçirdi.[60][61] Çiçekler, manzara ve balık ağı resimleri çizdi. New York'a döndükten sonra da 20 tabloluk bir seri tamamladı. Ancak geziden önce kendisinden istenmiş olan ananas resmini, ancak şirket New York'taki stüdyosuna bir ananas bitkisi gönderdikten sonra çizdi.[62]

O'Keeffe 1940'larda iki solo retrospektif gerçekleştirdi. Bunlardan ilki 1943'te Art Institute of Chicago'da düzenlendi.[29] New York'taki MoMA'da 1946'da düzenlenen ikinci sergi ise bu müzede bir kadın sanatçı için düzenlenmiş ilk retrospektifti.[32] 1940'ların ortalarında Whitney Museum of American Art, sanatçının eserlerini toplayan ilk katalog için çalışmaya başladı.[53]

Ressam 1940'lar boyunca, Ghost Ranch'teki evine yaklaşık 240 kilometre uzakta yer alan ve "Kara Mekân"[63] adını verdiği yerin resimlerinden oluşan büyük bir tablo serisi çizdi.[64] O'Keeffe bu yeri "gir tepelerin ve kumların üzerinde bir mil boyunca uzanana filler" ifadesiyle tanımlıyordu.[52] Yine aynı dönemde Abiquiú, New Mexico'daki evinin yakınlarında "Beyaz Mekân" olarak adlandırdığı yerin de resimlerini çizdi.[65]

Abiquiú

1946'da O'Keeffe Abiquiú'deki evinin veranda duvarını ve kapılarını konu ettiği mimari resimler yapmaya başladı.[66] Bu döneme ait, farklı tarzdaki bir başka tablo ise 1958'de çizilen Aya Çıkan Merdiven[67] tablosuydu.[68] O'Keeffe 1960'ların ortalarında, gezileri sırasında uçak penceresinden gördüğü manzaralardan etkilenerek[29] Bulutların Üstünde Gökyüzü[69] serisini çizdi.

1960'ta Worcester Art Museum'da[24] 1970'te ise Whitney Museum of American Art'ta[44] retrospektif sergileri düzenlendi. 1972'de makula dejenerasyonu sebebiyle ressam görme yetisini büyük ölçüde kaybetti.[70] O'Keeffe 1970'lerde yeniden suluboya yapmaya başladı.[71] 1976'da yayımladığı Georgia O'Keeffe başlıklı otobiyografisi çok satanlar listesine girdi.[44] Judy Chicago, 1979'daki The Dinner Party isimli yerleştirme sanatı eserinde, feminist imgelere sanatta ilk defa yer vermiş olası sebebiyle O'Keeffe'ye özel bir yer ayırdı.[72] O'Keeffe, feminist ikonografinin öncüsü olarak görülse de,[73] feminist sanat hareketine katılmayı ve sadece kadın sanatçılardan oluşan projelerde yer almayı reddetti.[74] "Kadın sanatçı" olarak adlandırlmayı istemiyor, kendisine sadece "sanatçı" denmesi gerektiğini söylüyordu.[75]

O'Keeffe 1984'e kadar kurşunkalem ve karakalemle çizim yapmayı sürdürdü.[70]

Ödülleri

O'Keeffe 1949'da American Academy of Arts and Letters üyeliğine[24], 1966'da ise American Academy of Arts and Sciences üyeliğine[76] seçildi. 1971'de Bryn Mawr College'dan M. Carey Thomas Ödülü, iki yıl sonra Harvard Üniversitesi'nden fahri diploma aldı.[24] 1977'de ABD Başkanı Gerald Ford O'Keeffe'ye Amerikan vatandaşlarına verilen en yüksek madalya olan Başkanlık Özgürlük Madalyası'nı verdi.[77] 1985'te ise Başkan Ronald Reagan'dan National Medal of Arts aldı.[44] 1993'te ismi National Women's Hall of Fame'e eklendi.[78]

