Paul Alivisatos

Paul Alivisatos (d. 1959, Chicago), nanoteknolojinin gelişimi ve nanokristallerin üretiminde öncü sayılan,[1][2] bu konudaki çalışmalarıyla uluslararası alanda kabul görmüş, Amerikalı bir bilim insanıdır.

Paul Alivisatos
Doğum 12 Kasım 1959 (1959-11-12)
Chicago, Illinois
Milliyet Amerika Birleşik Devletleri
Eğitim Chicago Üniversitesi
Kaliforniya Üniversitesi, Berkeley
Ödüller Ulusal Bilim Madalyası (Kimya- 2014)
Wolf Kimya Ödülü
Linus Pauling Madalyası
Von Hippel Ödülü
Amerikan Kimya Topluluğu Ödülü (Chemistry of Materials dergisi)
Priestley Madalyası
Kariyeri
Dalı Kimya

Erken yaşamı

Alivisatos, 12 Kasım 1959'da Amerika Birleşik Devletleri'nin Illinois eyaleti, Chicago kentinde dünyaya geldi ve 10 yaşına kadar burada yaşadı. Daha sonrasında ailesi ile birlikte Yunanistan'ın başkenti Atina'ya taşındı. Burada Yunanca'yı ve Yunan kültürünü öğrendi. Alivisatos, Yunan dil ve kültürünü öğrenmesi ve burada, daha ileri düzey öğrencilerle birlikte okumak zorunda kalması nedeniyle, Yunanistan'da geçen yıllarının onun için çok önemli ve büyük bir deneyim olduğunu söylemiştir. Aynı zamanda, Alivisatos, “Çokça ilgilimi çeken bir şey bulduğumda, bunu, nasıl en iyi şekilde yapabileceğimi anlamak benim için bir zorlu bir mücadele oldu. Daha iyisi için, daha fazla çalışmaya ihtiyaç duymam, benim için önemli bir motivasyon kaynağı oldu." demiştir.

Eğitimi ve kariyeri

Alivisatos, 1970'lerin sonuna doğru Yunanistan'dan ABD'ye geri dönüp Chicago Üniversitesi'nde öğrenim gördü.[3]

1981 yılında, Chicago Üniversitesi Kimya Fakültesi'nden mezun oldu. 1986 yılında, aynı üniversiteden doktora derecesi aldı. Kaliforniya Üniversitesi (Berkeley)'nde Charles Harris ile birlikte fiziksel kimya üzerinde çalışmalar yaptı.[4] Burada, metal ve yarı iletken yüzeylerin yakınındaki uyarılmış moleküllerin fotofiziği ile ilgili bir doktora tezi hazırladı. Daha sonra Louis E. Brus ile çalışan AT&T Bell Laboratuvarları'nda çalışmalara katıldı ve nanoteknoloji alanındaki araştırmalarına başladı.

1988 yılında, Kaliforniya Üniversitesi'ne Kimya Profesörü olarak geri dönüş yaptı ve 1993'te doçent, 1995'te profesör unvanı kazandı. 1998-2001 yılları arasında "Şansölye Profesörü" olarak da görev yaptı. 1999 yılında ise Materyal (Malzeme) Bilimi ve Mühendisliği Profesörü olmaya aday gösterildi.

Alivisatos'un Lawrence Berkeley Ulusal Laboratuvarı (Berkeley Laboratuvarı) ile ilişkisi 1991 yılında Malzeme Bilimleri Bölümü personeli olarak buraya katılmasıyla başladı.[5] 2005'ten 2007'ye kadar, Berkeley Laboratuvarı'nın Fiziksel Bilimler alanında Yardımcı Laboratuvar Direktörlüğü görevini üstlendi. 2008 yılında Berkeley Laboratuvar Direktörü Steven Chu'nün yardımcısı olarak, Laboratuvar Direktör Yardımcılığı görevine başladı. Kaliforniya Üniversitesi Başkanı Mark Yudof'un tavsiyesi ve Amerika Birleşik Devletleri Enerji Bakanlığı'nın onayı ile "Kaliforniya Üniversitesi Mütevelli Heyeti" tarafından Berkeley Laboratuvarı'nın yedinci Direktörü seçildi.[6]

ABD Enerji Bakanı Steven Chu, Alivisatos'un, insanlara ilham verme yeteneğine sahip, malzeme biliminden bunların gerçek dünyadaki uygulamalarına kadar harika fikirler üretebilen, aynı zamanda çeşitli konularda olağanüstü bilgilere sahip, inanılmaz bir bilim insanı olduğunu söylemiştir.[7]

