Alan R. Battersby

Sir Alan Rushton Battersby (d. 4 Mart 1925 - ö. 10 Şubat 2018), B12 vitamininin biyosentezindeki kimyasal reaksiyon ara ürünleri ve enzimlerin reaksiyon mekanizmalarını tanımlayan İngiliz organik kimyacıydı.[1]

Alan Battersby
Battersby, kendi ofisinde
Doğum Alan Rushton Battersby
04 Mart 1925(1925-03-04)
Leigh, Lancashire
Ölüm 10 Şubat 2018 (92 yaşında)
Milliyet İngiliz
Eğitim Manchester Üniversitesi
St Andrews Üniversitesi
Ödüller Davy Madalyası (1977)
Paul Karrer Altın Madalyası (1977)
Royal Madalyası (1984)
Tetrahedron Ödülü (1995)
Copley Madalyası (2000)
Kariyeri
Dalı Organik kimya
Doğal ürünler
Çalıştığı kurumlar St Andrews Üniversitesi
Rockefeller Üniversitesi
Illinois Üniversitesi
Bristol Üniversitesi
Liverpool Üniversitesi
Cambridge Üniversitesi
Doktora
danışmanı
Dr Hal T Openshaw
Doktora öğrencileri Andrew D. Hamilton
Etkilendikleri Alexander R. Todd

İçinde bulunduğu araştırma grubu, alkaloid biyosentezi ve enzimatik reaksiyonların stereokimyasını incelemek için radyoaktif işaretli öncül madde sentezi çalışmalarıyla adını duyurmuştur. 1984 yılında Kraliyet Madalyası ve 2000 yılında Copley Madalyası da dahil olmak üzere sayısız ödül kazanan Battersby, 10 Şubat 2018'de 92 yaşında iken ölmüştür.[2]

Yaşamı ve eğitimi

Alan Battersby, 4 Mart 1925'te, Birleşik Krallık'ın Greater Manchester kontluğu içinde bulunan Leigh kasabasında, inşaatçı olan babası William Battersby ve eşi Hilda'nın üç çocuğundan biri olarak dünyaya gelmiştir.

11 yaşında iken, kimya öğretmeni Bay Evans'ın teşviği ile Leigh Grammar Okulu'na girmiş olan Battersby, 16 yaşına geldiğinde, İkinci Dünya Savaşı hala devam devam etmekte olduğu için, okulunu bırakarak British Insulated Callender's Cables (BICC) adındaki bir kablo üreticisi ve inşaat şirketinin yerel fabrikasında çalışmaya başlamıştır. Çok geçmeden bu kararının bir hata olduğu sonucuna varmış ve üniversiteye girmek için çalışmaya başlamıştır.[3][4]

Alan Battersby, 1943 Ekiminde, lisans eğitimini desteklemek için başvurduğu bursu kazanmış ve Manchester Üniversitesi Kimya Bölümü'ne geçiş yapmıştır. 1946 yılında en iyi dereceyle mezun olmuş ve o yıl Mercer Kimya Araştırma Bursu (John Mercer onuruna verilmektedir) ve İngiltere Bilimsel ve Endüstriyel Araştırmalar Bölümü'nden hibe almıştır. 1947'de kazandığı hibeler sayesinde, Profesör Dr. Hal T. Openshaw'ın da destekleriyle, Manchester Üniversitesi'ni tamamlamıştır. Öğretmeni Openhaw, uluslararası tanınmışlığa sahip kıdemli akademisyenlere verilen Reader unvanıyla, St Andrews Üniversitesi'ne atandığında, Battersby'ı da yanında götürerek 1949 yılında tamamlayacağı doktorasına önayak olmuştur. Sonrasında burada, yardımcı öğretim görevlisi unvanını kazanan Battersby, İngiliz Milletler Topluluğu Fonu Bursu sayesinde Amerika Birleşik Devletleri'nde doktora sonrası eğitimini aldıktan sonra Lyman C. Craig ile birlikte New York Rockefeller Tıbbi Araştırma Enstitüsü'nde, tirosidin ve gramisidin S peptit antibiyotikleri üzerinde çalışmalar yapmıştır. Daha sonraları, Illinois Üniversitesi biyokimya bölümüne geçerek, burada Herbert Carter ile piruvat oksidasyon faktörü konusunda makaleler yayınlamıştır.[5][6]