Özel yaşamı
Alfred Stieglitz tarafından çekilen bir fotoğrafı, 1920

Evliliği

Haziran 1918'de O'Keeffe, Stieglitz'in New York'a taşınması yönündeki teklifini ve ondan finansal destek almayı kabul etti. O sırada Emmeline Obermeyer ile evli olan Stieglitz, Temmuz'da O'Keeffe'nin yanına taşındı.[29][44] Şubat 1921'de Stieglitz'in çektiği O'Keeffe fotoğrafları Anderson Galleries'de düzenlenen bir retrospektifte yer aldı. Stieglitz, henüz 1917'de O'Keeffe New York'a sergi için geldiğinde onun fotoğraflarını çekmeye başlamıştı ve daha sonraki dönemde de birçoğı nü olmak üzere pek çok fotoğrafını çekmişti. Bu yüzden sergi bir sansasyon yarattı. Stieglitz 1937'de fotoğrafçılığını bırakana kadar, ressamın 350'den fazla portre ve 200'den fazla nü fotoğrafını çekti.[29][79] 1978'de O'Keeffe bu fotoğraflara kendini ne kadar uzak hissettiğini şöyle anlattı: "Stieglitz'in kimisini altmış sene önce çektiği fotoğraflarıma bakınca, o kişinin kim olduğunu merak ediyorum. Sanki bir hayat içinde birçok hayat yaşamış gibiyim."[80]

1924'te Stieglitz karısı Emmeline'den boşanıp O'Keeffe ile evlendi.[44] Biyografi yazarı Benita Eisler'a göre evlilikleri "bir çarpışmaydı... zımnen, aralarında konuşmaksızın yapılan ve uygulanan anlaşmalar ve tavizlerden ibaretti. Çoğu konuda yüzleşmeyi reddetmesi, O'Keeffe'yi bu çarpışmanın asli unsuru yapıyordu."[81] Çift genelde New York'ta yaşadı ama yazlarını Stieglitz'in ailesinin Lake George'daki evinde geçirdi.[44]

Akıl sağlığı ve hastaneye yatışı

1928'de Stieglitz'in Dorothy Norman ile ilişki yaşaması O'Keeffe'yi etkiledi ve Radio City Music Hall için aldığı duvar resmi siparişini tamamlayamamasına sebep oldu. Depresyon tanısıyla hastaneye yatırıldı.[29] O'Keeffe 1929'dan itibaren yazlarını New Mexico'da geçirmeye başladı.[44] O sene ressam arkadaşı Rebecca Strand ile birlikte trenle Taos'a gitti, burada sanat destekçisi Mabel Dodge Luhan'ın evinde kaldı ve onun tarafından tahsis edilen stüdyoda çalıştı.[47] Kocasının ilişkisinin devam etmesi sebebiyle 1933'te sinir krizi geçirdi ve yeniden hastaneye yatırıldı.[82] Ocak 1934'e kadar hiç resim yapmadı. 1933 başlarında istirahat için Bermuda'ya gitti ve New Mexico'ya 1934 ortalarında döndü.

O sene Ağustos ayında Abiquiú'nun kuzeyindeki Ghost Ranch'i ilk defa ziyaret etti ve burada yaşamaya karar verdi. 1940'ta Ghost Ranch içindeki bir eve taşındı. Ghost Ranch'in çok renkli yamaçları ressamın birçok ünlü resmine ilham kaynağı oldu. 1977'de O'Keeffe bu yamaçları şöyle anlattı: "resimlerini yapmaya kalkıştığında oradaki yamaçlar sanki çoktan senin için çizilmiş gibi hissediyor insan".[52] Burada ressamı ziyarete gelenler arasında Charles ve Anne Lindbergh, söz yazarı Joni Mitchell, şair Allen Ginsberg ve fotoğrafçı Ansel Adams da vardı.[83] O'Keeffe önceleri Maria Chabot'la, sonra Eliot Porter birlikte, "Kara Mekân" olarak adlandırdığı yerde sık sık kamp yaptı.[52][64]

Yeni bir başlangıç
O'Keeffe'nin Abiquiú'daki evi ve stüdyosu

O'Keeffe 1945'te Abiquiú'da ikinci bir ev satın aldı ve terk edilmiş bu yeri yenileyerek ev ve stüdyo olarak kullandı.[84] 1946'da ressam yazı geçirmek üzere New Mexico'ya döndükten kısa bir süre sonra, New York'ta kalan Stieglitz'in beyin damarlarında pıhtı oluştu. O'Keeffe hemen New York'a geri döndü. Stieglitz 13 Temmuz 1946 günü öldü. Ressam, kocasının küllerini Lake George'a gömdü.[85] Sonraki üç yılın çoğunu, Stieglitz'den kalanları düzenlemek için New York'ta geçirdikten[29] sonra 1949'da New Mexico'ya temelli yerleşti ve zamanını Ghost Ranch'te ve Abiquiú'daki stüdyo evinde geçirmeye başladı.[29][44]

