Münih metrosu

Münih metrosu (Almanca: U-Bahn München), Almanya'nın Bavyera Eyaleti'nin başkenti Münih'in metro ağıdır.

Münih Metrosu
Almanya genelinde kullanılan
metro (U-Bahn) logosu
Dietlindenstraße İstasyonu'na
gelen bir U6 metro treni
Genel
Yerel adı U-Bahn München
Sahibi Münih Belediyesi
Hizmet alanı Münih
Taşıma türü Metro
Hat sayısı 8
İstasyon sayısı 96
Yıllık yolcu sayısı 390 milyon[1]
Hizmet
İnşaata başlama 1 Şubat 1965
Hizmete giriş 19 Ekim 1971
İşletmeci(ler) Münchner Verkehrsgesellschaft
Taşıt sayısı 508
Teknik
Sistem uzunluğu 95 km
Hat açıklığı 1.435 mm (1⁄2 in) standart açıklık
Ortalama hız 35,3 km/h[2]
Sistem haritası

Almanca adı olan U-Bahn, Untergrundbahn yani "yeraltı demiryolu" kelimesinin kısaltmasıdır. 1971 yılında faaliyete geçmiş olan sistem,[3] belediyeye ait olan Münchner Verkehrsgesellschaft (Münih Ulaşım Şirketi) ya da kısaca MVG tarafından işletilmektedir. Münih metro ve banliyö tren hatları (Almanca: S-Bahn München), Münchner Verkehrs- und Tarifverbund (Münih Ulaşım ve Tarife Birliği) ya da kısaca MVV'nin bir parçası olarak birbirine bağlanmıştır. Bu sayede Münih içinden çevre belediyelere elektrikli demiryolu hatlarıyla ulaşılabilmektedir. Günümüzde metro sistemi, sekiz hat ve 96 istasyondan oluşmakta; 95 kilometrelik bir rotada 508 trenle hizmet vermektedir.[4]

Hatlar ve istasyonlar

Münih metrosu günümüzde sekiz hattan oluşmaktadır. Bu hatlardan U7, U1 ile U2'nin; U8, U2 ile U3'ün yoğun zamanlarda birleştiği geçici hatlardır.[5] Metro ağındaki 96 istasyondan dört hattın kesiştiği, iki katlı Münih Garı ve Sendlinger Tor İstasyonu, MVG tarafından iki kez sayılmakta ve istasyon sayısı 100 olarak verilmektedir.[2]

Hat Terminal Önemli ara istasyonlar Terminal Hat uzunluğu Toplam istasyon sayısı İstasyonlar arası ortalama uzaklık
Olympia-Einkaufszentrum Rotkreuzplatz - Münih Garı - Sendlinger Tor - Kolumbusplatz Mangfallplatz 12,185 km 15 870 m
Feldmoching Harthof - Scheidplatz - Münih Garı - Sendlinger Tor - Kolumbusplatz - Giesing - Innsbrucker Ring - Trudering Messestadt Ost 24,377 km 27 938 m
Moosach Olympia-Einkaufszentrum - Olimpiyat Merkezi - Scheidplatz - Münchner Freiheit - Odeonsplatz - Marienplatz - Sendlinger Tor - Implerstraße - Obersendling Fürstenried West 21,204 km 25 884 m
Westendstraße Heimeranplatz - Münih Garı - Karlsplatz (Stachus) - Odeonsplatz - Lehel - Max-Weber-Meydanı Arabellapark 9,245 km 13 770 m
Laimer Platz Westendstraße - Heimeranplatz - Münih Garı - Karlsplatz (Stachus) - Odeonsplatz - Lehel - Max-Weber-Meydanı - Doğu Garı - Innsbrucker Ring Neuperlach Süd 15,435 km 18 908 m
Garching-Araştırma Merkezi Fröttmaning - Freimann - Studentenstadt - Münchner Freiheit - Odeonsplatz - Marienplatz - Sendlinger Tor - Implerstraße - Harras Großhadern Kliniği 27,416 km 26 1.097 m

(Şehir içindeki kısmında 860 m)

