Yeni Azerbaycan Partisi
Yeni Azerbaycan Partisi (YAP) (Azerice: Yeni Azərbaycan Partiyası), Azerbaycan'da 91'lerin talebiyle 21 Kasım 1992 tarihinde Haydar Aliyev'in liderliği ile 550 kişilik kurucu üyenin katılımıyla gerçekleşen 1. Olağan (Kuruluş) Kurultayı ile kurulan, 18 aralık 1992 tarihinde Adliye Bakanlığınca resmi kayda alınan siyasi parti.
Yeni Azerbaycan Partisi Yeni Azərbaycan Partiyası | |
---|---|
Kısaltma | YAP |
Genel başkan |
İlham Aliyev (26 Mart 2005'ten beri) |
Kurucu | Haydar Aliyev |
Slogan(ları) | Dünün, bügünün ve geleceğin partisi! |
Kuruluş tarihi | 21 Kasım 1992 |
Bölünme | Azerbaycan Azat Cumhuriyetçiler Partisi (2001) |
Gazete(leri) | Yeni Azerbaycan |
Üyelik | 760 580[1] (Eylül 2020) |
İdeoloji | Laiklik, Sosyal piyasa ekonomisi |
Siyasi pozisyon | Merkez sağ |
Uluslararası üyelik | Merkezci Demokratlar Enternasyonali |
Avrupa üyelik | Avrupa Muhafazakarlar Grubu ve Demokratik İttifakı |
Resmî renkleri | Mavi, beyaz |
Millî Meclis |
70 / 125 |
Nahçıvan Yüksek Meclisi |
41 / 45 |
Belediye üyesi |
10.432 / 15.156 |
Millî Meclis |
70 / 125 |
Avrupa Konseyi Parlamenter Meclisi |
4 / 648 |
İnternet sitesi | |
|
Kuruluşundan bu yana YAP tüm seçimlere katılmıştır.
Haydar Aliyev'in 2003'te ölmesiyle parti genel başkanı görevine 2005'te İlham Aliyev seçilmiştir.
YAP 1993'ten bu yana Azerbaycan'ın iktidar partisidir.
Tarihçe
SSCB'nin çöküşü ile Azerbaycan bağımsızlığını kazanmıştı. İlk cumhurbaşkanı Ayaz Mutalibov'un cumhurbaşkanlığından çekilmesi sebebiyle düzenlenen 1992 Azerbaycan cumhurbaşkanlığı seçiminde Ebulfez Elçibey cumhurbaşkanı seçilmiştir. Ülkede devam eden Karabağ savaşı, iç sorunlar ve Gence Darbesi huzursuzluklara sebep olmuştur. Azerbaycan SSC'nin eski başkanı Haydar Aliyev 1991-1992'li yıllarda Nahçıvan Özerk Cumhuriyeti Yüksek Meclisi'nin başkanıydı. 91 aydının oluşturduğu ve daha sonra 91'ler olarak anılacak bir grup Haydar Aliyev'i cumhurbaşkanı olması için mücadeleye sesledi. Haydar Aliyev bundan yola çıkarak 1992'de 91'ler de dahil olmak üzere 550 kişilik kurucu kadroyla Yeni Azerbaycan Partisi'ni kurdu.
1993'te iç savaşı engellemek sebebiyle cumhurbaşkanı Ebulfez Elçibey Haydar Aliyev'i Bakü'ye davet ederek ona Başbakan görevini teklif etti. Daha sonra durum kötüleşince Ebulfez Elçibey Nahçıvan'a bağlı Keleki köyüne kaçtı. Bunun üzerine Haydar Aliyev yönetimi ele aldı ve Azerbaycan Yüksek Sovyeti'in (daha sonra Millî Meclis) başkanı seçildi.
1993 Azerbaycan cumhurbaşkanlığı seçiminde Haydar Aliyev %98 oy alarak cumhurbaşkanı seçildi.
1995 Azerbaycan genel seçimlerinden birinci parti olarak YAP 53 milletvekili çıkarmayı başardı. Lakin çoğunluk hükûmet için gereken % 50+1 ve kanun kabulü için gereken 63 (bazı durumlarda 83) milletvekiline sahip olamadı. YAP parlamentoya seçilen bağımsız milletvekillerinin desteğini alarak hükûmet kurdu.
6 dönem Millî Meclis'in hiç birinde 83 ve 83'ten fazla milletvekili çıkaramayan YAP tüm dönemlerde bağımsız milletvekillerinden destek almıştır.
İdeoloji
YAP bağımsız devletçilik, hukuk devleti, Azerbaycancılık, vatanseverlik, muhafazakârlık, birlik beraberlik ve sosyal adalet ideolojisini destekleyen siyasi partidir. Parti yelpazede merkez sağ konumundadır.
Yapılanması
Genel Başkanlar
|
Yönetim Kurulu
|
Gençlik Kolları
Partinin kuruluşundan bu yana etkin olan YAP Gençlik Kolları resmi olarak "YAP Gençler Birliği" adlanmaktadır. Başkanı Seymur Orucov'dur.
Kadın Kolları
Partinin kuruluşundan bu yana etkin olan YAP Kadın Kolları resmi olarak "YAP Kadınlar Şurası" adlanmaktadır. Başkanı Nurlana Aliyeva'dır.
Kurultaylar
Kongre | Tarih | Seçilen Başkan | Aday |
---|---|---|---|
1. Olağan Kurultay | 20-21 Aralık 1992 | Haydar Aliyev | Haydar Aliyev (Tek Aday) |
2. Olağan Kurultay | 21 Kasım 2001 | ||
3. Olağan Kurultay | 26 Mart 2005 | İlham Aliyev | İlham Aliyev (Tek Aday) |
4. Olağan Kurultay | 2 Ağustos 2008 | ||
5. Olağan Kurultay | 7 Haziran 2013 | ||
6. Olağan Kurultay | 8 Şubat 2018 | ||
Seçimler
Genel seçimler
Azerbaycan
|
Nahçıvan
|
Ara genel seçimler
Azerbaycan
|
Nahçıvan
|
Yerel Seçimler
|
Ara Yerel Seçimler
|
Dış bağlantılar
Wikimedia Commons'ta Yeni Azerbaycan Partisi ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- Resmî İnternet Sayfası 12 Aralık 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Kaynakça
- http://www.yap.org.az/az/
- http://e-qanun.az/framework/15835
- http://e-qanun.az/framework/15836
- https://web.archive.org/web/20020414033644/http://cec.gov.az/index.php
- https://docs.google.com/viewer?url=http%3A%2F%2Fmsk.nakhchivan.az%2Fsenedler%2F2012%2Fqerar_3.pdf
- https://web.archive.org/web/20070321132209/http://www.infocenter.gov.az/v2/byparty.php?sid=20061006