O'Keeffe'nin 1940'larda tanıştığı fotoğrafçı Todd Webb, 1961'de New Mexico'ya yerleştikten sonra ressamın pek çok fotoğrafını çekti. Diğer birçok Amerikan fotopraf sanatçısı da O'Keeffe'yi fotoğraflamıştı. Bunların tamamında ressam "yalnız, zorlu bir figür, kendi kendini var etmiş biri" olarak gösteriliyordu.[86] O'Keeffe'nin genelde rahatsız edici bir karaktere sahip olduğu söylenirdi, ancak Webb'in fotoğraflarında "sükut ve sakinlik" gözleniyordu.[87]

O'Keeffe Avrupa seyahatine çıktıktan sonra, 1950'lerin başlarında dünya turu yaptı. Ayrıca Colorado Nehri'ne tekne gezileri için gitti.[24] 1961'de Webb ve fotoğrafçı Eliot Porter'la Utah'taki Glen Canyon'u gezdi.[52]

Ölümü ve hukuki sorunlar

1973'te O'Keeffe 27 yaşındaki seramikçi John Bruce (Juan) Hamilton'ı yatılı asistan ve bakıcı olarak işe aldı. Hamilton O'Keeffe'ye kille çalışmayı öğretti ve otobiyografisini yazmasına yardımcı oldu. Ressam için 13 yıl çalıştı.[29] 90'larının sonlarına doğru O'Keeffe'nin sağlığı bozulmaya başladı. 1984'te Hamilton'ın önerisiyle[88] sağlık hizmetlerine daha kolay ulaşabileceği Santa Fe'ye taşındı. O'Keeffe burada, 6 Mart 1986'da 98 yaşında öldü.[89] Cesedi yakıldı ve külleri isteği doğrultusunda Ghost Ranch'in etrafındaki araziye serpildi.[90]

O'Keeffe'nin ölümünden sonra ailesi vasiyetine itiraz etti çünkü vasiyete 1980'lerde yapılan eklemelerle ressam, 76 milyon dolarlık mal varlığının büyük kısmını Hamilton'a bırakmıştı. Anlaşmazlık Temmuz 1987'de mahkeme başlamadan uzlaşmayla sonuçlandı.[90][91] Bu dava daha sonra miras planlamasındaki hukuki sorunlar konusunda örnek teşkil etti.[92][93]

Alfred Stieglitz'in çektiği bir portresi, 1932
Hawaii seyahatinde, 1939
Maurice Grosser ile Abiqui'da, 1944
Carl Van Vechten'in çektiği bir portresi, 1950

Etkileri
Harici video
Life and Artwork of Georgia O'Keeffe, the Georgia O'Keeffe Museum (11:00)[2]

O'Keeffe henüz 1920'lerin başında, özgür ruhu ve yenilikçi sanat eserleri sayesinde kadınlar için rol modeli hâline gelmişti.[90] Kuzey Amerikalı kadın sanatçılara ilişkin kitaplarında Nancy ve Jules Heller ressam hakkında şöyle yazdı: "O'Keeffe hakkındaki en dikkat çekici şey, erken dönem eserlerindeki cüretkarlık ve özgünlüktü." O dönemde, Avrupa'da bile spyut resimle uğraşan çok az sanatçı vardı. O'Keeffe'nin eserleri, sürrealizm ve presizyonizm gibi farklı modern sanat akımlarının birçok özelliğini taşısa da, stili kendine özgüydü.[94] Georgia O'Keeffe Müzesi'ne göre salt soyutlama alanında çalışan ilk Amerikalı sanatçılardan biriydi.[3] Ressam, 2014'te Tatula tablosu için ödenen 44,4 milyon dolar ile en pahalı kadın sanatçı rekorunu elinde tutmaktadır.[95]

O'Keeffe eserlerinin güçlü grafik özellikleri sebebiyle, sanat çevresinde daha önce hiçbir kadın sanatçıya gösterilmeyen ölçüde kabul gördü ve New York'a taşınmasından itibaren on yıl içinde en fazla kazanan kadın sanatçı oldu.[96] Hayatının her alanında farklı tarzıyla öne çıktı.[97] Ayrıca, bazı detaylarını otobiyografisinde anlattığı, Stieglitz'le olan ilişkisiyle de dikkat çekti.[90]

