Ramil Seferov
Ramil Seferov (Azerice: Ramil Sahib oğlu Səfərov, 25 Ağustos 1977, Cebrayıl), NATO'nun Barış İçin Ortaklık programı dahilinde kurs gördüğü Budapeşte'de Gurgen Markaryan adlı Ermeni subayı öldürmekten ömür boyu hapis cezasına mahkûm edilen Azerbaycanlı subaydır.[1] Karardan sekiz yıl sonra 31 Ağustos 2012 tarihinde Azerbaycan'a iade edilmiş ve aynı gün içerisinde Azerbaycan Devlet Başkanı İlham Aliyev tarafından hakkında af kararı çıkartılmıştır.[2]
Ramil Seferov | |
---|---|
Doğum |
25 Ağustos 1977 Cebrayıl, Azerbaycan SSC, Sovyetler Birliği |
Bağlılığı | Azerbaycan |
Hizmet dalı | Azerbaycan Kara Kuvvetleri |
Hizmet yılları | 1992-günümüz |
Rütbesi | Yarbay |
Yaşam öyküsü
İlk yılları
Ramil Sahib oğlu Seferov, 1977 yılında Azerbaycan SSC'nin Cebrayıl Rayonunda dünyaya gelmiştir. Ermenistan ile Azerbaycan arasında savaş çıktığında 12 yaşında olan Seferov bir orta okul öğrencisiydi ve babasının önerisi üzerine subay olmaya karar vermişti.[3] 1993 yılında Karabağ Savaşının sonlarına doğru Cebrayıl Ermeni güçlerince işgal edildi. Seferov'un yakın akrabaları yaşamını yitirmiş, kendileriyse göçmen durumuna düşmüşlerdi.[1][3]
Öğrenim yaşamı
14 yaşında yeni bir hayat kurmak için geldikleri Bakü'de, Cemşid Nahçıvanski Askeri Lisesine başlamış ve bir yıl sonra başarılarından ötürü Türkiye'ye gönderilerek İzmir'deki Maltepe Askeri Lisesinde dört yıl eğitim görmüştür. Daha sonra Ankara'da Kara Harp Okulu'ndaki eğitimini tamamlamasının ardından bir sene de İstanbul'da Türk Silahlı Kuvvetlerinde staj yapmıştır.[3] Ülkesine döndükten sonra bir yıl boyunca orduda görev yapan Seferov, Haydar Aliyev Azerbaycan Yüksek Askeri Okulu'ndaki süre boyunca üsteğmenliğe kadar yükselmiştir.[3]
Macaristandaki hadise
2004 yılında NATO'nun Barış İçin Ortaklık programı çerçevesinde Macaristan Milli Savunma Üniversitesi'ne üç aylık İngilizce kursu için gitmiştir.[3] Ülkesine dönüşüne yirmi gün kala Gurgen Markaryan adlı Ermeni subayını uykusunda balta ile başını keserek öldürmüştür.[1][4] İddialara göre Seferov polise ilk ifadesinde: "Ermeniler benim doğduğum toprakları işgal ettiler... O sırada yakın akrabalarımdan bazılarını kaybettim... Bizimle beraber eğitimde iki Ermeni'nin olduğunu da öğrendim... Yanımdan geçerken Ermenice bir şeyler mırıldanıyor ve yüzüme bakarak gülüyorlardı. Ben de onları öldürmeye, daha doğrusu kafalarını kesmeye karar verdim. Çünkü Ermeniler Azerileri aynı yöntemle öldürmüşlerdi."[5][6] demiştir. Seferov, mahkemede öldürme sebebi olarak, Markaryan'ın tahrik edici sözlerini ve Azerbaycan bayrağına karşı hakaret etmesini göstermiştir.[1] Ancak olayın önceden tasarlanarak gerçekleştirildiği, kurbana aşırı zulmedildiği hükmedilerek 13 Nisan 2006'da Seferov ömür boyu hapis cezasına mahkûm edildi.[1] Seferov hapiste kaldığı sürede Macar yazarlar Magda Szabó'nun Kapı ve Ferenc Molnár'in Pal Sokağı Çocukları romanlarını Azericeye çevirmiştir.[7][8]
İadesi ve affı
