İlk Kan

İlk Kan (özgün adı: First Blood), Rambo serisinin ilk filmi olan 1982 ABD yapımı aksiyon filmidir.

İlk Kan
First Blood (İng.)
Film Posteri
Yönetmen	Ted Kotcheff
Yapımcı	Buzz Feitshans
Senarist	Michael Kozoll William Sackheim Sylvester Stallone (roman: David Morell)
Oyuncular	Sylvester Stallone Richard Crenna Brian Dennehy David Caruso Jack Starrett
Müzik	Jerry Goldsmith
Görüntü yönetmeni	Andrew Laszlo
Kurgu	Joan E. Chapman
Dağıtıcı	Orion Pictures Corporation
Yapım yılı	1982, ABD
Süre	97 dakika
Dil	İngilizce
Bütçe	14 milyon ABD $
Hasılat	Yurt içi: 47.212.904 $ Dünya geneli: 125.212.904 $
Devam filmi	Rambo: İlk Kan 2
Diğer adları	Rambo: First Blood

David Morrell'in First Blood kitabından Michael Kozoll, William Sackheim ve Sylvester Stallone tarafından senaryolaştırılmıştır. Yönetmen Ted Kotcheff olup, orijinal müzik Jerry Goldsmith tarafından yapılmıştır. 97 dakika süren filmin dağıtımı Orion Pictures Corp. tarafından yapılmıştır.

First Blood, 22 Ekim 1982'de Amerika Birleşik Devletleri'nde gösterime girdi. İlk karışık eleştirilere rağmen, film gişede 125.2 milyon dolar hasılatla gişede başarılı oldu. First Blood, piyasaya sürüldüğünden beri eleştirmenler tarafından yeniden değerlendirildi, birçoğu Stallone, Dennehy ve Crenna'nın rollerini vurguladı ve onu aksiyon türünde etkili bir film olarak kabul etti. Filmin başarısı, dört devam filmi (hepsi Stallone tarafından yazıldı ve baş rolde yer aldı), bir animasyon televizyon dizisi ve bir dizi çizgi roman, roman, video oyunu ve Bollywood yapımından oluşan bir pazarlama ağını doğurdu.

Konusu

Vietnam gazisi John Rambo (Sylvester Stallone) bir dağ kasabasına gelirken kasaba şerifinin taciziyle karşılaşır. Tek istediği temizlenmek ve karnını doyurmaktır. Şerif ona terörist muamelesi yapar, yakalar, hapse atar. Hapiste polislerin işkencesi sırasında Rambo'nun gözünde Vietnam'da gördüğü işkenceler canlanır ve karakolu darmadağın edip bir motosiklete el koyarak dağa kaçar.

Polisler bu yeşilbereli askeri küçümser. Kaçarken helikopterden üzerine ateş açılır. Rambo helikoptere taş atar ve silahlı polis düşerek ölür. Bütün polis ve özel kuvvetler Rambo'nun peşine düşer. Ancak dağlık ormanda Rambo onları tek tek avlar fakat kimseyi öldürmez. Eski bir madene sığınır. Şerif Will Teasle (Brian Dennehy), Rambo'nun komutanı Albay Samuel Trautman (Richard Crenna)'dan yardım ister. Albay onlara ne ile karşı karşıya olduklarını söyler ve uyarır, ama Şerif onu dinlemez. Rambo kasabaya döner ve duman eder. Sonuçta albayın iknasıyla teslim olur. Film çeşitli açılardan okunabilir. Militarizme, güvenlik paranoyasına, devlet terörüne, savaşın askerlerde bıraktığı izlere, insan haklarına dair değerlendirmeler yapılabilir. Ancak her şeyden önce İlk Kan aksiyon sinemasının klasik bir eseridir.

Oyuncular

• Sylvester Stallone - John Rambo
• Richard Crenna - Albay Sam Trautman
• Brian Dennehy - Şerif Will Teasle
• Bill McKinney - State Police Yüzb. Dave Kern
• Jack Starrett - Şerif Yrd. Çvş. Arthur Galt
• Michael Talbott - Şerif Yrd. Balford
• Chris Mulkey - Şerif Yrd. Ward
• John McLiam - Orval the Dog Man
• Alf Humphreys - Deputy Lester
• David Caruso - Deputy Mitch
• David Crowley - Shingleton
• Don MacKay - Preston

Yapım

Ted Kotcheff, projeyle 1976'da görüştü. Kotcheff, Sylvester Stallone'a John Rambo rolünü teklif etti ve oyuncu senaryoyu bir hafta sonu boyunca okuduktan sonra kabul etti.[1] Rocky filmlerinin başarısından sonra Stallone'un parlayan yıldızı, John Rambo karakterini daha sempatik hale getirmek adına senaryoyu yeniden yazmasını sağladı. Morrell'in kitabında Rambo karakteri on altı kişiyi öldürmesine neden olurken, Rambo filminde herhangi bir polisin veya ulusal muhafızın doğrudan ölümüne neden olmuyor. Stallone ayrıca kitabın sonunu Rambo karakterinin ölmesi yerine filmde hayatta kalmasına izin vermeye karar verdi. Bir intihar sahnesi çekildi, ancak Kotcheff ve Stallone, Trautman'ın teşvikiyle Rambo'ya teslim olmayı seçti. Stallone, senaryoya tahmini olarak yedi kez revizyonun yaptı. Kotcheff, Larry Gross ve David Giler tarafından gerçekleştirilen senaryoda daha fazla çalışma yapılmasını istedi.