Mary Beth Edelson'ın 1972 tarihli Some Living American Women Artists / Last Supper eseri, Leonardo da Vinci’nin Son Akşam Yemeği tablosundaki İsa ve havarilerinin kafalarının yerine önemli kadın sanatçıların kafalarının yerleştirildiği bir kolaj çalışmasıydı. Bu eserde Yuhanna yerine Nancy Graves'in, İsa yerine ise Georgia O'Keffee'nin kafaları yerleştirilmişti. Sanat ve din tarihinde kadının arka planda kalmasını işleyen bu eser, "feminist sanat hareketinin en ikonik görüntülerinden biri" haline geldi."[98][99]

O'Keeffe'den kalanların büyük bölümü kâr amacı gütmeyen bir kurum olan Georgia O'Keeffe Vakfı'na devredildi. Bunların arasında çok büyük miktardaki eserleri, fotoğrafları, arşivsel malzemeler ile ressamın Abiquiú'daki evi ve kütüphanesi de bulunuyordu. 1997'de Santa Fe'de Georgia O'Keeffe Müzesi açıldı.[90] Stüdyo olarak da kullandığı evi ise 1998'de National Historic Landmark tescillenerek Georgia O'Keeffe Home and Studio adı altında ve Georgia O'Keeffe Müzesi sahipliğinde açıldı.[84]

1996'da United States Postal Service O'Keeffe anısına 32 sentlik hatıra pulu çıkarttı.[100] 2013'te ise Armory Show'un yüzüncü yılı sebebiyle çıkarılan Amerika modern sanatı serisinde O'Keeffe'nin 1930 tarihli Black Mesa Landscape, New Mexico/Out Back of Marie's II eserinin olduğu bir pul da yer aldı.[101]

Ocak 2006'da, bir archosaur türüne, "Ghost Ranch'in etrafındaki toprakların birçok resmini yaptığı ve burada bulunan kölofiz fosil yatağınına gösterdiği ilgi" sebebiyle Effigia okeeffeae ("O'Keeffe'nin Hayaleti") adı verildi.[102]

1991'de PBS'te yayımlanan A Marriage: Georgia O'Keeffe and Alfred Stieglitz filminde O'Keeffe'yi Jane Alexander, Alfred Stieglitz'i Christopher Plummer canlandırdı.[103] 2009'da Lifetime yapımı bir biyografik film olan Georgia O'Keeffe çekildi. Filmde Joan Allen O'Keeffe'yi, Jeremy Irons Alfred Stieglitz'i, Henry Simmons Jean Toomer'ı, Ed Begley Jr. Stieglitz'in erkek kardeşi Lee'yi ve Tyne Daly da Mabel Dodge Luhan'ı canlandırdı. Filmin ilk gösterimi 19 Eylül 2009'da yapıldı.[104][105]