1949 yılında evlendiği, botanik bilimi ile uğraşan karısı Margaret Ruth née Hart, 1997 yılında kanserden ölmüştür. Battersby'ın, Martin ve Stephen adlı iki çocuğu vardır. Emeklilik yıllarında, yürüyüş yapmaya ve avcılığa başlamış olan Battersby, birçok meslektaşı ve eski öğrencileriyle de iletişim halinde kalmıştır.[3][4][7]

Kariyeri

Battersby, 1954 yılında, 8 sene boyunca görev yapacağı Bristol Üniversitesi'ne öğretim görevlisi olarak atanmıştır. Bu dönemde, kendi doktora ve doktora sonrası öğrencileri için bir araştırma grubu (Battersby Grubu) da kurmuştur.

1962 yılında Liverpool Üniversitesi'ne kimya profesörü olarak atanmış ve 1969 yılında Cambridge Üniversitesi'ne geçiş yaparak burada da profesörlük yapmaya devam etmiştir. 1988 yılında, kimya alanınında oldukça prestijli bir yere sahip olan "1702 Kimya Kürsüsü" başkanlığına seçilmiş ve bu unvanını 1992 yılında emekli oluncaya kadar elinde tutmuştur.[5][6][8]

Araştırmaları

Alan Battersby, porfirin biyosentezi üzerine verdiği bir derste.

Battersby'ın çalışmaları, günümüze kadar, 350'den fazla makalede yayınlanmıştır. Özellikle Cambridge'teki araştırmalarının birçoğunu, lisansüstü ve doktora sonrası öğrencilerinin yanı sıra, Jim Staunton, Ted McDonald ve Finian Leeper gibi bölümün diğer akademik personelleri ile birlikte hazırlamıştır.[9]

Çalışmaları yürüten Battersby Grubu, SERC, EPSRC, Leverhulme Trust, Hoffman-La Roche, Wolfson Vakfı ve Zeneca gibi kurumlar da dahil, dışarıdan gelen yardım ve hibeler sayesinde finanse edilmiştir.

Alkaloidler

Alkaloid ismi, bir bitki tarafından çoğunlukla bazik azot atomları içeren, doğal olarak oluşan, amin yapısındalki kimyasal bileşik gruplarına verilmektedir. Araştırmacıların oldukça ilgisini çeken çeşitli farmakolojik aktivitelere sahip bu alkaloidler, 1950'lerden önce, stereokimyalarından dolayı tam olarak tanımlanamamıştır. Kimyasal kimliklerini belirlemek için genellikle kimyasal olarak bozunma veya yapı sentezi deneyleri gerekli olmuştur.[10] Alan Battersby, konuyla ilgili, amip enfeksiyonlarının tedavisinde kullanılan emetin için de bu durumun geçerli olduğunu ve tanımlama için daha çok deneyin gerektiğinden tezinde söz etmiştir.[6]

Battersby, bir kristalin atomik ve moleküler yapısını incelemek için kullanılan X ışını kristalografisi yöntemi, kimyasal türleri iyonize edip oluşan iyonları, kütle/yük oranına göre sıralayan Kütle spektrometrisi analitik tekniği ve atom çekirdeğinin belirli manyetik özelliklerinin kullanıldığı bir araştırma tekniği olan Nükleer manyetik rezonans spektroskopisi sayesinde, bu teknikleri alkaloidler üzerinde uygulayarak, yapısal alt tiplerdeki bu malzemelerin içinde bulundukları yerde (hayvan, bitki, mantar ve bakteriler), üretilen biyosentetiğin daha kolay anlaşılmasını ve tanımlanmasını sağlamıştır.

Alan Battersby, 1937'de Sonderhoff ve Thomas tarafından, döteryumun, asetat, yağ ve steroidlerin biyosentezini araştırmak için nasıl kullanılabileceği gösterildiği zaman,[11][12] bu tekniklerin alkaloid biyosentezini incelemek için de kullanılabileceğini fark etmiştir. Trityum ve 14°C'yi içeren radyoaktif işaretli başlangıç materyalleri kullanarak, belirli bir organizmada birlikte bulunan çoklu alkaloitlerin oluştuğu sırayı ve düzeni belirleyebilmiştir. Biyosentez, morfin, tirosin, retikülin, salutaridin, tebain, kodeinon ve kodein ile devam etmiştir.[13][14] Aynı zamanda, Battersby Grubu, gut tedavisinde kullanılan kolşisin (Colchicum autumnale) gibi diğer birçok alkaloid üzerinde de çalışmalar yapmış ve bu alkaloidin, (S)-autumnaline yoluyla, fenilalanin ve tirozin amino asitlerinden türetildiğini de göstermiştir.[15][16] İndol alkaloidleri olan ajmalisin, korinenteal, katarantin ve vindolin biyosentezinin, öncül triptomin ve loganin içerdiğini göstermiştir. Alan Battersby, antimalaryal (sıtma karşıtı) ilacının indol alt yapısını paylaşmasa da, korinentealden türetildiğini söylemiştir.[6] Battersby, kininin, korinantealden kaynaklanan indol altyapısını da bu sayede göstermiştir.

