Sabiha Tansuğ

Sabiha Tansuğ (d. 1933; Gümülcine), Türk etnolog, koleksiyoner ve Türk kültürü araştırmacısı.

Sabiha Tansuğ
Doğum 1933
Gümülcine, Yunanistan
Etnik köken Türk
Eğitim Göztepe Kız Sanat Enstitüsü
Meslek Etnolog, koleksiyoner, araştırmacı

Anadolu giyim kültürü alanında çok zengin bir koleksiyonun sahibidir. Koleksiyonundan tasarımcı İsa Avni Kumuk tarafından seçilen Anadolu gelin başlığı, 1971'de basılan ve 1989'a kadar tedavülde kalan 50 kuruşluk madeni paranın üzerine basılmıştır.

Yaşamı
1971-1989 arasında tedavülde bulunan 50 kuruş

1933 [1] yılında Gümülcine'de dünyaya geldi. 1941'de ailesiyle Türkiye’ye göç etti.[2] Çocukluğu Tire, Manisa, Akhisar, Bergama'da geçti.[2] Göztepe Kız Akşam Sanat Okulu'nda okuduktan sonra[3] 1953'te İstanbul'a gitti ve Nuri İyem'den resim dersleri alarak karma sergilere katıldı.[4]

1963 yılında çıktığı Avrupa gezisinde gördüğü kostüm müzelerinden etkilendi. 1964'te turizmciliğe başladı. İstanbul'da Piyer Loti tepesindeki kahveyi, eski Türk kahvehanesi gibi düzenleyerek hizmete açtı. Aynı dönemde bir gazetede turizm yazıları yazmak için Ege bölgesinde araştırma gezilerine çıktı.[5] Bu geziler sırasında satın aldığı kadın başlıkları, koleksiyonunun ilk parçaları oldu. 1965 yılında gazeteci Haluk Tansuğ ile evlendi. 1965-1995 yılları arasında Anadolu’da seyahatler yaptı. 2700 parçadan oluşan bir koleksiyon oluşturdu. Çeşitli dergi, broşür ve kataloglarda yazılar yayımladı.

1968'de İstanbul'da Anadolu Kadın Başlıkları isminde bir sergi açtı. Sergi sırasında dönemin darphane müdürünün isteği üzerine, Ankara gelin başı ile bir fotoğraf çektirdi. Madeni parayı tasarlayan sanatçı resmin etkisinde kalmamak için fotoğrafın surat kısmını kesti attı. Ve günlerce sokaklarda dolaşıp Ortak bir Türk kadını yüzü düşünerek hayalindeki resmi paraya işledi.

Koleksyionu ile Japonya'daki Expo'ya ve 1971'de Paris'teki sergiye katıldı. 1975'te birçok Belçika kentinde sergiler açtı ve Binche'de açılan Maskeler Müzesi'nde Anadolu Maskeleri köşesini kurdu.[3] 1975'te Rotterdam'da, 1976'da Strassburg'da, 1980'de Roma Üniversitesi'nde ve 1985'te Köln'de sergiler açtı. 1988'de Düsseldorf'ta, Dresdner Bank'ta da koleksiyonun bazı parçalarını sergiledi.

1974’ten itibaren koleksiyonu için bir müze oluşturulması talebiyle Kültür Bakanlığı'na başvurdu, daha sonra başka yetkililerle de görüştü, ancak müze kuruluşu gerçekleşmedi.[2] Tansuğ'un bir gün müzede sergilemek amacıyla geliştirmeyi sürdürdüğü koleksiyonundan 430 parça 2007'de çalındı.[1] Tansuğ, koleksiyonundan geriye kalan parçaları 2010'dan sonra arkadaşlarının desteğiyle Mecidiyeköy'de açtığı "Sabiha Tansuğ Sanat ve Kültür Evi" adlı müzede sergilemeye başladı.[1]

Ödülleri
  • 1991 Halkoyunları Araştırma Sergileme Anadolu Derneği (HASAD) Türk Halkbilimi Araştırma Ödülü[6]
  • 2007 Truva Folklor Araştırmaları Derneği Pertev Naili Boratav Halk Bilimleri Ödülü[7]

Kitapları
  • Türklerde Çiçek Sevgisi ve Sümbülname (1988)
  • Türkmen Giyimi (1985)

Kaynakça
  1. "Paraya Resmi Basılan İlk Kadın Sabiha Tansuğ ve Macera Dolu Öyküsü". Listelist. 12 Mart 2019. 29 Haziran 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Haziran 2019.
  2. Dinçer Sezgin (15 Şubat 2008). "Bir Kadına mı Kaldık Deyip O Birikimi Erittiler". Radikal Gazetesi. Radikal.com.tr. 12 Mayıs 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mayıs 2014.
  3. "Sabiha Tansuğ'un koleksiyonu". Cumhuriyet Gazetesi Dergi Eki. Cumhuriyetarsivi.com. 10 Haziran 1990. 13 Mayıs 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mayıs 2014.
  4. "Sabiha Tansuğ, 1964'te Eyüp Sırtlarındaki Eyüp Sultan Kahvesi" (PDF). Eyüp Sultan Sempozyumu Bildiri Kitapçığı. Ekitap.eyup.bel.tr. 13 Mayıs 2014 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mayıs 2014.
  5. "Sabiha Tansuğ kimdir?". Dergisanat.com. 19 Kasım 2011. 12 Mayıs 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mayıs 2014.
  6. "Halk bilimi ödülleri, Cumhuriyet gazetesi, 16.03.1991". 12 Mayıs 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Mayıs 2014.
  7. "Truva Folklor Araştırmaları Derneği ödülleri, 14 Ocak'ta sahiplerini bulacak, Milliyet gazetesi, 02.01.2008". 6 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Mayıs 2014.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.