Haber kipi

Haber kipi veya bildirme kipi,[1] Türkçede fiillerin zaman eklerinden birini taşıyan, yani zaman anlamı taşıyan hallerinden her biri. Türkçede beş haber kipi vardır:

Bildirme eki "-dir" ile karıştırılmamalıdır.
Örnekler
  • Geniş zaman kipi: dinler, sayar, uyur, sallar
  • Şimdiki zaman kipi: yazıyor, gidiyor, okuyor
  • Görülen geçmiş zaman kipi: duydu, baktı, geldi
  • Öğrenilen geçmiş zaman kipi: almış, gitmiş, yormuş
  • Gelecek zaman kipi: uçacak, verecek, sevecek,

Geniş zaman

Geniş zaman kipi: -r, -ir ve -er ekleri ile oluşturulur:

  • Her sabah dişlerimi 'fırçalarım'.

Şimdiki zaman

Şimdiki zaman kipi: -yor veya -mekte eki ile oluşturulur:[1]

  • Babam arka bahçede çimleri 'biçiyor'.
  • Şu an TRT İstanbul Radyosunu 'dinlemektesiniz'.

Bilinen (görülen) geçmiş zaman

Bilinen (görülen) geçmiş zaman kipi: -di eki ile oluşturulur:

  • Geçtiğimiz hafta sonu Uludağ'a kayak yapmaya 'gittik'. (Ünsüz benzeşmesi nedeniyle örnekteki -di eki -ti'ye dönüşmüştür.)

Öğrenilen (duyulan) geçmiş zaman

Öğrenilen (duyulan) geçmiş zaman kipi: -miş eki ile oluşturulur:

  • Dayımlar da gelmiş.

Gelecek zaman

Gelecek zaman kipi: -ecek ,-acak eki ile oluşturulur:

  • Ablamlar yarın bize 'gelecek'.
  • İnşallah bu ödevi yarın ‘yapacak’.

Kaynakça
  1. Haber (Bildirme) Kipleri 10 Mart 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Türkçeciler.com. Erişim: 6 Ocak 2012.

Ayrıca bakınız
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.