Ida Lupino

Ida Lupino (d. 4 Şubat 1918 – ö. 3 Ağustos 1995) İngiltere doğumlu Amerikalı sinema oyuncusu, yönetmen ve senarist. Bazı kaynaklarda doğum tarihi 1914 olarak geçen[1] Lupino sinema ve televizyonda aktif olarak çalıştığı 1930'lu yıllardan 1970'li yıllara kadar geçen zamanda 104 filmde oynadı, 41 filmi yönetti, bazı filmlerin yapımcılığını üstlenirken 8 filme de senarist olarak imza attı. Bunlardan başka 7 filme de sesiyle katkıda bulundu ve bu filmlerde şarkı söyledi, piyano çaldı.

Ida Lupino
Ida Lupino "The Hard Way" adlı filmde
Doğum 4 Şubat 1918(1918-02-04)
Camberwell, Londra, Birleşik Krallık
Ölüm 3 Ağustos 1995 (77 yaşında)
Los Angeles, Kaliforniya, ABD
Diğer isim(ler)i Little Scout
Evlilik Louis Hayward (1938–1945)
Collier Young (1948–1951)
Howard Duff (1951–1984)
Çocuk(lar) Bridget Duff (d. 1952)
Ödüller "New York Film Eleştirmenleri Birliği" "En İyi Kadın Oyuncu Ödülü" The Hard Way (1943)
Ida Lupino (1968)

Kadın sinemacıların öncüsü olarak anılan Ida Lupino, Yönetmenler Birliği'ne kabul edilen ikinci kadın yönetmen oldu.[2]

Yaşam öyküsü

Ida Lupino 4 Şubat 1918'da (bazı kaynaklara göre de 1914'te) İngiltere'nin başkenti Londra'nın Camberwell ilçesinde sanatçı bir ailede doğdu. Babası revü yıldızı ve aynı zamanda sinemada komedi filmlerinde rol alan Stanley Lupino'ydu, annesi ise yaşayan en hızlı Tap dansı sanatçısı olarak tanınıyordu. 10 yaşındayken sahneye çıktı, 13 yaşında Kraliyet Dramatik Sanatlar Akademisi 'ne girdi. Kuzeni aktör Lupino Lane'in de aralarında bulunduğu ailesinin sanatçı fertlerinin teşvikiyle sinemaya başladığında 15 yaşındaydı.[1] The Love Race (1931) ve Her First Affaire (1932) adlı filmlerdeki önemsiz rollerden sonra 25 Ağustos 1933'te 19 yaşındayken New York'a geldi. Burada da ufak tefek rollerde oynamayı sürdürdü. Bu filmlerden en dikkate değer olanı Peter Ibbetson'dı (1935). Platin rengine boyadığı saçları ile kendisine "İngiltere'nin Jean Harlow"'u dendi. İkinci sınıf rollerde yeteneği harcanırken Paramount'la olan kontratını yenilemeyerek bağımsız kalmayı tercih etti. Bu arada saçlarını tekrar eski rengine kavuşturdu. 1939'daki The Light That Failed filmine gelinceye kadar iyi bir rolde oynama fırsatını bulamadı. Bu dönemde, kaderin yanlış tarafa ittiği sert karakterli ama sempatik kadınları ve Femme fatale'leri canlandırdı. They Drive by Night (1940), The Sea Wolf (1941), High Sierra (1941) ve The Hard Way'deki (1943) rolleriyle göz doldurdu. High Sierra'da başrolü paylaştığı Humphrey Bogart o tarihte henüz star olmadığı için Ida Lupino'nun adı afişlerde başa yazıldı. 1940'lı yıllarda daha çok B film'lerde rol aldığı için kendisine "B Filmlerinin kraliçesi" de dendi.[3]

1943'te "The Hard Way"'deki Mrs. Helen Chernen rolüyle "New York Film Eleştirmenleri Birliği"'nin "En İyi Kadın Oyuncu" ödülünü aldı. 1940'lı yıllar boyunca ganster filmlerinde oynarken bu türün en önemli filmlerini yapan Warner Bros.'la anlaşması vardı, 1947'de bu şirketle olan anlaşmasını da yenilemedi ve tekrar bağımsız kaldı. 1948'de kocasıyla birlikte kurdukları The Filmmakers adlı şirket için çalışırken Not Wanted filminin yönetmeninin kalp krizi geçirmesi üzerine yönetmenliğe de başladı.