Alivisatos, 2016 yılında, Kaliforniya Üniversitesi (Berkeley)'de Araştırma Başkan Yardımcısı seçildi.[8] 1 Temmuz 2017'den itibaren, aynı üniversitede Baş Rektör Yardımcısı pozisyonuna getirilmiştir.[9]

Çalışmaları

Nanobilim araştırmaları

Alivisatos, nanokimya konusunda, yarı iletken kuantum noktalarının ve çok şekilli yapay nanoyapıların sentezinde öncü bir bilim insanıdır.[10] Ayrıca, nano ölçekli kristallerin kimyası konusunda da uzmanlaşmıştır.[11] DNA nanoteknolojisi ile ilgili çalışmaları da mevcuttur.[12]

Alivisatos, yarı iletken nanokristallerin basit tek boyutlu kürelerin aksine; karmaşık iki boyutlu şekillere dönüşebileceğini gösteren ilk kişi olarak kabul edilmektedir.[13][14] Nanokristallerin, hem boyut hem de şekil bakımından büyümelerini ve değişimlerini kontrol etmenin mümkün olduğunu kanıtladı. Bu başarı, nanobilim dünyasında büyük değişimleri beraberinde getirmiş ve biyomedikal tanılama, devrim niteliğindeki fotovoltaik hücreler ve LED materyaller de dahil olmak üzere birçok farklı alanda yeni potansiyel uygulamaların da yolunu açtı.[15]

Nanokristaller

Nanokristaller, "küme" olarak bilinen kristalin, bir madde biçiminde bir araya gelen, birkaç yüz ila on binlerce atomun, herhangi bir yerindeki aggregate (küme) topluluğudur.

Alivisatos'un, üretilen nanokristallerin büyüklüğünü ve şekillerini değiştirmek için kullanılan teknikler hakkındaki akademik araştırması, Nature Dergisi'nin 2 Mart 2000 sayısında yayımlandı.[16] Bu, nanokristal imalatında çok önemli bir yenilikti.

Bu araştırma ve Alivisatos'un daha önceki çalışmaları, kadmiyum gibi yarı iletkenlerden yapılan kuantum noktaların ,diğer adıyla "qdots", nanometre boyutundaki kristal noktalarının birkaç metresinin milyarda biri büyüklüğünde olduğunu göstermiştir. Bu araştırmalar, biyomedikal araştırma araçları ve tanılama yardımcıları, yeni biyolojik materyaller ve ışık yayan diyot (LED) materyaller gibi birçok farklı alanda yeni potansiyel uygulamaların yolunu açmıştır.[10][17]

Alivisatos, nanoteknolojiyi, organik elektronik ile birleştiren hibrit güneş pilleri oluşturmak için bu teknikleri kullanmaya devam etti.

Yapay fotosentez

Paul Alivisatos, Lawrence Berkeley Ulusal Laboratuvarı'nda yapay fotosentez üzerine deneyler ve çalışmalar yapmıştır.[18]

Patentleri

2014 itibarıyla, Amerika Birleşik Devletleri'nde 20'den fazla patenti bulunmaktadır.[19]

Ödülleri

Alivisatos, Thomson Reuters tarafından yayınlanan, "Dünyanın En İyi 100 Kimyageri" listesinde beşinci sırada yer almaktadır.[20] 2009 yılında, Lawrence Berkeley Ulusal Laboratuvarı direktörü seçilmiş ve 2014 yılında Ulusal Bilim Madalyasına aday gösterilip layık görülmüştür.[21][22]