Kaynakça
  1. Erzen, J. N. (2008). Eczacıbaşı Sanat Ansiklopedisi. 3. Yapı Endüstri Merkezi Yayınları. s. 1155. ISBN 978-9944-757-09-6.
  2. "Life and Artwork of Georgia O'Keeffe". C-SPAN. 9 Ocak 2013. 6 Haziran 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2013.
  3. Biography.com Editors (26 Ağustos 2016). "Georgia O'Keeffe". Biography Channel. A&E Television Networks. 25 Aralık 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ocak 2017.
  4. "Georgia O'Keeffe | American painter". Encyclopedia Britannica (İngilizce). 29 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ekim 2019.
  5. Christiane., Weidemann (2008). 50 women artists you should know. Larass, Petra., Klier, Melanie, 1970-. Munich: Prestel. ISBN 9783791339566. OCLC 195744889.
  6. "An unabashedly sensual approach to a genteel genre". Newsweek. Cilt 110. 9 Kasım 1987. ss. 74-75 – Readers' Guide Abstracts vasıtasıyla.
  7. "Birth Record Details". Wisconsin Historical Society. 7 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Temmuz 2009.
  8. "Birthplace of Georgia O'Keeffe". Sun Prairie, WI. 23 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Nisan 2020.
  9. Wisconsin Legislature. 2013-14 Wisconsin Statutes 2013-14 S.84.1021 Georgia O'Keeffe Memorial Highway. 28 Eylül 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  10. Roxana Robinson (1989). Georgia O'Keeffe: A Life. University Press of New England. s. 193. ISBN 0-87451-906-3.
  11. Nancy Hopkins Reily (Ağustos 2007). Georgia O'keeffe, a Private Friendship: Walking the Sun Prairie Land. Sunstone Press. s. 54. ISBN 978-0-86534-451-8.
  12. Roberts, Norma J., (Ed.) (1988), The American Collections, Columbus Museum of Art, s. 76, ISBN 0-8109-1811-0
  13. Canterbury, Sue (2018). Ida O'Keeffe: Escaping Georgia's Shadow. Dallas, Texas: Dallas Museum of Art. s. 15. ISBN 9780300214567.
  14. "Colonial Williamsburg Research & Education". www.colonialwilliamsburg.org. 9 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Nisan 2020.
  15. "Blogger". accounts.google.com. 26 Ekim 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ağustos 2020.
  16. Gerry Souter (12 Ocak 2017). Georgia O'Keeffe. Parkstone International. ss. 34-35. ISBN 978-5-457-46766-8.
  17. Roxana Robinson; Georgia O'Keeffe (1989). Georgia O'Keeffe: A Life. UPNE. ss. 191-193. ISBN 978-0-87451-906-8.
  18. Holland Cotter (5 Ocak 2017). "World War I — The Quick. The Dead. The Artists". New York Times. 11 Ocak 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ocak 2017.
  19. Türkçe isimlendirme için kaynak: Souter, Janet (2014). O'Keeffe. İstanbul: YKY. s. 5. ISBN 9789750826825.
  20. Kathaleen Roberts (20 Kasım 2016). "Never-before-exhibited O'Keeffe paintings show shift to abstraction". Albuquerque Journal. 16 Ocak 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ocak 2017.
  21. Amon Carter Museum of Western Art; Patricia A. Junker; Will Gillham (2001). An American Collection: Works from the Amon Carter Museum. Hudson Hills. s. 184. ISBN 978-1-55595-198-6.
  22. "How UVA shaped Georgia O'Keeffe". University of Virginia. 10 Kasım 2016. 16 Ocak 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ocak 2017.
  23. Zilczer, Judith (1999). ""Light Coming on the Plains:" Georgia O'Keeffe's Sunrise Series". Artibus et Historiae. 20 (40). ss. 193-194. doi:10.2307/1483675. JSTOR 1483675.
  24. Eleanor Tufts; National Museum of Women in the Arts; International Exhibitions Foundation (1987). American women artists, 1830–1930. International Exhibitions Foundation for the National Museum of Women in the Arts. s. 81. ISBN 978-0-940979-01-7. 27 Nisan 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ocak 2017.
  25. Zilczer, Judith (1999). "'Light Coming on the Plains:" Georgia O'Keeffe's Sunrise Series". Artibus et Historiae. 20 (40). ss. 191-208. doi:10.2307/1483675. JSTOR 1483675.
  26. Sharyn Rohlfsen Udall (2000). Carr, O'Keeffe, Kahlo: Places of Their Own. Yale University Press. s. 114. ISBN 978-0-300-09186-1.
  27. Michael Abatemarco (29 Nisan 2016). "Birth of the abstract: Georgia O'Keeffe in Amarillo". Santa Fe New Mexican. 23 Şubat 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ocak 2017.
  28. Rathbone, Belinda. Shattuck, Roger. Turner, Elizabeth Hutton, 1952- Arrowsmith, Alexandra. West, Thomas, 1948- (1992). Two lives, Georgia O'Keeffe & Alfred Stieglitz : a conversation in paintings and photographs. HarperCollins. ISBN 0-06-016895-1. OCLC 974243303.