Alan Battersby, Cambridge'deki ofisinde.

Yaşam pigmentlerinin biyosentezi

Alan Battersby, tetrapirrolik yapısal çerçeveler üzerine inşa edilen yaşam pigmentlerinin biyosentezi üzerine yaptığı araştırmalarıyla bilinmektedir.[17][18] Alan Battersby, kosintazın aktif bölgesinde bir spiro-pirolen ara ürününün üretildiğini ve bu mekanizmayı kanıtlamak için grubunun gerçekten enzimi inhibe ettiği gösterilen bir spiro-laktam analogu tasarlayıp sentezlemiştir.[19]

Vitamin B 12 yapısı, yapının metil grubu ve S-adenosil metiyonin, özel yöntem ve teknikler kullanılarak Battersby tarafından incelenmiştir. Genetiği değiştirilmiş bir Pseudomonas denitrifika [6] kullanılmış, kobalaminin biyosentezinde yer alan genlerin sekizinin gen ifadesi bakımından aşırı fazla olduğu yine Battersby tarafından açıklanmıştır.[20][21][22][23]

Haem doğal ürünleri

Battersby Grubu, haem ile ilgili doğal ürünlerin biyosentezi üzerinde çok önemli çalışmalara imza atmış, tamamen sentetik haem a,[24] haem d1 [25] ve sirohidroklorini üretmişlerdir.[26][27][28]

Enzimatik reaksiyonların stereokimyası

Battersby Grubu, Enzim katalizinin stereokimyasını ve mekanizmasını, histidin dekarboksilaz ve tirozin dekarboksilaz gibi bir dizi enzim sistemini araştırarak, içinde trityum bulunan substratları da açıklamıştır.[14]

Ödülleri ve onur üyelikleri

Alan Battersby alınan fahri doktora unvanına sahip olduğu üniversiteler arasında Saint Andrews Üniversitesi (1977),[29] Rockefeller Üniversitesi, Sheffield Üniversitesi (1986),[30] Watt Üniversitesi (1987),[31] Bristol Üniversitesi (1994)[32] ve Liverpool Üniversitesi (1994)[33] bulunmaktadır. 1988 yılında, Amerikan Bilim ve Sanat Akademisi'ne Yabancı Onursal Üye,[34] ve 1990 yılında, Hindistan Ulusal Bilim Akademisi'ne Yabancı Üye olarak seçilmiştir. 1989 yılında, "enzimatik reaksiyonlar mekanizmasının ve doğal ürünlerin, özellikle de yaşamın pigmentlerinin biyosentezinin aydınlatılmasına temel katkılarından dolayı" ETH Zürih'ten Duilio Arigoni ile birlikte Wolf Kimya Ödülü"nü kazanmıştır.[35]

  • Corday Morgan Madalyası (1959) [36]
  • Tilden Madalyası (1963) [37]
  • Royal Society Üyeliği (1966)[38]
  • Hugo Müller Okutmanlığı (1972) [39]
  • Flintoff Madalyası (1975) [40]
  • Davy Madalyası (1977) [41]
  • Paul Karrer Altın Madalyası (1977) [42]
  • Max Tishler Ödülü (1978) [43]
  • Natural Product Chemistry Ödülü (1979) [44]
  • Pedler Ödülü (1980) [45]
  • Roger Adams Ödülü (1983) [46]
  • Havinga Madalyası (1984) [47]
  • Longstaff Ödülü (1984) [48]
  • Royal Madalyası (1984) [41]
  • Royal Society Bakerian Madalyası (1984) [20]
  • Robert Robinson Ödülü (1986) [49]
  • Antonio Feltrinelli Uluslararası Kimya Ödülü (1986) [50]
  • Varro E. Tyler Seçkin Okutmanlığı (1987) [51]
  • Wolf Kimya Ödülü (1989) [35]
  • Arun Guthikonda Okutmanlığı, Columbia Üniversitesi (1991)
  • Knight Bachelor (1992) [52]
  • August Wilhelm von Hofmann Ödülü (1992) [53]
  • Ivan Levinstein Okutmanlığı (1992) [54]
  • Tetrahedron Ödülü (1995) [55]
  • Hans‐Herloff Inhoffen Madalyası (1997) [56]
  • Welch Kimya Ödülü (2000) [57]
  • Copley Madalyası (2000) [41]
  • R. B. Woodward Ödülü (2004) [58]

