Maria Komnini (Kudüs kraliçesi)

Maria Komnini ya da Comnena (Modern Yunanca: Μαρία Κομνηνή, Maria Komnēnē) (yaklaşık 1154 – 1208/1217), Kudüs Kralı I. Amalrik'in ikinci karısıdır. Kıbrıs Dükü İoannis Dukas Komninos ile soyu antik Ermeni Krallarına dayanan Maria Taronitissa'nın kızıdır. Kızkardeşi antakya Prensi III. Boemondo ile evlenmiştir. Erkek kardeşi Aleksios 1885 yılında kısa bir süre Bizans İmparatorluğu tacı için hak iddia etmiştir.

I. Amalrik ve Maria'nın evliliği

Maria Komnini Μαρία Κομνηνή
Kudüs Kraliçesi
Hüküm süresi	29 Ağustos 1167 – 1174
Eş(leri)	I. Amalrik İbelinli Balian
Çocukları	İsabella İbelinli Helvis İbelinli John Tiberiaslı Margaret İbelinli Philip
Tam ismi Maria Komnini
Hanedan	Komninos Hanedanı
Babası	İoannis Dukas Komninos
Annesi	Maria Taronitissa
Doğum	yaklaşık 1154
Ölüm	1208/1217 (yaş 53–63)

Agnes of Courtenay ile evliliği iptal edildikten sonra, Amalrik Bizans ile bir ittifak arayışına girdi. I. Manuil'dan İmparatorluk Sarayı'ndan bir gelin adayı sordu. İmparator büyük yeğeni Maria'yı seçti ve ona zengin bir çeyiz verdi. I. Amalrik ve Maria'nın evliliği, Sur Şehrinde 29 Ağustos 1167 tarihinde büyük bir tantana ile kutlanmıştır.

Maria, Amalrik'e kız çocuğu İsabella'yı 1172 yılında doğurmuştur. 1173 yılında ise ölü bir çocuk doğurmuştur. Amalrik, 1174 yılında ölüm yatağında Nablus'u dul eşi Maria'ya bağışlamıştır.

1177 yılında, Maria, İbelinli Balian'la evlenmiştir. İbelinli Balian, 1187 yılındaSelahaddin Eyyubi'nin Kudüs kuşatmasına karşı savunmayı komuta etmiştir. Maria en az dört çocuk doğurmuştur:

• İbelinli Helvis, (1) Sidonlu Reginald (Agnes of Courtenay'in dul eşi), ve (2) Sidon Lordu Guy de Montfort III. ile evlenmiştir.
• İbelinli John, Beyrut Lordu, önce Nephinli Helvis sonra Arsurlu Melisende ile evlenmiştir.
• Margaret, (1) Tripoli Dükü III. Raymond'un üvey oğlu Tiberiaslı Hugh, ve (2) Kayseryalı III. Walter ile evlenmiştir.
• İbelinli Philip, bailli Kıbrıs naibi, Montbéliardlı ile evlenmiştir.

Maria ve Balian, Kudüs Kralı V. Baudouin'in amcası Montferratlı Conrad'ı tac kavgasında Lüzinyanlı Guy'a karşı desteklemişlerdir. Conrad'n ilk evliliğini iptal ettirerek, Maria'nın Amalrik'ten olan kız çocuğu İsabella'yı Conrad ile evlendirmişler, böylece taht iddiasında onu güçlendirmişlerdir. Maria ve Balian bununla I. Richard'ın ve onun Vakanüvislerinin hasımlığını kazanmışlardır. Itinerarium Peregrinorum et Gesta Regis Ricardi'nin isimsiz yazarı, onlar için şöyle yazmıştır:

beşiğinden Yunan pisliği ile dolmuş kadının ahlaki değerleri kendisine uyan bir kocası vardı: adam acımasızdı, kadın tanrı tanımazdı; adam vefasızdı, kadın eğilebilir; erkek güvenilmezdi, kadın sahtekardı.

İsabella'nin üçüncü kocası Champagneli II. Henry'den kızı Alice'in büyükannesi olarak, Maria onu Kıbrıslı I. Hugh ile evlendirdirmek için 1208 yılında Kıbrıs'ta görüşmelerde bulundu. Alice'in amcasının dul eşi, VI. Sancho'nun kızı, Champagne Kontesi ve naibi Navarreli Blanca, Alice için çeyiz verdi. Bu, Maria'nın bahsedildiği son olaydır. 1217 yılında kesinlikle ölmüştü.

Kaynakça

• Chronique d'Ernoul et de Bernard le Trésorier, edited by M. L. de Mas Latrie. La Société de l'Histoire de France, 1871.
• La Continuation de Guillaume de Tyr (1184-1192), edited by Margaret Ruth Morgan. L'Académie des Inscriptions et Belles-Lettres, 1982.
• Ambroise, The History of the Holy War, translated by Marianne Ailes. Boydell Press, 2003.
• Chronicle of the Third Crusade, a Translation of Itinerarium Peregrinorum et Gesta Regis Ricardi, translated by Helen J. Nicholson. Ashgate, 1997.
• Peter W. Edbury, The Conquest of Jerusalem and the Third Crusade: Sources in Translation. Ashgate, 1996.
• Edbury, Peter W. John of Ibelin and the Kingdom of Jerusalem, 1997
• Payne, Robert. The Dream and the Tomb, 1984
• Runciman, Steven (1952). A History of the Crusades, Volume II: The Kingdom of Jerusalem and the Frankish East (İngilizce). Cambridge: Cambridge University Press.
• Runciman, Steven (1954). A History of the Crusades, Volume III: The Kingdom of Acre and the Later Crusades (İngilizce). Cambridge: Cambridge University Press.