  29. Carol Kort; Liz Sonneborn (2002). A to Z of American Women in the Visual Arts. New York: Facts on File. s. 170. ISBN 0-8160-4397-3.
  30. Birmingham Museum of Art (2010). Birmingham Museum of Art: guide to the collection. Alabama: Birmingham Museum of Art. s. 144. ISBN 978-1-904832-77-5. 18 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ocak 2016.
  31. "Blue and Green Music". Art Institute of Chicago. 12 Ocak 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ocak 2017.
  32. Kristy Puchko (21 Nisan 2015). "15 Things You Should Know About Georgia O'Keeffe". Mental Floss. 31 Ocak 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ocak 2017.
  33. Liese Spencer (31 Aralık 2015). "From Georgia O'Keeffe to War and Peace: unmissable arts events in 2016". The Guardian. 18 Ocak 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ocak 2017.
  34. Laura Cumming (7 Nisan 2012). "The 10 best flower paintings – in pictures". The Guardian. 18 Ocak 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ocak 2017.
  35. Barbara Buhler Lynes; Jonathan Weinberg; Georgia O'Keeffe Museum (9 Mart 2011). Shared Intelligence: American Painting and the Photograph. Univ of California Press. s. 92. ISBN 978-0-520-26906-4.
  36. "Auction Results - American Art". Sotheby's. 20 Kasım 2014. 11 Eylül 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ocak 2017.
  37. Nochlin, Linda; Reilly, Maura (2015). "Some Women Realists: Part 1". Women artists: the Linda Nochlin reader. ss. 76-85. ISBN 978-0-500-23929-2.
  38. Tessler, Nira (25 Kasım 2015). Flowers and Towers: Politics of Identity in the Art of the American "New Woman". Cambridge Scholars Publishing. ISBN 978-1-4438-8623-9.
  39. "Georgia O'Keeffe (1887-1986): East River from the Thirtieth Story of the Shelton Hotel, 1928". New Britain Museum of American Art. 24 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ocak 2017.
  40. "Important Art by Georgia O'Keeffe: Radiator Building—Night, New York". The Art Story. 18 Ocak 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ocak 2017.
  41. "Radiator Building—Night, New York". Crystal Bridges Museum of American Art. 18 Ekim 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ocak 2017.
  42. "Georgia O'Keeffe: New York Street with Moon, 1925". Museo Thyssen-Bornemisz. 19 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ocak 2017.
  43. "The Shelton with Sunspots, N.Y., 1926". Art Institute of Chicago. 18 Ocak 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ocak 2017.
  44. Robert Torchia (29 Eylül 2016). "O'Keeffe, Georgia - Biography". National Gallery of Art. 18 Ocak 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ocak 2017.
  45. Hunter Drohojowska-Philp (17 Kasım 2005). Full Bloom: The Art and Life of Georgia O'Keeffe. W. W. Norton. s. 282. ISBN 978-0-393-32741-0.
  46. Vivien Green Fryd (2003). Art and the Crisis of Marriage: Edward Hopper and Georgia O'Keeffe. University of Chicago Press. s. 164. ISBN 978-0-226-26654-1.
  48. Richmond-Moll, Jeffrey. "Georgia O'Keeffe, Black Cross with Stars and Blue" (PDF). 12 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi.
  49. Maurer, Rachel. "The D. H. Lawrence Ranch". University of New Mexico. 25 Haziran 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Eylül 2009.
  50. "The Lawrence Tree". Wadsworth Athenaeum. Hartford, Connecticut. 18 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ocak 2017.
  51. Eleanor Tufts; National Museum of Women in the Arts; International Exhibitions Foundation (1987). American women artists, 1830-1930. International Exhibitions Foundation for the National Museum of Women in the Arts. s. 83. ISBN 978-0-940979-01-7. 14 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ocak 2017.
  52. "Rotating O'Keeffe exhibit". Fort Worth, Texas: National Cowgirl Museum and Hall of Fame. 2010. 2 Mart 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Mayıs 2020.
  53. "Summer Days". Georgia O'Keeffe Museum. 8 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ocak 2017.
  54. Türkçe isimlendirme için kaynak: Souter, Janet (2014). O'Keeffe. İstanbul: YKY. s. 153. ISBN 9789750826825.
  55. "Summer Days". Whitney Museum of American Art. 2 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ocak 2017.
  56. Saville, Jennifer (1990), Georgia O'Keeffe: Paintings of Hawai'i, Honolulu: Honolulu Academy of Arts, s. 13
  57. Jennings, Patricia & Maria Ausherman, Georgia O'Keeffe's Hawai'i, Koa Books, Kihei, Hawaii, 2011, p. 3
