Lübnan Dağı
Lübnan Dağı (Arapça: جبل لبنان, Jabal Lubnān, Süryanice: ܛܘܪ ܠܒܢܢ; ṭūr lébnon), Lübnan'dan, Humus yakınlarındaki Suriye sınırına kadar uzanan, Bekaa Vadisi'yle, hem Suriye'ye, hem Lübnan'a ait Anti-Lübnan Dağları'ndan ayrılarak batısında yer alan, Suriye'ye bağlı El Nuseyriye Dağları'nınsa güneyinde bulunup, ortalama yüksekliği 2.200 metreyi geçen ve ortalama 4 metre derinliğe ulaşan kar ve dolu yağışıda dahil olmak üzere, oldukça önemli miktarda yağış alan, dağ sırasına verilen isim.[1] Lübnan Dağı adı verilen dağ sırası, 3.088 m (10,131 ft.) ile en yüksek noktası olan Kurnet El-Savda (Qurnat as-Sawda) ile beraber, Akdeniz'e paralel olarak, 170 km (110 mi.) ile neredeyse tüm Lübnan boyunca uzanır.[1] Lübnan tarihte, yerel halka coğrafi ve stratejik koruma sağlayan, bu dağlar aracılığıyla tarif edilmiştir ve tanımlanmıştır. Lübnan'da, dağlarda, manzaranın güzelleşmesi, coğrafi mesafelerden çok, rakıma bağlıdır. Buna örnek olarak, dağların meşhur olarak bilinen çamları ve meşeleri orta rakımlarda yetişirken, dağların yüksek rakımlarında, dünyaca ünlü Lübnan sedirlerinin (Cedrus libani) geriye kalan son örnekleri ağaçlıklar halinde yetişmeye devam etmektedir. Tarihte, Lübnan'da bulunan, Fenikelilerin yerleşkelerinde ve kolonilerinde yaşayan halk, Lübnan Dağı'ndaki Lübnan sediri ormanlarını kullanarak ilk gemi filolarını yapmış ve bu sayede Levant'lı ve Orta Doğu'lu, komşularıyla da ticaret ilişkilerini kurmuş ve geliştirmişlerdir. Fenikeliler ve arkasından gelen diğer hükümdarlar, sürekli ve aralıksız bir şekilde dağ sıralarını yeni ağaçlar dikip yeşillendirerek, yeniden toprakları doldurmuştur ve bu sayede Fenikeliler zamanından ta ki 16. yüzyıl sonlarına kadar bile, Lübnan Dağ Sırası'nın başta Lübnan sediri olmak üzere birçok çeşit ağaç içeren ormanlık alanı oldukça büyük olmuştur.[2] Günümüzdeyse, çam, meşe ve benzeri alışıldık ağaçlar ile yüksek rakımlarda oldukça az sayıda adını bölgeden alan, değerli, Lübnan sediri bulunmaktadır.
Lübnan Dağı | |
---|---|
Dağda ve çevresinde yaygınca görülen ve yetişen bir Lübnan sediri örneği. Nisan 2004'te çekilen bu fotoğrafta yerde hala kar tabakası görülmektedir. | |
En yüksek noktası | |
Yükseklik | 3,088 m. (10,131 ft.) |
Koordinatlar |
Enlem: 34° 18′ Kuzey, Boylam: 36° 07′ Doğu |
Coğrafya | |
Konum | Cebel-i Lübnan (Lübnan Dağı) İli, Lübnan |
Tırmanma | |
En kolay rota | Tırmanış (Ekipmanla) |
Lübnan Dağı'ndan, Eski Ahit'te de sıklıkla bahsedilmiştir.[2]
Etimoloji
Lübnan Dağı ismi, köken olarak çok eskiye dayanarak, Sami dili'nde beyaz anlamına gelen Ibn kelimesiyle eşleştirilip, o zamanki halk tarafından, dağın aldığı yoğun kar yağışı sebebiyle, bu duruma atıfta bulunularak, "kar kaplı dağlar" olarak nitelendirilmiş olabileceği düşünülmektedir.[3]
Politik olarak Lübnan Dağı ve Tarihi
Lübnan Dağı, birçok zaman diliminde, birçok farklı şekilde, çeşitli devletler tarafından, politik olarak da kullanılmıştır.[2]
Lübnan Dağı ve çevresi, Osmanlı İmparatorluğu tarafından, yarı özerk bölge olarak, 1861'de kurularak, ta ki Osmanlı bölgedeki topraklarını, 1918'de kaybedene kadar, Cebel-i Lübnan Mutesarraflığı (Türkçe: Lübnan Dağı Mutesarraflığı) adı altında politik bir varlık olarak oluşturulmuştur.[2]
Lübnan, tam olarak bağımsızlığını kazanmamışken ve Fransız kontrolü altına girerek Fransız Suriye ve Lübnan Mandası kurulmadan hemen önce Lübnan'ın bayrağı, karı simgeleyen beyaz yüzey üzerine Lübnan Dağı'nda yetişen, yeşil Lübnan sediriydi. Manda yönetimi altındada böyle kalan bayrağa bağımsızlık ilan edilmeden hemen önce üst ve alt kısımlardan kırmızı çizgiler eklendi ve bugünkü Lübnan bayrağı, ortasında Lübnan Dağı'ndaki karı simgeleyen beyaz yüzeyi ve ülkede sadece Lübnan Dağı'nda yetişen Lübnan sediriyle ortaya çıktı.[2][4]
- Lübnan Dağı'nın, Bsharri Bölgesi.
- Lübnan Dağı'nda silahlı bir topluluk, 1800'lerin sonları.
- Lübnan Dağı'nın, yarı özerk mutesarraflık olmasından sonra, Lübnan Dağı'nda bir karargahda, Lübnanlı askerler.
- O zamanlar tam bağımsız olmayan Libya'nın, Fransız manda yönetimine girmeden önce ve manda yönetimi sırasında kendi belirlediği bayrağı, Lübnan Dağı'nı anlatan, kar beyazı ve Lübnan sediri.
- Manda yönetiminin sonuna doğru düzenlenen ve günümüzde Lübnan'ın bayrağı olan bayrak. Lübnan Dağı'nı anlatan semboller durmakta.
Kaynakça ve referanslar
- Jin and Krothe. Hydrogeology: Proceedings of the 30th International Geological Congress, sayfa 170
- An Occasion for War, Civil Conflict in Lebanon and Damascus in 1860, Leila Tarazi Fawaz. ISBN 0-520-20086-1
- Room, Adrian (2006). Placenames of the World: Origins and Meanings of the Names for 6,600 Countries, Cities, Territories, Natural Features and Historic Sites (2nd bas.). McFarland. ss. 214 ve 215. ISBN 978-0-7864-2248-7.
- Slaughter of Maronites - Encyclopedia. 4 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Eylül 2012.