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. "Sir Alan Rushton Battersby". Harkness Fellows Association. 2 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Temmuz 2020.
  2. "Professor Sir Alan Battersby (1925-2018)". St Catharine's College, Cambridge. 17 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mayıs 2018.
  3. "Sir Alan Battersby's 90th Birthday Celebrations". St Catharine's College, Cambridge. 21 Mart 2015. 7 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mayıs 2018.
  4. "Battersby's obituary in The Times newspaper". The Times. 3 Şubat 2018. Erişim tarihi: 1 Mayıs 2018.
  5. "Brief biography of A R Battersby". Royal Society of Chemistry. 11 Mayıs 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mayıs 2018.
  6. "Chapter 11: Discovering the wonder of how Nature builds its molecules". The 1702 chair of chemistry at Cambridge: transformation and change. Cambridge University Press. 2005. ss. xvi, 257-282. ISBN 0521828732.
  7. "Alan Battersby obituary". Cambridge Üniversitei Kimya Fakültesi. 20 Mayıs 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Mayıs 2018.
  8. "Remembering Sir Alan Battersby". Cambridge Üniversitei Kimya Fakültesi. 11 Mayıs 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mayıs 2018.
  9. "Google Scholar results for A R Battersby".
  10. The Alkaloids: Chemistry and Physiology, Volume II. Academic Press. 1952. ISBN 9781483221977.
  11. Sonderhoff (1937). "Die enzymatische Dehydrierung der Trideutero-essigsaure". Liebigs Ann. Chem. 530: 195-213.
  12. Little (1950). "Studies on the utilization of acetic acid for the biological synthesis of cholesterol". J. Biol. Chem. 183: 33-46.
  13. Barton (1965). "Investigations on the Biosynthesis of Morphine Alkaloids". J. Chem. Soc. 65: 2423-2438.
  14. Battersby (1972). "Applications of tritium labeling for the exploration of biochemical mechanisms". Acc. Chem. Res. 5 (4): 148-154.
  15. Herbert (2001). "The biosynthesis of plant alkaloids and nitrogenous microbial metabolites". Nat. Prod. Rep. 18 (1): 50-65.
  16. "Battersby group papers about colchicine".
  17. Battersby (1980). "Biosynthesis of the pigments of life: formation of the macrocycle". Nature. 285 (5759): 17-21.
  18. Frank (2005). "Anaerobic synthesis of vitamin B12: characterization of the early steps in the pathway". Biochemical Society Transactions. 33 (4): 811-814.
  19. Stark (1993). "Biosynthesis of Porphyrins and Related Macrocycles. Part 40. Synthesis of a Spiro-lactam Related to the Proposed Spiro-intermediate for Porphyrin Biosynthesis: Inhibition of Cosynthetase". J. Chem. Soc., Perkin Trans. 1 (23): 2875-2892.
  20. Battersby (1985). "Biosynthesis of the pigments of life". Proc. R. Soc. Lond. B. 225 (1238): 1-26.
  21. Battersby (1993). "How Nature builds the pigments of life" (PDF). Pure and Applied Chemistry. 65 (6): 1113-1122. 24 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Temmuz 2020.
  22. Battersby (2000). "Tetrapyrroles: the Pigments of Life. A Millennium review". Nat. Prod. Rep. 17 (6): 507-526.
  23. Battersby (1993). "Biosynthesis of vitamin B12". Acc. Chem. Res. 26: 15-21.
  24. Battersby (1985). "Isolation, crystallisation, and synthesis of the dimethyl ester of porphyrin a, the iron-free prosthetic group of cytochrome c oxidase". Journal of the Chemical Society, Perkin Transactions 1: 135.
  25. Micklefield (1997). "Haem d1: Stereoselective synthesis of the macrocycle to establish its absolute configuration as 2R,7R 1". Journal of the Chemical Society, Perkin Transactions 1 (14): 2123-2138.
  26. Block (1985). "Syntheses relevant to vitamin B12 biosynthesis: Synthesis of sirohydrochlorin and of its octamethyl ester". Journal of the Chemical Society, Chemical Communications (16): 1061.
  27. "Synthesis and structure of biomimetic porphyrins.". Metal Complexes with Tetrapyrrole Ligands I. Structure and Bonding, vol 64. Springer. 1987. ISBN 9783540175315.
  28. "Bridged, capped and fenced porphyrins.". Host Guest Complex Chemistry III. Topics in Current Chemistry, vol 121. Springer. 1984. ss. 181-220. ISBN 9783540128212.
  29. "Masterlist - Honorary Graduates 1921-2012" (PDF). www.st-andrews.ac.uk. 5 Mart 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mayıs 2018.