1956 yılında hem yönetmen hem de oyuncu olarak televizyona geçiş yaptı ve The Untouchables (Dokunulmazlar), The Fugitive (Kaçak), ve Bewitched (Tatlı Cadı) gibi dizilerin bazı bölümlerini yönetti ve aralarında Bonanza (Doludizgin), Columbo (Komiser Columbo), ve Charlie's Angels (Çarli'nin Melekleri)'nin de olduğu birçok dizide konuk oyuncu oldu.

En son 1978 tarihinde bir filmde rol aldıktan sonra emekliye ayrıldı. 3 Ağustos 1995 tarihinde Los Angeles, Kaliforniya'da geçirdiği inme sonucunda hayatını kaybetti.

Notlar

Ünlü Türk fotoğraf sanatçısı Ara Güler 1975 yılında "Ara Güler'in Yaratıcı Amerikalıları" adlı bir fotoğraf sergisi düzenlemişti. Fotoğraflar Dünyanın belli başlı merkezlerinde sergilenirken bir de sergi albümü basılmıştı. Portresini çektiği 43 yaratıcı Amerikalının arasında Ida Lupino da vardı (Kitabın 49. sayfasında)Ara Güler portrenin altına şu ibareyi yazmış: "Zamanının en güzel kadını. Yine de öyle. Bense kadınların resmini çekmekten korkarım. Beğenmezler ve kızarlar diye. Ama cesaret edip çektim. Çünkü karşımda güzel bir kadın örneği vardı."

