Kerim Sadi

Kerim Sadi ya da asıl adıyla Ahmet Nevzat Cerrahoğlu (d. 1900, İstanbul – ö. 12 Ağustos 1977; İstanbul), Türkiye’deki sosyalist hareketin tarihine ilişkin eserleriyle tanınan yazar.

Kerim Sadi
Kerim Sadi
Doğum Ahmet Nevzat Cerrahoğlu[1]
1900
İstanbul
Ölüm 12 Ağustos 1977
İstanbul
Meslek Yazar
Politik aktivist
Vatandaşlık  Türkiye
Konu Sosyalizm tarihi

Hakkında

Kerim Sadi 1900 yılında doğdu. 1919′da İstanbul Sultanisi’ni (bugün İstan­bul Lisesi) bitirdikten sonra başladığı tıp öğrenimini yarıda bıraktı ve eğitiminin devamu için gittiği Moskova’da Türkiye Komünist Partisi’ne (TKP) katıldı. İlk yazısı İzmir’ de çıkan Ahenk dergisinde yayımlandı. Daha sonra Aydınlık, Resimli Ay ve Yeni Adam gibi dergilerde yazdı; Aydınlık’ın “Fevkalâde Gençlik Nüshası” adlı özel sayısının yayımına katkıda bulundu. 1925′teki (TKP) tutuklamasında Şefik Hüsnü Deymer ile ilişkisi olduğu iddiasıyla tutuklanarak 4 yıl hapse mahkûm edildi.[2]

İzmir Yetimler Mektebi’nde kısa bir süre öğretmenlik yaptı. 1930‐1941 arasında İstanbul’daki Bozkurt Yayınları’ndan kitapçıkları çıktı.[3] 1932′de “İnsaniyet Kütüphanesi” yayınlarını kurarak broşürler yayımlamaya başladı. Bu broşürlerde, bir­çok ünlü yazar ve edebiyatçıyla polemiğe girerek, onların tarih, edebiyat ve çeviri anlayışlarını eleştirdi. Bununla birlikte başta Komünist Parti Manifestosu olmak üzere[4] çeşitli Marksist-Leninist düşünürlerin bazı kitapları Türkçeye çevirdi.

Kerim Sadi ile Aziz Nesin ortak bir ev tutmuşlardır.[5] Kerim Sadi'nin ismi Aziz Nesin'in Bir Sürgünün Anıları kitabında sık sık geçmektedir.[6] Aziz Nesin bu eserinde Sadi'nin entelektüel birikimini teslim etmekle birlikte kişiliğini fazlasıyla eleştirmiştir. Aziz Nesin'in trajikomik Bursa anılarına göre Kerim Sadi bencil ve kendini beğenmiş bir kişidir. Kitapta Kerim Sadi ile ilgili bir bölüm şöyle bitiyor: "Sağlığına aşırı ölçüde, titizlikle düşkündür. O soğuk gecede kapıyı açmak için yatağından kalkarsa, üşüyebilir, nezle olabilir. Onun nezle olmasındansa, benim gibi bir kişinin değil, onlarca kişinin bütün bir kış gecesi sokakta kalıp hastalanması çok daha uygundur. Çünkü o, büyük bir bilgindi; kendi önemine, kendi değerine inanmış bir kişiydi."

Sadi 1977 yılında İstanbul'da ölmüştür.

Eserleri
  • Ansiklopedideki Vahşi (1929)
  • Kari Marx (1935)
  • İş Ücreti Nedir? (1935)
  • “Ekonomicilik” Efsanesi (1938)
  • Bir İslam Reformatörü: Mehmet Akif (1964)
  • Türkiye’de Sosyalizmin Tarihi­ne Katkı (1975).

Hakkında yazılan eserler
  • Yazı Hayatının 50. Yılında Kerim Sadi, Hilal Matbaası, İstanbul, 1969
  • Kerim Sadi, Türkiye’de Sosyalizmin Tarihine Katkı, İletişim, İstanbul, 1994
  • Zeki Anıt, Türk Düşünce Tarihinde Kerim Sadi, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul 1991
  • Kemal Sülker, Anılara Yolculuk, Yazko Yayınları, İstanbul, 1983, s.150 vd.
  • Abdullah Acehan, “Sürgünle Gelen Aşk”, Karadeniz Araştırmaları, Sayı 32, Kış 2012, s. 123-135.

Kaynakça
  1. Kerim Sadi'nin nüfus cüzdanı ve fotoğrafları, Erişim tarihi: 23 Şubat 2016.
  2. Kerim Sadi, Erişim tarihi: 17 Ocak 2016.
  3. Kerim Sadi. Dücane Cündioğlu, Erişim tarihi: 17 Ocak 2016.
  4. Karl Marx ve Friedrich Engels, Manifest, Çev. Kerim Sadi, İnsaniyet Kütüphanesi, İstanbul, 1936.
  5. Aziz Nesin ve Bursa, Erişim tarihi: 17 Ocak 2016.
  6. Nesin A. Bir Sürgünün Anıları, Bilgi Yayınevi, 1971.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.