Rahofça

Rahofça (Arnavutça: Rahovec; Sırpça: Orahovac / Ораховац), Kosova’nın güneybatısında bir kasaba ve belediye merkezi.[2]

Rahofça
Kasaba
Rahofça Rahofça’nın Kosova'daki konumu
Ülke/Bölge/UNMIK	Kosova (de facto) Kosova ve Metohiya (de jure) UNMIK (de jure)
İl/Okrug/District	Yakova Pećki District of Đakovica
Belediye	Rahofça
İdare
• Belediye Başkanı	Qazim Qeska (PDK)
Yüzölçümü
• Toplam	276 km² (106 mil²)
Nüfus (2011)[1]
• Toplam	55,053
Zaman dilimi	UTC+01.00 (OAZD)
• Yaz (YSU)	UTC+02.00 (OAYZD)
Plaka kodu	03
Resmî site Rahofça Belediyesi

De facto olarak Kosova’nın Yakova ilinde; de jure olarak Sırbistan’a bağlı Kosova ve Metohiya Özerk Bölgesi’nin Prizrenski ilinde yer alır. Ayrıca de jure olarak Birleşmiş Milletler Kosova Geçici Yönetim Misyonu’nun Yakova Bölgesi’nde (District of Dakovica) bulunur.

Şehir Adı

Rahofça’nın ismi hakkındaki etimoloji çalışmalarında en başı çeken görüş, şehrin adının Sırpçası olan Orahovac ismiyle alakalı görülmektedir. Bu isimdeki Orah (Орах) sözü Sırpçada “ceviz” anlamındadır. Bu mantıktan hareketle kenti Cevizlik anlamında bir isme sahip olduğu söylenmiştir.

“Rahofça” şeklinin yanında kullanımda “Rahovça” şekli de yer almaktadır. Buna karşılık söz konusu şeklin bir varyantı olan “Rahofça” şeklinin, Türkçede bulunan gerilek ünsüz benzeşmesi sebebiyle ortaya çıktığı düşünülmektedir: -vç- > -fç-. Çünkü /ç/ sesi sedasız bir sestir[3] ve hemen yanındaki /v/ sesi ise sedalıdır.[3]

Coğrafya

Belediye sınırları 276 km² alana sahiptir. Bu alan 35 köyü kapsar.

Tarih

Rahofça, tarihî dönemlerde ön plana çıkan bir yerleşke olmamıştır.

1998-1999 Savaşı

1998-1999 Kosova Savaşı'nda NATO bombardımanları sırasında, Yugoslavya Ordusu birlikleri Niş ve Leskofça üzerinden, Sırp polisi Kraljevo ve Pirot üzerinden, Rus birlikleri ve gönüllüleri de Sırbistan ve Bosna Hersek’e bağlı Sırp Cumhuriyeti üzerinden Rahofça’ya gelerek burada konumlanmışlardır.

Mart 2004 Ayaklanması

2004’ün Mart ayında, ayın ortasına doğru, başını Kosovalı Arnavutların çektiği bir grup kasaba merkezinde protesto eylemi yapmıştır. Buradaki toplanma, kasabanın yukarı kısımlarındaki Sırp yerleşim bölgesine yönelik bir hâl almıştır. Bu yürüyüş Sırplara ait evlerin ve şahsî eşyaların ateşe verilmesi, bazı Sırplara saldırılması sonucunu doğurmuştur. 18 Mart 2004 günü Bırnyaça köyündeki Sırp Ortodoks Kilisesi ateşe verilmiştir. Bu olaylar sırasında 5 Sırp ailesi Rahofça’yı terk etmiştir. 1999’da savaşın bitmesinden sonra, bu civarda yaşayan Sırpların bir kısmı bölgeden göç etmişlerdir.

Nüfus

2011 yılında Kosova genelinde yapılan nüfus sayımında Rahofça’nın nüfusu 55.053 çıkmıştır.[1] Rahofça Belediyesi sınırları dâhilindeki Büyük Hoça köyünde 400 kadar Sırp yerleşimci vardır.

19. yy.'da yaşamış araştırmacı ve yazar olan Branislav Nušić'in notlarında Sırp poturların yöredeki Arnavut ailelerin çocuklarıyla evlendiği ve bu yolla, dil ve kültür yönünden Arnavutlaşma yasadıklarını kaydetmiştir.

Ekonomi

Rahofça ekonomisi tarıma yönelik bir yapıdadır. Burada özellikle sebzecilik ve bağcılık yaygındır. Rahofça bağlarında yetişen üzümden elde edilen şarap, Kosova’nın dışına taşan bir üne sahiptir. Buğday, mısır üretiminin dışında büyükbaş hayvan besiciliği de bölgede vardır. Kum ve çakıl üretimi de, belediyenin ikincil gelir kaynaklarını oluşturur. Rahofça’da plastik üretimi, ısıtma, soğutma ve geri dönüşüm üzerine girişimci tesisler vardır.

Rahofça, bağları ile Kosova çapında ün yapmış bir yerdir. Bu ünü eski Yugoslavya devrinde, ülke çapına sıçramıştı. Bugün Rahofça’da bağcılık, üzümcülük ve şarapçılık önemli geçim kaynaklarıdır.

Kaynakça

1. 2011 Genel Nüfus Sayımı REKOS2011 Kosova İstatistik Kurumu
2. Rahofça Belediyesi Hk.
3. Prof. Dr. Muharrem Ergin, Türk Dil Bilgisi, Bayrak Basım/Yayım/Tanıtım, İstanbul, 2002, s. 46