Rol aldığı sinema ve TV filmleri
  1. My Boys Are Good Boys (1978) .... Mrs. Morton
  2. "Charlie's Angels" .... Gloria Gibson (1 bölüm, 1977)
  3. The Food of the Gods (1976) .... Mrs. Skinner
  4. "Police Woman" .... Hilda Morris (1 bölüm, 1975)
  5. "Switch" .... Mrs. Simon (1 bölüm, 1975)
  6. "Ellery Queen" .... Stephanie Talbott Kendrick (1 bölüm, 1975)
  7. The Devil's Rain (1975) .... Mrs. Preston
  8. "The Manhunter" .... Ma Gantry (1 bölüm, 1974)
  9. Columbo: Swan Song (1974) (TV) .... Edna Brown
  10. "The Streets of San Francisco" .... Wilma (1 bölüm, 1974)
  11. "Barnaby Jones" .... Kathy Revere (1 bölüm, 1974)
  12. The Letters (1973) (TV) .... Mrs. Forrester
  13. I Love a Mystery (1973) (TV) .... Randolph Cheyne
  14. Female Artillery (1973) (TV) .... Martha Lindstrom
  15. "The Bold Ones: The New Doctors" .... Dr. Marie Menzies (1 bölüm, 1973)
  16. Strangers in 7A (1972) (TV) .... Iris Sawyer
  17. Junior Bonner (1972) .... Elvira Bonner
  18. "Medical Center" .... Marion McKinnon (1 bölüm, 1972)
  19. "Alias Smith and Jones" .... Mia Bronson (1 bölüm, 1972)
  20. Women in Chains (1972) (TV) .... Claire Tyson
  21. Columbo: Short Fuse (1972) (TV) .... Doris Buckner
  22. "Nanny and the Professor" .... Aunt Justine (1 bölüm, 1971)
  23. "Bracken's World" .... Jill Symington (1 bölüm, 1970)
  24. "Family Affair" .... Ady Marchwood/... (2 bölüms, 1969-1970)
  25. "The Name of the Game" .... Monique Madison (1 bölüm, 1969)
  26. "The Mod Squad" .... Iris Potter (1 bölüm, 1969)
  27. "The Outcasts" .... Mrs. Blake (1 bölüm, 1969)
  28. "It Takes a Thief" .... Dr. Schneider (1 bölüm, 1968)
  29. "Batman" .... Dr. Cassandra (1 bölüm, 1968)
  30. "Judd for the Defense" .... Elaine Bennett (1 bölüm, 1968)
  31. "Insight" .... Paula (1 bölüm, 1967)
  32. "The Wild Wild West" .... Dr. Faustina (1 bölüm, 1966)
  33. "The Virginian" .... Helen Blaine/... (2 bölüms, 1963-1965)
  34. "The Rogues" .... Arlene (1 bölüm, 1964)
  35. "Burke's Law" .... Lynn Dexter/... (2 bölüms, 1963-1964)
  36. "Kraft Suspense Theatre" .... Harriet Whitney (1 bölüm, 1963)
  37. "Sam Benedict" .... Ruth Tyler (1 bölüm, 1963)
  38. "The Investigators" .... Charity Kittridge (1 bölüm, 1961)
  39. "Frontier Justice" .... Louise Brandon (2 bölüms, 1958-1961)
  40. "General Electric Theater" .... Dr. Mollie Gilbert (1 bölüm, 1961)
  41. "Death Valley Days" .... Pamela Mann (1 bölüm, 1960)
  42. "Bonanza" .... Annie O'Toole (1 bölüm, 1959)
  43. "The Twilight Zone" .... Barbara Jean Trenton (1 bölüm, 1959)
  44. "Lux Playhouse" .... Clara Brown (1 bölüm, 1959)
  45. "Mr. Adams and Eve" .... Eve Drake (66 bölüms, 1957-1958)
  46. Teenage Idol (1958) (TV)
  47. "Zane Grey Theater" .... Louise Brandon (1 bölüm, 1956)
  48. Strange Intruder (1956) .... Alice Carmichael
  49. "Four Star Playhouse" .... Ann/... (19 bölüms, 1952-1956)
  50. While the City Sleeps (1956) .... Mildred Donner
  51. The Big Knife (1955) .... Marion Castle
  52. Women's Prison (1955) .... Amelia van Zandt
  53. Private Hell 36 (1954) .... Lilli Marlowe
  54. "The Ford Television Theatre" .... Lotti Weston/... (2 bölüm, 1954)
  55. The Bigamist (1953) .... Phyllis Martin
  56. Jennifer (1953) .... Agnes Langley
  57. Beware, My Lovely (1952) .... Mrs. Helen Gordon
  58. On Dangerous Ground (1952) .... Mary Malden
  59. On the Loose (1951) (voice) (uncredited) .... Anlatıcı
  60. Hard, Fast and Beautiful (1951) (uncredited) .... Seabright Tenis maçı izleyicisi
  61. Outrage (1950/I) (uncredited) .... Country Dance Attendee
  62. Woman in Hiding (1950) .... Deborah Chandler Clark
  63. Lust for Gold (1949) .... Julia Thomas
  64. Road House (1948) .... Lily Stevens
  65. Escape Me Never (1947) .... Gemma Smith
  66. Deep Valley (1947) .... Libby Saul
  67. Ida Lupino (1937)
    The Man I Love (1947) .... Petey Brown
  68. Devotion (1946) .... Emily Bronte
  69. Pillow to Post (1945) .... Jean Howard
  70. In Our Time (1944) .... Jennifer Whittredge
  71. The Hard Way (1943) .... Mrs. Helen Chernen
  72. Forever and a Day (1943) .... Jenny (maid)
  73. Life Begins at Eight-Thirty (1942) .... Kathy Thomas
  74. Moontide (1942) .... Anna
  75. Ladies in Retirement (1941) .... Ellen Creed
  76. Out of the Fog (1941) .... Stella Goodwin
  77. The Sea Wolf (1941) .... Ruth Webster
  78. High Sierra (1941) .... Marie
  79. They Drive by Night (1940) .... Lana Carlsen
  80. The Light That Failed (1939) .... Bessie Broke
  81. The Adventures of Sherlock Holmes (1939) .... Ann Brandon
  82. The Lady and the Mob (1939) .... Lila Thorne
  83. The Lone Wolf Spy Hunt (1939) .... Val Carson
  84. Fight for Your Lady (1937) .... Marietta
  85. Artists & Models (1937) .... Paula Sewell
  86. Let's Get Married (1937) .... Paula Quinn
  87. Sea Devils (1937) .... Doris Malone
  88. The Gay Desperado (1936) .... Jane
  89. Yours for the Asking (1936) .... Gert Malloy
  90. One Rainy Afternoon (1936) .... Monique Pelerin
  91. Anything Goes (1936) .... Hope Harcourt
  92. Peter Ibbetson (1935) .... Agnes
  93. Smart Girl (1935) .... Pat Reynolds
  94. Paris in Spring (1935) .... Mignon de Charelle
  95. Ready for Love (1934) .... Marigold Tate
  96. Come on Marines (1934) .... Esther Smith-Hamilton
  97. Search for Beauty (1934) .... Barbara Hilton
  98. Prince of Arcadia (1933) .... Prenses
  99. Money for Speed (1933) .... Jane
  100. I Lived with You (1933) .... Ada Wallis
  101. High Finance (1933) .... Jill
  102. The Ghost Camera (1933) .... Mary Elton
  103. Her First Affaire (1932) .... Anne
  104. The Love Race (1931)