Macaristan mahkemesinin hakkında verdiği ömür boyu hapis cezasının infazının Azerbaycan'da gerçekleştirilmesi için Macaristan, Ramil Seferov'u 31 Ağustos 2012 tarihinde Azerbaycan'a iade etmiş, ardından aynı gün içerisinde Azerbaycan Devlet Başkanı İlham Aliyev tarafından hakkında af kararı çıkartılmıştır.[9][10]
Macaristan'ın Seferov'u iade etmesinin, doğalgaz boru hattı rekabeti sonucu yapılan 3 milyar Euroluk bir tahvil satışı ile gerçekleştiği iddia edildi. İade, Macaristan'da da protesto edildi.[11] Markaryan’ın ailesi 2013 yılında Azerbaycan aleyhine Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’ne dava açtı. Davayı Mayıs 2020’de karara bağlayan yüksek mahkeme, Seferov’un iade edildikten sonra Azerbaycan Cumhurbaşkanı Aliyev tarafından affedilmesini ve terfi ettirilmesini Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin 2. ve 14. maddelerini ihlal ettiğine ve Azerbaycan’ın “ayrımcılık yaparak” insan hakları ihlalinde bulunduğuna hükmetti. Karara göre Azerbaycan’ın, başvuru sahiplerine yaklaşık 15 bin İngiliz sterlini ödemesine karar verildi. AİHM, iade kararını veren Macaristan hükûmetine yönelik şikayeti ise reddetti.[12]
Ayrıca bakınız
- Karabağ Savaşı
- Azerbaycan-Ermenistan ilişkileri
- Ermenistan-Macaristan ilişkileri
Kaynakça
- "Hungary jails Azerbaijani killer" (İngilizce). BBC. 3 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ağustos 2012.
- "Azerbaijan Pardons, Frees Convicted Killer" (İngilizce). ABC. 4 Eylül 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ağustos 2012.
- "Katil mi, kahraman mı?". ntvmsnbc. 22 Şubat 2004. 24 Mayıs 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Aralık 2011.
- "Armenian Officer Axe Murdered By Azeri Colleague in Hungary" (İngilizce). Asbarez.com. 1 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Şubat 2004.
- "Владимир Полупанов: Об убийцах с топором и национальных героях" (Rusça). aif.ru. 6 Eylül 2012. 31 Ağustos 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mart 2013.
- "Сколько стоит честь ЕС?" (Rusça). mk.ru. 3 Eylül 2012. 7 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mart 2013.
- "Рамиль Сафаров перевел роман венгерской писательницы на азербайджанский язык" (Rusça). trend.az. 8 Şubat 2011. 6 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mart 2013.
- "Рамиль Сафаров перевел еще одно произведение венгерского автора на азербайджанский язык" (Rusça). trend.az. 14 Eylül 2011. 6 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mart 2013.
- "Ռամիլ Սաֆարովին տեղափոխել են Ադրբեջան եւ ներում շնորհել" (Ermenice). news.am. 31 Ağustos 2012. 3 Ocak 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ağustos 2012.
- "Prezident Ramil Səfərovu əfv etdi" (Azerice). azadliq.org. 31 Ağustos 2012. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ağustos 2012.
- "3 milyar avroluk cinayet". http://www.agos.com.tr. 12 Mart 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mart 2017.
|yayıncı=
dış bağlantı (yardım) - Gündüz, Rahmi (26 Mayıs 2020). "Ermeni askeri baltayla öldüren Azeri subay davasında AİHM Bakü'yü suçlu buldu". Euronews. 24 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mayıs 2020.