Batı Mezarlığı Rotkreuzplatz - Münih Garı - Sendlinger Tor - Kolumbusplatz - Giesing Garı - Innsbrucker Ring Neuperlach Zentrum 17
Olimpiyat Merkezi Scheidplatz - Königsplatz - Münih Garı Sendlinger Tor 9

Tarihçe

Münih için bir metro ağı kurma planları oldukça eskiye dayanmaktadır. Nazi hareketinin başladığı kent olan Münih'i, "Hauptstadt der Bewegung" (Hareketin Başkenti) olarak gören Naziler, kenti bu unvana uygun bir hale getirmek için büyük planlar yapmışlardır. Metro ağının inşası da bu planlara dahildir. Ayrıca o dönemde Münih'in başlıca toplu taşıma aracı olan tramvay ağının yetersiz kaldığını göstermek için yeni tramvay alımını da yasaklamışlardır. 1930'ların sonlarında metro inşaatı, Münih'in ana Luteryan kilisesi olan Matthäuskirche'nin "trafik engeli" olduğu için yıkıldığı Lindwurmstraße ve Sonnenstraße'de başlamıştır. 1941'de II. Dünya Savaşı'nın yoğunlaşmasıyla inşaat durdurulmuş; savaşın ardındansa öncelik, büyük hasar görmüş tramvay ağını[2] yeniden inşa etmeye verilmiştir. Bununla birlikte, 1950'lerde bile, Münih Belediye Meclisi, yeryüzü trafiğinin fazla artması nedeniyle, birkaç tramvay hattının yeraltına alınması planlarını görüşmüştür. Ancak 1964 yılında planlar değiştirilmiş ve gerçek bir metro ağının inşasına karar verilmiştir.[6]

İnşaat, 1 Şubat 1965 tarihinde Ungererstraße'deki Kuzey Mezarlığı'ndan başlamıştır. 1966 yılında, 1972 Yaz Olimpiyatları'nın Münih'te yapılacağı duyurulunca, inşaat Olimpiyat hattının zamanında bitirilmesi için hızlandırılmıştır. 19 Ekim 1971'de 12 kilometre uzunluğundaki ilk hat, Kieferngarten ile Goetheplatz arasında hizmete girmiştir. 8 Mayıs 1972'deyse Münchner Freiheit ve Olimpiyat Merkezi arasındaki hat banliyö treni hattının faaliyete geçmesinden sadece 10 gün sonra açılmış; Olimpiyat Oyunları sırasında oluşan talebi karşılamak içinse Nürnberg'den tren ödünç alınmıştır. Metro ağı, 1980 yılından bu yana sürekli genişlemektedir. Son genişleme 11 Aralık 2010'da U3'ün, iki durak eklenerek Moosach'a uzatılmasıyla gerçekleştirilmiştir.[7]

