Uyuşturucu

Uyuşturucu, kişisel zevk veya tıbbi amaçlı kullanılan psikoaktif maddelere verilen ortak isim.

En tehlikeli uyuşturuculardan olan eroin

Tıbbi amaçlı kullanılan psikoaktif maddeler

Günümüzde uyuşturucu amaçla kullanılan maddelerin bir kısmı normal tıbbi kullanımı olan ilaçlardır. Bu ilaçlara hydrocodone, kodein, metadon, afyonritalin örnek olarak gösterilebilir.[1]

Madde bağımlılığında kullanılan psikoaktif maddeler

Esrar, eroin, amfetamin-metamfetamin, kokain, kubar, haşhaş, afyon, "bonzai" (sentetik kenevir) vb. isimlerle tanınırlar ve genellikle bitkisel kaynaklı maddelerden elde edilir. Son derece zararlıdır. Dünyada hızla yayılmaya başlamıştır ve özellikle günümüz gençleri içinde çok yaygındır. Önlenmediği sürece ölüme kadar götürebilmektedir. Psikiyatri ve Adli Psikiyatri uygulamalarında "toksik madde bağımlılığı" ya da "madde bağımlılığı" olarak nitelendirilir. Bu tür maddeler tıp disiplini açısından 4 ana grupta toplanırlar:[1][2][3]

  1. Uyarıcı maddeler (kokain, amfetaminler, kafein),
  2. Uyutucu/uyuşturucu maddeler (opium alkaloidleri, barbitüratlar, benzodiazepinler),
  3. Halüsinojenler (esrar, lysergic acid diethylamide-LSD, phencyclidine-PCP),
  4. Uçucular (tiner ve benzerleri).

Bu tür maddelerin başlıcalarının insan vücudundaki zararlı etkileri aşağıda verilmektedir:

Kokain
  • Deri (injeksiyon yeri): Kronik granülomatöz yangı
  • Göz (crack kullanımı): Kornea ülserleri ve infeksiyonlar
  • Ağız ve Dişler (toz çekme): Damak perforasyonu, mine aşınması
  • Burun (toz çekme): Nekrozlar, septum delinmesi (perforasyonu)
  • Dolaşım sistemi: damarlarda büzüşme (vazokonstriksiyon) ve hipertansiyon, kardiyomyopatiler, kalp durmasına bağlı ansızın ölüm
  • Gebelik: Düşükler (abortuslar)

Opium alkaloidleri (Morfin ve Eroin)

Amfetamin-Metamfetamin ve Ekstazi
  • Beyin: Psikiyatrik bozukluklar, nöron yitirilmesi, kanama, iskemik lezyonlar
  • Kalp: Koroner vazokonstriksiyonu (akut/kronik koroner yetmezliği), aritmiler, kardiyomyopatiler
  • Akciğerler: Pulmoner hipertansiyon

Esrar
  • Akciğerler: Tütüne benzer etkiler (KOAH, Akciğer ca, hipoksi)
  • Fertilite etkilenmesi: Erkeklerde kısırlığa (steriliteye) varabilen sonuç

Tiner
  • Beyin: Nöron yitirilmesine bağlı nöropsikiyatrik bulgular
  • Kemik iliği: İnhibisyon
  • Akciğerler: Pnömoni, KOAH

Yasallaştırılmasına dair görüşler

Uyuşturucu maddeler çoğu ülkede yasa dışı olmakla birlikte, bu durum maddenin tipine göre ve ülkeden ülkeye farklılık göstermektedir.

Alman bilim adamı Christian Rätsch uyuşturucunun kullanımı üzerine çeşitli görüşler ileri sürmüştür. Uyuşturucunun yasallaşması gerektiğini ileri süren Rätsch'ın en önemli gerekçelerinden biri uyuşturucu tüketiminin hukuksal bir hak olduğu düşüncesidir. Bunun dışında uyuşturucunun yasak olduğu bir ortamda tüketiminin de doğru yapılamayacağını, çok fazla alındığı takdirde her maddenin ölüme götürebileceğini ileri sürmüştür. Ona göre devlet uyuşturucuyu yasallaştırırsa, karaborsa maddeler piyasada olmayacak ve böylece denetimli tüketim sağlanıp, ölümlerin önüne geçilebilecektir.[4]

İstatistik veriler

2014 yılında 29 milyon insanda uyuşturucu bağımlılığı saptanmıştır. Teşhis konulan her altı uyuşturucu bağımlısından sadece biri tedaviye başvurmaktadır. Dünyada en fazla afyon üretimi ise Afganistan'da yapılmaktadır. Birleşmiş Milletler yaptığı bir açıklama ile Avrupa ülkelerinin en büyük uyuşturucu pazarları arasında olduğu belirtildi.

Birleşmiş Milletler 2016 raporuna göre hayatında en az bir kere uyuşturucu kullananların sayısı 2013'te 246 milyon, 2015 yılında ise 247 milyon olarak açıklandı.Uyuşturucu kategorisinde en fazla Esrar üretimi yapılmaktadır. Esrar 129 ülkede yasadışı yollarla üretilmektedir. Dünyada esrar kullananların sayısı ise 182 milyon civarındadır.[5]

Konu hakkında kitaplar
  • Alfred R. Lindesmith, “Addiction and Opiates”
  • Ashley Montagu, “Refelections”
  • Edward M. Brecher “Licit and Illicit Drugs”

Ayrıca bakınız

Kaynakça
  1. Preedy V (editor). Neuropathology of Drug Addictions and Substance Misuse. Academic Press, London-San Diego-Cambridge-Oxford, 2016
  2. Kringholm B, Christoffersen P. Lung and heart pathology in fatal drug addiction. A consecutive autopsy study. Forensic Science International 34(1):39-51, 1987
  3. Çöloğlu AS. Bağımlılık yapan toksik madde ölümlerinde otopsi bulguları: Kokain, amfetaminler, PPA, opium alkaloidleri (morfin ve eroin), Seminer Notları, İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi, Adli Tıp Anabilim Dalı, Cerrahpaşa, İstanbul,1996
  4. "Arşivlenmiş kopya". 27 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Aralık 2015.
  5. Dünyada uyuşturucu kullanımı artıyor 28 Haziran 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Anadolu Ajansı, Erişim tarihi: 30 Haziran 2016
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.