  • 1991-1995 - Cumhurbaşkanlığı Genç Araştırmacı Ödülü;
  • 1991 - Alfred P. Sloan Vakfı Bursu;[23]
  • 1991 - ACS Exxon Katı Hal Kimya Bursu;[24]
  • 1994 - Coblentz Moleküler Spektroskopide İlerlemeler Ödülü;[25]
  • 1994 - Harvard'da Wilson Ödülü;
  • 1994 - Malzeme Kimyasında Üstün Bilimsel Başarı için Enerji Bölümü Ödülü;
  • 1995 - Malzeme Araştırmaları Derneği Üstün Genç Araştırmacı Ödülü;[26]
  • 1997 - Malzeme Kimyasında Sürekli Üstün Araştırmalar Enerji Ödülü;
  • 2005 - Kolloid ve Yüzey Kimyası Amerikan Kimya Derneği Ödülü;[27]
  • 2006 - EO Lawrence Ödülü;[28]
  • 2006 - Eni Italgas Enerji ve Çevre ödülü;[29]
  • 2006 - Rütbe Ödülü (Optoelektronik);[30]
  • 2006 - Chicago Üniversitesi'nin Seçkin Mezunları Ödülü (Profesyonel Başarı);[31]
  • 2008 - Kavli Nanobilim, Malzeme Araştırmaları Derneği;[32]
  • 2009 - Nanobilim Ödülü, Uluslararası Nano Ölçekli Bilim, Hesaplama ve Mühendislik Derneği;[33]
  • 2010 - Medaglia teresiana, Pavia Üniversitesi;[34]
  • 2011 - Linus Pauling Ödülü;[35]
  • 2011 - Von Hippel Ödülü, Malzeme Araştırmaları Derneği;[36]
  • 2012 - Wolf Kimya Ödülü;[37]
  • 2014 - Ulusal Bilim Madalyası;[21][38]
  • 2014 - Malzeme Kimyasında ACS Ödülü;[39]
  • 2015 - Axion Ödülü, Yunan Amerikan Meslek Birliği;[40]
  • 2015 - Spiers Memorial Ödülü, Kraliyet Kimya Topluluğu;[41]
  • 2016 - Dan David Gelecek Ödülü;[42]
  • 2017 - Kimyasal Bilimlerde NAS Ödülü;[43]
  • 2019 - Welch Ödülü (Kimya alanında);[44]
  • 2021 - Priestley Madalyası;[45]

Yukarıdaki listeye ek olarak, Amerikan Bilimi Geliştirme Derneği,[46] Amerikan Fizik Topluluğu,[47] ve Amerikan Kimya Derneği gibi kurumlardan burs almaya hak kazanmıştır.[48] Ulusal Bilimler Akademisi [49] ve Amerikan Bilim ve Sanat Akademisi üyesidir.[50]

Önemli yayınları

Editörlükleri

Alivisatos, Amerikan Kimya Derneği'nin dergisi Nano Letters'ın kurucu editörüdür.[51] Ayrıca, Journal of Physical Chemistry, Chemical Physics, Journal of Chemical Physics ve Advanced Materials gibi dergilerde de danışma kurulunda yer aldı ve editörlük görevi yaptı.