Yapım öncesi

David Morrell, 1972'de yayınlanan romanını yazdığında, yapımcılar önce Steve McQueen'i düşündüler, ancak daha sonra onu 1975'teki bir Vietnam gazisini oynayamayacak kadar yaşlı gördükleri için bu düşünceden vazgeçtiler.[2] Şerif Teasle rolü için yapımcılar Akademi Ödülü sahibi Gene Hackman ve Robert Duvall ile görüştüler ancak ikisi de rolü geri çevirdiler. Oscar kazanan bir oyuncu olan Lee Marvin ise Albay Trautman'ın rolünü geri çevirdi. Kirk Douglas sonunda işe alındı, ancak çekim başlamadan hemen önce Douglas, bir senaryo anlaşmazlığı nedeniyle Albay Trautman'ın rolünü bıraktı; Douglas filmin kitapta olduğu gibi bitmesini istedi (Rambo ve Teasle birbirlerini ölümcül şekilde yaralar, Albay Trautman Rambo'nun isteği ile onu vurarak öldürür ve ardından ölmek üzere olan şerif Teasle'ın son anlarında yanına giderek oturur). Rock Hudson ile temasa geçildi, ancak yakında kalp ameliyatı geçirecekti ve Stallone ile çalışma şansını kaçırmak zorunda kaldı. Richard Crenna hızlı bir şekilde onun yerine işe alındı ve böylece Albay Trautman rolü, performansı çok eleştirel övgüler alan oyuncunun en ünlü rolü oldu.[1]

Çekimler

Film 1981 kışında Kanada'nın British Columbia eyaletinde çekildi. Filmdeki kasaba sahneleri Hope'da ve filmde Chapman Gorge olarak adlandırılan yakındaki Othello Tünelleri]]'nde çekildi.[3] Filmin geri kalanı ise Capilano Kanyonu, Golden Ears Provincial Park ve Pitt Meadows'daki Pitt Gölü'nde çekildi. Filmde kullanılan silahların Kanada'ya ithal edilmesi gerekiyordu fakat çekimler sırasında 50'den fazla ithal ateşli silah çalınmıştır.[4][5]

Post prodüksiyon

Filmdeki ilk kaba kesinti üç saatin üzerindeydi, muhtemelen üç buçuk saat süren film Sylvester Stallone'ye göre, onu ve menajerini hasta edecek kadar kötüydü. Yoğun şekilde yeniden düzenlemenin ardından film 93 dakikaya indirildi; bu versiyon nihayetinde sinemalarda yayınlandı.[6] Bitmiş filmde kullanılan son, orijinal filmin tatmin edici olmadığına karar verildikten sonra Mart 1982'de çekildi.[7]

İlginç bilgiler

• Film çekimleri sırasında Rambo'nun uçurumdan atlayıp ağaçlara takıldığı sahnenin tamamının dublörle çekilmesi planlanmıştır. Ancak Sylvester Stallone bu karardan vazgeçmiş ve bu sahnenin son bölümünde kendi oynamak istemiştir. Yönetmenin tüm karşı çıkışlarına rağmen sahne dublörsüz çekilmiş ve çekim sırasında Stallone'nin 3 kaburgası kırılmıştır. Aktörün kaburgalarının kırıldığı sahne filmde görülmektedir.
• Filmin orijinal sonunda Rambo Albay Trautman'ın silahından çıkan kurşunla ölür. Ancak yapımcılar son anda bu sahneyi filmden çıkartmış ve Rambo'nun ölmediği yeni bir son çekilmiştir.
• Filmin çok başarılı olması üzerine 3 tane devam filmi çekilmiştir: 1985'te Rambo 2, 1988'de Rambo III ve 2008'de Rambo 4.
• Tüm dünyada gişelerdede başarılı olan filmin Türkiye'de de taklitlerinin çevrilmesi gecikmedi. Takip eden yıllarda üç benzeri Türk filmi çekildi. Bu yeniden yapımların ilki 1983'te Çetin İnanç'ın yönettiği Vahşi Kan'dı. Bu filmde başrolleri Cüneyt Arkın ve Hüseyin Peyda oynamıştı. İkincisi olan 1986 yapımı Ramo/Türk Rambosu isimli filmi ise yine Mehmet Alemdar yönetmiş, başlıca rollerinde Sönmez Yıkılmaz Rambo olarak ve Levent Çakır oynamışlardı. Üçüncü film ise yine 1986'da Çetin İnanç'ın yönettiği Korkusuz filmidir. Bu filmde de Rambo rolünü vücut geliştirme şampiyonu Serdar Kebapçılar oynamıştır.

Kaynakça

1. Drawing First Blood. First Blood DVD: Artisan. 2002.
2. "Steve Mcqueen Bio". Yuddy.com. July 18, 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: July 18, 2010.
3. "Filming locations of First Blood in Hope, BC, Canada". 11 Temmuz 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Temmuz 2010.
4. "Movie Review - First Blood". The New York Times. 22 Ekim 1982. 26 Şubat 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ağustos 2020.
5. "Hope Celebrates 25th Anniversary of First Blood". British Columbia Film Commission. 20 Eylül 2007. 12 Nisan 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ağustos 2020.
6. First Blood DVD Commentary by Sylvester Stallone. YouTube. 19 Temmuz 2014.
7. "News". The Ottawa Citizen. Ottawa, Ontario, Canada. 12 Mart 1982.