  58. Papanikolas, Theresa, Georgia O'Keeffe and Ansel Adams, The Hawai'I Pictures, Honolulu Museum of Art, 2013
  59. Severson, Don R. (2002), Finding Paradise: Island Art in Private Collections, University of Hawaii Press, s. 119
  60. Tony Perrottet (November 30, 2012), O'Keeffe's Hawaii 2 Aralık 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. New York Times.
  61. "Georgia O'Keeffe Paints Hawaii". National Endowment for the Humanities (NEH). 5 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Nisan 2020.
  62. Severson, Don R. (2002), Finding Paradise: Island Art in Private Collections, University of Hawaii Press, s. 128
  63. Türkçe isimlendirme için kaynak: Souter, Janet (2014). O'Keeffe. İstanbul: YKY. s. 193 ve 207. ISBN 9789750826825.
  64. Porter's photograph, Eroded Clay and Rock Flakes, Black Place, New Mexico, July 20, 1953, on cartermuseum.org, in the Amon Carter Museum Eliot Porter Collection 19 Ağustos 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Retrieved 16 June 2010
  65. "The White Place in Sun, 1943". Art Institute of Chicago. 1 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ocak 2017.
  66. Nancy Hopkins Reily (Eylül 2009). Georgia O'Keeffe, a Private Friendship: Walking the Abiquiu and Ghost Ranch land. Sunstone Press. ss. 152-153. ISBN 978-0-86534-452-5. 14 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ocak 2017.
  67. Türkçe isimlendirme için kaynak: Souter, Janet (2014). O'Keeffe. İstanbul: YKY. s. 219. ISBN 9789750826825.
  68. Nancy Hopkins Reily (Eylül 2009). Georgia O'Keeffe, a Private Friendship: Walking the Abiquiu and Ghost Ranch land. Sunstone Press. s. 325. ISBN 978-0-86534-452-5. 14 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ocak 2017.
  69. Türkçe isimlendirme için kaynak: Souter, Janet (2014). O'Keeffe. İstanbul: YKY. s. 236. ISBN 9789750826825.
  70. "Biography". Georgia O'Keeffe Museum. 15 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Şubat 2011.
  71. Jack Salzman (25 Mayıs 1990). American Studies: An Annotated Bibliography 1984-1988. Cambridge University Press. s. 112. ISBN 978-0-521-36559-8. 14 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ocak 2017.
  72. Georgia O'Keeffe Place Setting, Brooklyn Museum, 20 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 5 Haziran 2015.
  73. "Georgia O'Keeffe". Brooklyn Museum. 21 Ocak 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ocak 2017.
  74. "Georgia O'Keeffe at Tate Modern Review". Design Curial. 10 Ekim 2016. 2 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ocak 2017.
  75. "Georgia O'Keeffe". Education, Smithsonian American Art Museum. 29 Haziran 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ocak 2017.
  76. "Book of Members, 1780-2010: Chapter O" (PDF). American Academy of Arts and Sciences. 13 Haziran 2011 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Nisan 2011.
  77. The National First Ladies Library (16 Kasım 2010). Heroes of the Presidential Medal of Freedom (PDF). Canton Ohio. s. 3. 14 Şubat 2011 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Şubat 2011. Georgia O'Keeffe (1887–1986)...Presidential Medal of Freedom received January 10, 1977
  78. John F. Matthews (15 Haziran 2010). "O'Keeffe, Georgia Otto". Handbook of Texas Online. 31 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ocak 2016.
  79. Brennan, Marcia (2002). Painting Gender, Constructing Theory: The Alfred Stieglitz Circle and American Formalist Aesthetics. MIT Press. ISBN 0262523361.
  80. Lynes, Barbara (1989). O'Keeffe, Stieglitz and the Critics, 1916-1929. Ann Arbor, Michigan: UMI Research Press. ss. 55-56. ISBN 0-8357-1930-8.
  81. McKenna, Kristine (2 Haziran 1991). "The Young and the Restless : O'KEEFFE & STIEGLITZ: An American Romance, By Benita Eisler (Doubleday: $29.50; 560 pp.)". Los Angeles Times (İngilizce). ISSN 0458-3035. 16 Nisan 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Nisan 2017.
  82. Hunter Drohojowska-Philp (17 Kasım 2005). Full Bloom: The Art and Life of Georgia O'Keeffe. W. W. Norton. ss. 5-6. ISBN 978-0-393-32741-0. 14 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ocak 2017.
  83. Jonathan Stewart (28 Haziran 2014). Walking Away From The Land: Change At The Crest Of A Continent. Xlibris Corporation. s. 319. ISBN 978-1-4931-8090-5. 14 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ocak 2017.Şablon:Self-published source