  30. "Honorary Graduates" (PDF). www.sheffield.ac.uk. 29 Ekim 2013 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mayıs 2018.
  31. "Heriot-Watt University Edinburgh: Honorary Graduates" (PDF). www.hw.ac.uk. 21 Ekim 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mayıs 2018.
  32. "Honorary Degrees". www.bristol.ac.uk. 19 Nisan 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mayıs 2018.
  33. "Liverpool University Honorary Graduates" (PDF). www.liverpool.ac.uk. 20 Şubat 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mayıs 2018.
  34. "Book of Members, 1780-2010: Chapter B" (PDF). American Academy of Arts and Sciences. 18 Haziran 2006 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mayıs 2018.
  35. "Wolf Kimya Ödülü". Wolf Vakfı. 11 Eylül 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mayıs 2018.
  36. "RSC Corday-Morgan Prize Previous Winners". Royal Society of Chemistry. 22 Ekim 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mayıs 2018.
  37. "RSC Tilden Prize Previous Winners". Royal Society of Chemistry. 14 Ekim 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mayıs 2018.
  38. "Battersby, Alan Rushton - Certificate of election as Fellow of the Royal Society". The Royal Society. 8 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Temmuz 2020.
  39. "Hugo Müller Lectureship Winners". Royal Society of Chemistry. 11 Mayıs 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mayıs 2018.
  40. "Flintoff Medal Winners". Royal Society of Chemistry. 10 Mayıs 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mayıs 2018.
  41. "Alan Battersby's Biography on The Royal Society website". The Royal Society. 17 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mayıs 2018.
  42. "Recipients of Paul Karrer Gold Medal". University of Zurich. 25 Ekim 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mayıs 2018.
  43. "Max Tishler Prize Lecturers". Harvard University. 8 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mayıs 2018.
  44. "Natural Product Chemistry Award Winners". Royal Society of Chemistry. 25 Temmuz 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mayıs 2018.
  45. "Pedler Award Winners". Royal Society of Chemistry. 25 Temmuz 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mayıs 2018.
  46. "Adams Award Winners". American Chemical Society Division of Organic Chemistry. 11 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mayıs 2018.
  47. "Havinga Foundation Laureates". Havinga Foundation.org. 11 Mayıs 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mayıs 2018.
  48. "Longstaff Prize Winners". Royal Society of Chemistry. 25 Temmuz 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mayıs 2018.
  49. "Robert Robinson Winners". Royal Society of Chemistry. 25 Temmuz 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mayıs 2018.
  50. "Antonio Feltrinelli Prizewinners". www.lincei.it. 3 Eylül 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mayıs 2018.
  51. "Tyler Distinguished Lecturers". Purdue University College of Pharmacy. 6 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mayıs 2018.
  52. "New Year's Honours List 1992". The London Gazette.
  53. "August Wilhelm von Hofmann Prizewinners". Gesellschaft Deutscher Chemiker. 2 Haziran 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mayıs 2018.
  54. "Levinstein Memorial Lecturers". Society of Chemical Industry. 25 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mayıs 2018.
  55. "Tetrahedron Prize WInners". Elsevier. 20 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mayıs 2018.
  56. "Inhoffen Medal Winners". Helmholtz Centre for Infection Research. 20 Haziran 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mayıs 2018.
  57. "Welch Award Recipients". Welch1.org. 24 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mayıs 2018.
  58. "Robert Burns Woodward Career Award in Porphyrin Chemistry". Society of Porphyrins & Phthalocyanines. 10 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mayıs 2018.

Ek okuma

Dış bağlantılar

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.