Mektup

Mektup; kalemle, daktilo ile veya elektronik yöntemlerle yazılmış; elden, posta ile veya elektronik bir cihaz aracılığıyla gönderilmiş; genellikle düzyazı şeklindeki uzun mesaj. Bir düşünce veya duygunun birilerine iletilmesi amacıyla yazılan özel yazılara mektup denir.

Başlığın diğer anlamları için Mektup (anlam ayrımı) sayfasına bakınız.
Bir mektup ve zarf

Mektup sözcüğü Türkçeye Arapçadan geçmiştir. Bir başka kimseye gönderilen yazılı kâğıt, yazılmış olan anlamlarını taşımaktadır Türkçesi "betik"dir. Diğer edebiyat türlerinden ayrı olarak belli kalıplar edinmemiştir. Mektup bir düzyazı olarak giriş, gelişme ve sonuca sahip olabilir. 20. yüzyılda ortaya çıkan sanal yazışma türü "elektronik posta" (kısaca e-posta) olarak adlandırılır.[1]

Türleri

Mektuplar, konularına ve yazanla yazılan arasındaki ilgiye göre ayrılabilir.

Özel mektuplar

Birbiriyle yakın, tanışık insanlar ve eş dost arasında yazılan mektuplardır. İsteğe bağlı yazılabilir.Bu türdeki mektuplarda doğal ve samimi anlatım ön plandadır.Sanatçı ve edebiyatçıların,daha çok genel konular üzerinde yazdıkları özel mektuplara 'edebi mektup' da denmektedir.Telgraf Mektubun ulaşma süresinden daha erken ulaşması gereken kısa ve öz olarak oluşturulan bir mektup türüdür. Telgrafta az ve öz ifade önemlidir.

Resmî mektuplar

Devlet kurumlarının aralarında veya kişilerle devlet kurumları arasında yazılan mektuplardır. Bu tür mektuplarda anlatım ciddi ve saygılıdır. Konu dışındaki bilgi ve istekler yer almaz.

İş mektupları
  1. Özel kurumların arasında veya kişilerle kurumlar arasında, yapılan mektup yazışmasına iş mektubu denir.Bu mektup türünde açıklayıcı anlatım kullanılır.

Bir dilekte ya da bildiride bulunmak veya bilgi vermek amacıyla resmi düzeylere sunulan tarihli, imzalı mektuptur.

Açık mektuplar
Ana madde: Açık mektup

Açık Mektup:Herhangi bir düşünceyi, görüşü açıklamak, bir tezi savunmak için bir devlet yetkilisine ya da halka hitaben, bir kişi ya da kurum tarafından yazılan, gazete, dergi aracılığıyla yayımlanan mektuplardır. Açık mektup örneklerine zaman zaman gazete ve sanat dergilerinde rastlanmaktadır.Açık mektuplar; makale, fıkra, inceleme yazılarından birinde yer alabilir.

Edebî mektuplar

Edebî mektuplar; yazarlar, içerikleri ve ifade şekilleri ile özel mektuplar içinde ayrı yer tutar ve ayrı şekilde ele alınırlar. Edebî mektuplarda, mektubun yazıldığı dönemin edebiyat ve düşünce olayları yer alır. Yazar, karşısındakine öğüt verir, yol gösterir. Eski dönemlerde, bu tür kişisel edebî mektuplar, "Mektûbât = Mektuplar" adı altında toplanır ve geniş kitlelerin de okuyabilmesi için yayımlanırdı.

Düşünce ve edebiyat alanındaki görüşleri sergilemeleri bakımından mektupları yayımlanan yazar ve şairlerimizden bazıları şunlardır:

  • Ali Şir Nevaî (15. yüzyıl)
  • Kınalızade Ali (16. yüzyıl)
  • Veysî (17. yüzyıl)
  • Ragıp Paşa (18. yüzyıl)
  • Namık Kemal (19. yüzyıl)
  • Ahmet Hamdi Tanpınar (20. yüzyıl)

Ayrıca mektup tarzında eleştiri, seyahatname, roman, hikâye, şiir gibi yazılı kompozisyon türlerinin (edebî türler) de yazıldığı görülmektedir.

Kaynakça
  1. Öğretici Metinler 28 Aralık 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Erişim tarihi: 26 Mayıs 2016

Dış bağlantılar
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.