Olympia-Einkaufzentrum İstasyonu
Sendlinger Tor İstasyonu
Feldmoching İstasyonu
Garching İstasyonu
Hatların açılma ve uzatılma tarihleri
Açılış tarihi Hat Kısım Uzunluk Yeni istasyon sayısı
19 Ekim 1971 Kieferngarten – Goetheplatz 12,0 km 13
8 Mayıs 1972 Münchner Freiheit – Olimpiyat Merkezi 4,0 km 4
Goetheplatz – Münchner Freiheit[not 1]
22 Kasım 1975 / Goetheplatz – Harras 2,7 km 2
28 Mayıs 1978 / Poccistraße 0,0 km 1
18 Ekim 1980 / Münih Garı – Innsbrucker Ring 16,0 km 18
Münih Garı – Scheidplatz
Innsbrucker Ring – Neuperlach Süd
Scheidplatz – Olimpiyat Merkezi[not 1]
16 Nisan 1983 / Harras – Holzapfelkreuth 2,7 km 3
28 Mayıs 1983 -Batı Münih Garı – Rotkreuzplatz 3,3 km 3
10 Mart 1984 Westendstraße – Karlsplatz (Stachus) (4,6 km)
+ / bağlantısı (1,4 km)		 6,0 km 6
1 Mart 1986 Karlsplatz (Stachus) – Odeonsplatz 0,7 km 1
24 Mart 1988 Westendstraße – Laimer Platz 1,4 km 2
27 Ekim 1988 / Odeonsplatz – Max-Weber-Meydanı (1,9 km) 7,7 km 7
Max-Weber-Meydanı – Innsbrucker Ring (2,2 km)
Max-Weber-Meydanı – Arabellapark (3,6 km)
Innsbrucker Ring – Neuperlach Süd[not 1]
Odeonsplatz – Laimer Platz[not 1]
1988 Sonu Bakım istasyonu Teknik altyapı 0,3 km
28 Ekim 1989 -Güney Implerstraße – Forstenrieder Allee 6,1 km 6
Implerstraße – Holzapfelkreuth[not 2]
1 Haziran 1991 -Güney Forstenrieder Allee – Fürstenried West 1,9 km 2
22 Mayıs 1993 -Batı Holzapfelkreuth – Großhadern Kliniği 2,9 km 3
20 Kasım 1993 -Kuzey Scheidplatz – Dülferstraße 5,0 km 5
Scheidplatz – Olimpiyat Merkezi[not 2]
30 Haziran 1994 -Kuzey Kieferngarten – Fröttmaning 1,0 km 1
28 Ekim 1995 -Kuzey Fröttmaning – Garching-Hochbrück 3,8 km 1
26 Ekim 1996 -Kuzey Dülferstraße – Feldmoching 1,9 km 2
8 Kasım 1997 -Güney Kolumbusplatz – Mangfallplatz 3,6 km 4
Kolumbusplatz – Innsbrucker Ring[not 2]
23 Mayıs 1998 -Batı Rotkreuzplatz – Batı Mezarlığı 2,0 km 2
29 Mayıs 1999 -Doğu Innsbrucker Ring – Messestadt Ost 7,7 km 6
Innsbrucker Ring – Neuperlach Süd[not 2]
Aralık 1999 -Batı Westendstraße – Laimer Platz[not 2]
18 Ekim 2003 -Batı Batı Mezarlığı – Georg-Brauchle-Ring 0,7 km 1
31 Ekim 2004 -Batı Georg-Brauchle-Ring – Olympia-Einkaufszentrum 0,5 km 1
14 Ekim 2006 -Kuzey Garching-Hochbrück – Garching Forschungszentrum 4,4 km 2
28 Ekim 2007 -Kuzey Olimpiyat Merkezi – Olympia-Einkaufszentrum 2,2 km 2
11 Aralık 2010 -Kuzey Olympia-Einkaufszentrum – Moosach 2,0 km 2
  1. Yol, başka bir hatta aitti.
  2. Hat, bu yoldan alındı.

Ayrıca bakınız

Kaynakça
  1. "Fahrgastrekord: MVG warnt vor Kollaps" (Almanca). Münih: Münchner Merkur. 27 Haziran 2015. 8 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Kasım 2016.
  2. "Current facts and figures". MVG in figures (Almanca). Münih: Münchner Verkehrsgesellschaft mbH (MVG) Marketing. Ağustos 2016.
  3. "MVG – past and present". MVG in figures (Almanca). Münih: Münchner Verkehrsgesellschaft mbH (MVG) Marketing. Ağustos 2016.
  4. "Daten, Zahlen, Fakten" (Almanca). Müchner Verkehrs- und Tarifverbund. 2016. 15 Ocak 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Kasım 2016.
  5. "Schnellbahnnetz" (PDF) (Almanca). Münih: Münchner Verkehrsgesellschaft. Aralık 2015. 20 Aralık 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Kasım 2016.
  6. Zimniok, Klaus (1981). Eine Stadt geht in den Untergrund: Die Geschichte der Münchner U- und S-Bahn im Spiegel der Zeit. München: Hugendubel Heinrich GmbH. ISBN 978-3880340640.
  7. "In Betrieb". Das Münchner U-Bahn-Netz (Almanca). Münih: Landeshauptstadt München Baureferat. Aralık 2010.

Dış bağlantılar
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.