Yönettiği filmler
  1. "The Ghost & MrsMuir" (1 bölüm, 1968)
  2. "Daniel Boone" (1 bölüm, 1967)
  3. "Dundee and the Culhane" (1967) TV dizisi (unknown bölüm)
  4. "The Virginian" (1 bölüm, 1966)
  5. "Gilligan's Island" (4 bölüm, 1964-1966)
  6. "Bob Hope Presents the Chrysler Theatre" (1 bölüm, 1966)
  7. The Trouble with Angels (1966)
  8. "Honey West" (1 bölüm, 1966)
  9. "MrNovak" (3 bölüm, 1963-1965)
  10. "The Rogues" (2 bölüm, 1964-1965)
  11. "Bewitched" (Tatlı Cadı) (1 bölüm, 1965)
  12. "The Twilight Zone" (1 bölüm, 1964)
  13. "Kraft Suspense Theatre" (1 bölüm, 1964)
  14. "DrKildare" (1 bölüm, 1964)
  15. "The Fugitive" (Kaçak)(3 bölüm, 1963-1964)
  16. "Breaking Point" (1 bölüm, 1963)
  17. "The Untouchables" (Dokunulmazlar) (3 bölüm, 1962-1963)
  18. "Sam Benedict" (3 bölüm, 1962-1963)
  19. "Thriller" (9 bölüm, 1961-1962)
  20. "General Electric Theater" (2 bölüm, 1961-1962)
  21. "The Rifleman" (1 bölüm, 1961)
  22. "Alfred Hitchcock Presents" (2 bölüm, 1960-1961)
  23. "Hong Kong" (2 bölüm, 1960)
  24. "Dante" (1 bölüm, 1960)
  25. "Tate" (2 bölüm, 1960)
  26. "Have Gun - Will Travel" (7 bölüm, 1959-1960)
  27. "Hotel de Paree" (2 bölüm, 1959-1960)
  28. "77 Sunset Strip" (2 bölüm, 1959)
  29. "The Donna Reed Show" (1 bölüm, 1959)
  30. "MrAdams and Eve" (1 bölüm, 1958)
  31. Teenage Idol (1958) (TV)
  32. "On Trial" (1 bölüm, 1956)
  33. "Climax!" (1 bölüm, 1956)
  34. "Screen Directors Playhouse" (1 bölüm, 1956)
  35. The Bigamist (1953)
  36. The Hitch-Hiker (1953)
  37. On Dangerous Ground (1952) (yazılarda belirtilmemiş)
  38. Hard, Fast and Beautiful (1951)
  39. Outrage (1950)
  40. Never Fear (1949)
  41. Not Wanted (1949) (yazılarda belirtilmemiş)

Senaryosunu yazdığı filmler
  1. "Thriller" (1 bölüm, 1961)
  2. "Four Star Playhouse" (2 bölüm, 1956)
  3. "Screen Directors Playhouse" (1 bölüm, 1956)
  4. Private Hell 36 (1954) (TV filmi senaryosu)
  5. The Hitch-Hiker (1953) (senaryo)
  6. Outrage (1950/I) (özgün senaryo)
  7. Never Fear (1949) (yazar)
  8. Not Wanted (1949) (senaryo)

Filmlerde seslendirdiği şarkılar
  1. Private Hell 36 (1954) (yorumcu olarak: "Didn't You Know")
  2. Road House (1948) (yorumcu olarak: "One For My Baby (And One For The Road)", "Again", "The Right Kind", "There'll Be Some Changes Made")
  3. The Man I Love (1947) (yorumcu olarak: "The Man I Love", "Why Was I Born?")
  4. Okay for Sound (1946) (yorumcu olarak: "The Man I Love")
  5. In Our Time (1944) (Frédéric Chopin'in "Fa minör 2 No'lu Piyano Konçertosu , Op.21" (1829-30), "Mi minör 1 No'lu Piyano Konçertosu'nu piyanoda bizzat Ida Lupino seslendirmişti) Op.11" (1830))
  6. Thank Your Lucky Stars (1943) ("The Dreamer")
  7. Fight for Your Lady (1937) ("Blame It on the Danube" (1937))

Yapımcılığını üstlendiği filmler
  1. Never Fear (1949)
  2. Not Wanted (1949)

Kaynakça
  1. "Arşivlenmiş kopya". 23 Aralık 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ocak 2009.
  2. http://www.imdb.com/name/nm0526946/bio
  3. http://www.filmvault.com/filmvault/nash/i/idalupinoqueenoft1.html

Dış bağlantılar
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.