Ayrıca bakınız

Kaynakça
  1. Wilson (8 Şubat 2010). "Paul Alivisatos: LBNL's new director focuses on renewable energy, climate". Chemical and Engineering News. 88 (6): 55.
  2. "National Award Recipient Citations". www.acs.org. American Chemical Society. 3 Eylül 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Haziran 2014.
  3. "Lawrence Berkeley National Lab: Leadership: Berkeley Lab Director Paul Alivisatos". www.lbl.gov. Lawrence Berkeley National Lab. 4 Temmuz 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Haziran 2014.
  4. "Outstanding Young Investigator Award Given to Alivisatos for Nanocrystal Research". MRS Bulletin. 20 (2): 63. Feb 1995.
  5. "A. Paul Alivisatos". Array of Contemporary American Physicists. 3 Eylül 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ağustos 2014.
  6. "About the Director-Berkeley Lab". 10 Ocak 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Haziran 2020.
  7. Castle (Nisan–Mayıs 2010). "Raising the Energy Level at the Berkeley Lab". Innovation. 8 (2). Erişim tarihi: 10 Haziran 2014.
  8. "Paul Alivisatos appointed as UC Berkeley's vice chancellor for research". 25 Ocak 2016. 26 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Haziran 2020.
  9. "EVCP Paul Alivisatos | Executive Vice Chancellor and Provost". 10 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Haziran 2020.
  10. Yarris (12 Ocak 2012). "Berkeley Lab Director Paul Alivisatos Wins Wolf Prize in Chemistry". University of California Berkeley. Berkeley Research University of California News. Erişim tarihi: 22 Temmuz 2014.
  11. "Science, 271: 933-937, 1996". scholar.google.com. 1 Temmuz 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ağustos 2014.
  12. "Paul Alivisatos". Google Scholar. 17 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi.
  13. "DNA Nanotechnology: Chemistry". sciencewatch.com. Thomson Reuters. 29 Eylül 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Haziran 2014.
  14. "Nanotechnology expert Paul Alivisatos wins Wolf Prize in Chemistry". Nanowerk. Nanowerk News. 12 Ocak 2012. Erişim tarihi: 9 Haziran 2014.
  15. Bernstein (19 Ocak 2012). "ACS Nano Letters co-editors A. Paul Alivisatos and Charles M. Lieber win prestigious Wolf Foundation Prize". press release. American Chemical Society. Erişim tarihi: 9 Haziran 2014.
  16. Peng, X. G. (2000). "Shape control of CdSe nanocrystals". Nature. 404 (6773): 59-61.
  17. Alivisatos (17 Ağustos 2007). "Less is More in Medicine". Scientific American. 17 (3): 72-79.
  18. "Paul Alivisatos Berkeley UC". Berkeley Üniversitesi. 26 Aralık 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Temmuz 2020.
  19. "Alivisatos - United States". uspto.gov. United States Patent and Trademark Office. Erişim tarihi: 20 Ağustos 2014.
  20. "Science Watch: Top 100 Chemists, 2000-2010: Special Report on High-Impact Chemists". Thomson Reuters. 10 Şubat 2011. 29 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Haziran 2014.
  21. "NSTMF". 8 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Haziran 2020.
  22. "White House to honor Alivisatos, Hu with National Medals of Science, Technology, Berkeley News". 23 Şubat 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Haziran 2020.
  23. "Past Fellows". www.sloan.org. Alfred P. Sloan Foundation. Erişim tarihi: 10 Haziran 2014.
  24. "The ExxonMobil Award Faculty Fellowship in Solid State Chemistry". acsdic.org. American Chemical Society. 3 Eylül 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Temmuz 2014.
  25. "The Coblentz Award". www.coblentz.org. The Coblentz Society. 29 Eylül 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Temmuz 2014.
  26. "Past Outstanding Young Investigator Recipients". www.mrs.org. Materials Research Society. 4 Kasım 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Temmuz 2014.
  27. "ACS Award in Colloid and Surface Chemistry". www.acs.org. The American Chemical Society. 3 Eylül 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Temmuz 2014.
  28. "Award Laureates". science.energy.gov. U.S. Dept. of Energy. 11 Ağustos 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Temmuz 2014.
  29. "Solar Researchers Win Eni Italgas Science and Environment Prize". article. Photonics Media. Photonics.com. Jan 2007. Erişim tarihi: 31 Ağustos 2014.
  30. "Prizes awarded by the Optoelectronics Fund". www.rankprize.org. The Rank Prize Funds. 15 Nisan 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Temmuz 2014.
  31. "Alumni Awards recipients: Professional Achievement Award". University of Chicago Alumni Association. 7 Temmuz 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Temmuz 2014.
  32. "Fred Kavli Distinguished Lectureship in Nanoscience". www.mrs.org. Materials Research Society. 3 Eylül 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Temmuz 2014.
  33. "The Nanoscience Prize". www.isnsce.org. International Society for Nanoscale Science, Computation, Engineering. 23 Mart 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Temmuz 2014.
  34. "Medaglia teresiana". University of Pavia, Italy. 3 Eylül 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Temmuz 2014.
  35. "Recipients of the Linus Pauling Medal". college.up.edu. University of Portland. 3 Eylül 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Temmuz 2014.
  36. "Von Hippel Award". www.mrs.org. Materials Research Society. 20 Mart 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Temmuz 2014.
  37. "2012 Wolf Prize in Chemistry". article. Wiley-VCH Verlag GmbH & Co. KGaA, Weinheim. ChemViews Magazine. 13 Mayıs 2012. 3 Eylül 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ağustos 2014.
  38. "President Obama to Honor Nation's Leading Scientists and Innovators". The White House. Office of the Press Secretary. 22 Aralık 2015. 24 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ocak 2016.
  39. "ACS 2014 National Award Winners". Chemical & Engineering News. 91 (36): 84-86. 9 Eylül 2013. 29 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ağustos 2014.
  40. "Archived copy". Hellenic American Professional Society. 16 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ocak 2016.
  41. "Spiers Memorial Award". Royal Society of Chemistry. Royal Society of Chemistry. 24 Ekim 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ocak 2016.
  42. "2016 Dan David Prize Laureates". The Dan David Foundation. 25 Nisan 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Şubat 2016.
  43. NAS Award in Chemical Sciences 2017
  44. "Welch Award 2019". 9 Ekim 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Haziran 2020.
  45. Priestley Medal 2021
  46. "UC Davis Department of Applied Science, Edward Teller Distinguished Lecture Series on Interdisciplinary Science" (PDF). 3 Eylül 2014 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Haziran 2014.
  47. APS Fellow Archive
  48. "2009 Fellows". www.acs.org. American Chemical Society. 3 Eylül 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Haziran 2014.
  49. "Member Directory, "A. Paul Alivisatos"". National Academy of Sciences. 3 Eylül 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Haziran 2014.
  50. "Book of Members" (PDF). www.amacad.org. American Academy of Arts & Sciences. 17 Aralık 2014 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Haziran 2014.
  51. "Alivisatos Group People". www.cchem.berkeley.edu. 28 Ekim 2003 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ekim 2016.

Dış bağlantılar
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.