İsaakios Komnenos (I. Aleksios'un oğlu)
İsaakios Komnenos ya da Comnenus (Modern Yunanca: Ἰσαάκιος Κομνηνός, Isaakios Komnēnos; 16 Ocak 1093 - 1152'den sonra), Bizans İmparatoru I. Aleksios (1081-1118 arası hükümdar) ile İrini Dukena'nin üçüncü oğlu.
İsaakios Komnenos Ἰσαάκιος Κομνηνός | |
---|---|
Sebastokrator | |
Kariye Kilisesi'nde bulunan sebastokratōr İsaakios Komnenos mozaiği. | |
Eş(leri) |
İrene Gürcü Kata |
Çocukları |
İoannis Çelepes Komnenos Anna Komnini I. Andronikos |
Hanedan | Komninos Hanedanı |
Babası | I. Aleksios |
Annesi | İrini Dukena |
Doğum | 16 Ocak 1093 |
Ölüm | 1152'den sonra |
Hayatı
İmparator II. İoannis ile tarihçi Anna Komnini'nın erkek kardeşidir. Babası tarafından kendisine Caesar unvanı verilmiştir.[1]
1118 yılında II. İoannis'in imparator olması sırasında, İsaakios ağabeyini, Annesi İmparatoriçe İrini Dukena ile ablası Anna'ya karşı desteklemiştir. II. İoannis, İsaakios'u sebastokratōr makamına yükseltmiştir. Bu makam, onu neredeyse İmparatora eşit hale getirmiştir.[2] Kardeşinin tersine, beste yapan, şiir yazan, üç tane felsefe kitabı yazmış birisidir. Bu kitapların bir tanesi Proclus, diğer ikisi Homer üzerine eleştiridir.[3]
Yaklaşık 1130 yıllarında, (1112 kadar erken olma ihtimalide var), İoannis ile İsaakios'un arası bozuldu. İsaakios, iddia edilen bir komplo suçlaması ile oğulları ile beraber Konstantinopolis dışına sürgüne gönderildi. Melitene'de bulunan Danişmendliler meliği Melik Gazi'nin sarayına sığındı, aynı zamanda Kutsal Topraklar'a hac yaptı.[2][4] Sürgünde, kardeşine karşı diğer hükümdarlarla beraber geniş bir iş birliği aramıştır. Bu hükümdarlar, Selçuklular, Trabzon'un bağımsız prensi Konstantinos Gavras, Kilikya Ermeni Kralı ve Latin Kudüs Kralıdır. Bu koalisyon fiiliyata dönüşmemiş ama 1136 yılında erkek kardeşinin onun ile uzlaşmasına neden olmuştur.[2][4] 1139 yılında, İsaakios'un en büyük oğlu İoannis Çelepes Komnenos, tekrar Türklere kaçmıştır. Bu noktada ya da kısa bir süre sonra, İsaakios, Heraclea Pontica'ya sürgün edilmiştir.[2]
1143 yılında, II. İoannis, ölümünden hemen önce, dördüncü ve en geç oğlu Manuil'i, üçüncü ve yaşayan en yaşlı oğlu sebastokratōr İsaakios'a rağmen velihat ilan etti. Sonuçta Manuil'in tahta geçmesi kesin değildi.[5][6] Bu taht kavgasında, amca İsaakios, yeğen İsaakios'u destekledi ama tacı Manuil elde etti. Bu yenilgiye rağmen, İoannis Kinnamos'a göre, 1145-1146 yıllarında, Manuil'in yaşadığı zorluklardan faydalanarak İsaakios tacı elde etmek için yeniden teşebbüs etmiştir.[2][4]
1050'den sonra, Manuil amcasını kamu görevlerinden emekli olması için zorladı ve 1151-1152 yıllarında, İsaakios, Kosmosoteira isimli bir manastır kurmuştur. Manastır, onun yaşaması ve ebedi istirahtgarı olarak inşa edildi. Manastıra Trakya'de geniş emlaklar bıraktı.[7][8] İsaakios, Konstantinopolis'te bulunan Kariye Kilisesi'nin yeniden inşasına katılmıştır. Kariye Kilisesi aynı zamanda mezarının ilk yeridir, kabri sonra Kosmosoteira manastırına taşınmıştır.[9]
Aile
İsaakios Komnenos, muhtemelen bir Rus prensesi olan İrene ile evlendi. Çocukları:[10]
- İoannis Çelepes Komnenos, Çelepes (Tzelepes) olarak çağrılırdı. (Çelebi gibi), müslüman olmuştu. Ikonion'a yerleşmiş ve Selçuklu Sultanı I. Rükneddin Mesud'un kızı ile evlenmiştir.[11]
- İsmi günümüze ulaşmamış kızı
- Anna Komnini, John Arbantenos ile evlendi
- I. Andronikos, 1183 ile 1185 arası imparator
Kaynakça
- Özel
- Kajdan (1991), pp. 1145, 1146
- Kajdan (1991), p. 1146
- Kajdan (1991), pp. 1144, 1146
- Magdalino (2002), p. 193
- Kajdan (1991), pp. 1289-1290
- Magdalino (2002), pp. 41-42, 195
- Kajdan (1991), pp. 282-283, 1146
- Magdalino (2002), pp. 193-194
- Kajdan (1991), pp. 282, 428, 1146
- Kajdan (1991), p. 1145
- The Turkish Element in Byzantium, Eleventh-Twelfth Centuries, Charles M. Brand, Dumbarton Oaks Papers, Vol. 43, (1989), 20.
- Genel
- Alexander Kazhdan, (Ed.) (1991). The Oxford Dictionary of Byzantium (İngilizce). Oxford ve New York: Oxford University Press. ISBN 0-19-504652-8.
- Magdalino, Paul (2002). The Empire of Manuel I Komnenos, 1143-1180. Cambridge University Press. ISBN 0521526531.
- Varzos, Konstantinos (1984). Η Γενεαλογία των Κομνηνών [Komninosların Soyağacı] (PDF) (Yunanca). A. Selanik: Bizans Araştırmaları Merkezi. OCLC 834784634.