Mehmet Esen
Mehmet Esen (d. 1958, İstanbul), Türk tiyatro, sinema ve dizi oyuncusu ve yönetmendir.
Mehmet Esen | |
---|---|
Doğum |
1958 (62-63 yaşında) İstanbul, Türkiye |
Meslek | Tiyatro, sinema ve dizi oyuncusu, yönetmen |
Sahnede izlediği Münir Özkul'dan etkilenerek Cihangir İlkokulu'nda sahneye koyup sergilediği tek kişilik oyunuyla sanat hayatına yatkınlığı ortaya çıkan Esen, Ankara Atatürk Lisesi'nde okurken, tiyatroya olan ilgisini sürdürdü. Öğrencilik yılarında Ankara Deneme Sahnesi'nde eğitim alıp, aynı yerde kadroya girerek, kurs arkadaşı Altan Erkekli ile ilk oyunu Bozkır Dirliği`nde rol aldı. O yıllarda amacı AST bünyesine katılmak olsa da; Küçük Sahne'de yollarının kesiştiği ve sonradan "Dünyanın en önemli oyuncularından, usta, insan" şeklinde tanımladığı Erkan Yücel aracılığı ile Devrimci Ankara Sanat Tiyatrosu'na (DAST) girdi. DAST sürecinde, işkence, gözaltı ve kötü davranışlara maruz kaldı. Bir süre sonra İnşaatlarda çalışarak kazandıkları parayla Ankara Halk Tiyatrosu'nun oluşumunu gerçekleştirmişlerse de, Haldun Taner'in yönlendirmesiyle; İstanbul'a geçti.
Münir Özkul'un yönetmenliğinde Erol Toy'un yazdığı "Düş ve Gerçek", Ahmet Önel'in yazdığı "Kaşif-i Eyvah Nadir Efendi" adlı Meddah oyunlarını oynadı. 12 Eylül'de tutuklanarak bir süre cezaevinde kaldı. Önemli sağlık sorunları yaşayıp kalp ameliyatı geçiren sanatçı, "Ustamdır" dediği Genco Erkal'la tanışmasıyla Dostlar Tiyatrosu'nda oynamaya başladı. Ustası Erkan Yücel`in ölümünden aşırı derecede etkilenerek sanat yaşamına 4 yıl ara verdi. Ve Erkan Yücel'in anısına "Düş ve Gerçek"i tekrar oynayarak sanat yaşamına geri döndü. Dönemin İzmir valisi Nevzat Ayaz'ın desteğiyle pasaport yasağını delerek Berlin Kültür Senatosu'nun davetlisi olarak Almanya'ya gitti ve Tiyatrom oluşumuna katıldı. Sanatçı Kerim Afşar'ın, Suçlular ve Suçsuzlar oyununda kendisine başrol vermesiyle büyük başarı elde etti. Berlin'de Alman ve Türk Tiyatrolarında yönetmen ve oyuncu olarak birçok önemli projede yer aldı. 1994 yılında Leman Kültür'de Tuncel Kurtiz'in el vermesiyle doğaçlama olarak yaptığı meddah gösterisiyle yeni bir akım başlattı. Bu dönem Cem Yılmaz ve Ata Demirer'e de bu şekilde yol açtı.
1997'de yine Almanya'ya giderek Theater Forum'da (Berlin) tiyatro çalışmaları yaptı. 2000 yılında Türkiye'ye döndü. Almanya izlenimlerini anlatan "Aşk Hayattan Büyük" adlı bir roman yazdı. Son olarak DOT Tiyatrosunda "Festen" adlı oyunda oynadı. Sinema, dizi projeleri ve tiyatro çalışmalarını, oyuncu ve yönetmen olarak sürdürüyor.
Kavuk ve Meddah'lık konusu
Mehmet Esen'in bu konudaki açıklaması şöyledir: "İsmail Dümbüllü kavuğunu iki kişiye veriyor. Erkan Yücel ve Münir Özkul. Her ikisi de benim ustam. Erkan Yücel kavuğunu bana verdi. Duyduğuma göre de, Dümbüllü'nün orijinal kavuğu Mehmet Akan tarafından Bitpazarı'nda bulunmuş; bizdekiler takke aslında..."[1]
Ödülleri
- Ankara Sanat Kurumu Ödülü, 1984
- Avni Dilligil ödülü, 1984
- ODTÜ yılın oyuncusu ödülü - 1995
- Zihni Göktay Tiyatro Ödülü - 2013
- Erkan Yücel Tiyatro Ödülü - 2014
Filmografisi
SİNEMA FİLMLERİ
- Kırık Bir Aşk Hikayesi - 1981
- Mine - 1982
- Göl - 1982
- Ve Recep Ve Zehra Ve Ayşe - 1983
- Şalvar Davası - 1983
- Gece Yolculuğu - 1987
- Katırcılar - 1987
- Prenses - 1986
- Kara Kentin Çocukları - 1999
- Damatlık Şapka - 2004
- Eğreti Gelin - 2005
- Yolda - 2005 (Savcı)
- Mavi Kuş - 2006
- Kanımdaki Barut - 2009
- Hayde Bre - 2010
- Gitme Baba - 2012
- Ocak Ayının İki Yüzü - 2014
- Ayla - 2017
- Ketenpere - 2017
- Çiçero - 2019
DİZİLER
- Şaşıfelek Çıkmazı - 2000
- Eylül - 2005
- Fikrimin İnce Gülü - 2007 (Gökhan)
- Hesaplaşma - 2009 (Gölge)
- Behzat Ç. - 2010 (Tayyar)
- Ay Tutulması - 2011 (Rıza)
- Yalan Dünya - 2012
- Uçurum - 2012 (Ömer Bey
- 20 Dakika - 2013 (Albay)
- Eski Hikaye - 2013 (Abdi)
- Yasak - 2014 (Dr. Kirkor)
- Kış Güneşi - 2016 (İsmail)
- Eşkiya Dünyaya Hükümdar Olmaz - 2020 (Samuel)
Kaynakça
- "Arşivlenmiş kopya". 26 Kasım 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Eylül 2007.