  84. Victor J. Danilov (26 Eylül 2013). Famous Americans: A Directory of Museums, Historic Sites, and Memorials. Scarecrow Press. s. 17. ISBN 978-0-8108-9186-9. 14 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ocak 2017.
  85. Dennis Abrams; Georgia O'Keeffe (2009). Georgia O'Keeffe. Infobase Publishing. s. 100. ISBN 978-1-4381-2827-6. 14 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ocak 2017.
  86. Kilian, Michael (1 Ağustos 2002). "Santa Fe exhibit paints a different picture of O'Keeffe". Chicago Tribune. 4 Aralık 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ekim 2010. ... her place, through the eyes and lens of her close and longtime friend, photographer Todd Webb (1905-2000), who produced a glorious collection of photos of her and her surroundings at her Ghost Ranch and Abiquiú houses between 1955 and 1981.
  87. Zimmer, William (31 Aralık 2000). "ART; Exploring the Affinities Among Painting, Music and Dance". The New York Times. 21 Haziran 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ekim 2010. O'Keeffe's prickly personality is legendary, but with Webb she displays the kind of quietness and calm she wanted to embody.
  88. Souter, Janet (2014). O'Keeffe. İstanbul: YKY. s. 240. ISBN 9789750826825.
  89. Asbury, Edith Evans (7 Mart 1986). "Obituary: Georgia O' Keeffe Dead at 98; Shaper of Modern Art in U.S." The New York Times. 29 Eylül 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Haziran 2010.
  90. Carol Kort; Liz Sonneborn (2002). A to Z of American Women in the Visual Arts. New York: Facts on File. s. 171. ISBN 0-8160-4397-3.
  91. "Settlement Is Granted Over O'Keeffe Estate". The New York Times. Associated Press. 26 Temmuz 1987. 15 Şubat 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Haziran 2010.
  92. Anne Dingus. "Georgia O'Keeffe". Texas Monthly. 6 Eylül 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ocak 2007.
  93. Vaughn W. Henry (10 Mayıs 2004). "Establishing a Value is Important!". Planned Giving Design Center, LLC. 13 Şubat 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ocak 2007.
  94. Jules Heller; Nancy Heller (1995). North American Women Artists of the Twentieth Century: A Biographical Dictionary. Garland. s. 416. ISBN 978-0-8240-6049-7. 16 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Mart 2020.
  95. "The Most Expensive Female Artists 2016 - artnet News". artnet News (İngilizce). 24 Mayıs 2016. 17 Kasım 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Kasım 2017.
  96. Hunter Drohojowska-Philp (17 Kasım 2005). Full Bloom: The Art and Life of Georgia O'Keeffe. W. W. Norton. ss. 4-5. ISBN 978-0-393-32741-0. 14 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ocak 2017.
  97. Alexandra Lange (23 Haziran 2017). "Jane Jacobs, Georgia O'Keeffe, and the Power of the Marimekko Dress". The New Yorker. 29 Haziran 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Temmuz 2018.
  98. "Mary Beth Edelson". The Frost Art Museum Drawing Project. 11 Ocak 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ocak 2014.
  99. "Mary Beth Adelson". Clara - Database of Women Artists. Washington, D.C.: National Museum of Women in the Arts. 10 Ocak 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ocak 2014.
  100. "Stamp Series". United States Postal Service. 10 Ağustos 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Eylül 2013.
  101. "Modern Art in America 1913-1931, Forever". USPS. 16 Mart 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2015.
  102. Sterling J Nesbitt1, and Mark A Norell (7 Mayıs 2006). "Extreme convergence in the body plans of an early suchian (Archosauria) and ornithomimid dinosaurs (Theropoda)". Proc Biol Sci. 273 (1590). The Royal Society. ss. 1045-1048. doi:10.1098/rspb.2005.3426. PMC 1560254 $2. PMID 16600879.
  103. Susan King (14 Temmuz 1991). "Focus : Georgia on Her Mind : Jane Alexander's Fascination With Artist O'Keeffe Leads to PBS' 'Playhouse'". Los Angeles Times. 1 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ocak 2017.
  104. "Georgia O'Keeffe". Lifetime Television's. 30 Ağustos 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mayıs 2020.
  105. Vincent Terrace (3 Eylül 2010). The Year in Television, 2009: A Catalog of New and Continuing Series, Miniseries, Specials and TV Movies. McFarland. s. 59. ISBN 978-0-7864-5644-4. 14 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ocak 2017.

Dış bağlantılar
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.