Şükrü Naili Gökberk
Şükrü Naili Gökberk (1876, Selanik - 26 Kasım 1936, Edirne), Türk asker, Kurtuluş Savaşı komutanlarından ve siyaset adamı. Bursa, Eskişehir ve İstanbul'un düşman işgalinden kurtuluşu sırasında Türk ordusunun başında şehre giren Kurtuluş Savaşı kahramanıdır.
Şükrü Naili Gökberk 1314-P. 13[1] | |
---|---|
Şükrü Naili Gökberk | |
Doğum |
1876 Selanik, Osmanlı Devleti |
Ölüm |
26 Kasım 1936 (60 yaşında) Edirne, Türkiye |
Bağlılığı |
Osmanlı (1899-1920) Türkiye (1920-1934) |
Hizmet yılları | 1899-1934 |
Rütbesi | Korgeneral |
Komuta ettiği |
7. Tümen Kurmay Başkanı, 50. Tümen, 49. Tümen 15. Tümen, Ankara Komutanlığı, Adana Bölgesi İşgal ve Tesellüm Heyeti Başkanlığı, Mersin Bölge Komutanlığı, 3. Kolordu |
Savaşları/Çatışmaları |
Balkan Savaşları I. Dünya Savaşı Kurtuluş Savaşı |
Madalyaları | |
Sonraki işi | TBMM Milletvekili |
1876'da Selanik'te Mustafa Bey ile Hasene Hanım'ın oğlu olarak dünyaya geldi. Edirne Lisesi'nden mezun olduktan sonra 1899'da Harp Okulu'nu 1902'de Harp Akademisi'ni Kurmay Yüzbaşı olarak bitirerek kurmay stajı için Selanik'te bulunan 3. Ordu'nun emrindeki Görice ve Avlonya 2. Sınıf Redif Taburu'na atandı.
1904'te Priştine Redif Fırkası'nda kurmay, 1905'te Rumeli'de eşkıyaları tenkili için Kuvve-i Takibiye Tugayı'nın Selanik Alayı 2. Avcı Tabur Komutanlığına, 1908'de 3. Ordu Nizamiyet 22. Alay Komutanlığına atandı. 1910'da 3. Ordu 10. Köprülü Redif Fırkası Kurmay başkanı, 1911'de 5. Kolordu Nizamiye 14. Fırka Kurmay Başkanı oldu. Bu görevdeyken Balkan Savaşı’na katıldı. 1913'te 8. Fırka Kurmay Başkanlığına, ardından Redif Fatih Fırkası Kurmay Başkanlığına getirildi. 1914'te 7. Fırka Kurmay Başkanıyken I. Dünya Savaşı'na katıldı ve 1915'te 50. Fırka Komutanı oldu. 1918'de 49. Fırka Komutanı oldu ve Temmuz 1920'de aynı fırkayla Kırklareli'de Yunan Ordusu'na karşı savaştıysa da birliğiyle Bulgaristan'a sığınmak zorunda kaldı.
Aralık 1920'de Bulgaristan'dan memleketine dönerek 25 Nisan 1921'de Türk Kurtuluş Savaşı'na katılmak üzere Anadolu'ya geçti. 15. Fırka Komutanı olarak Kütahya ve Sakarya Meydan Muharebesi'ne katıldı. Eylül 1921'de Ankara Komutanlığına, Kasım 1921'de Adana Bölgesi İşgal ve Tesellüm Heyeti Başkanlığına, Ocak 1922'de Mersin Bölgesi Komutanlığına getirildi. Temmuz 1922'de 3. Kolordu Komutanlığına atandı. Ağustos 1922 tarihinde komutası altındaki kolorduyla Başkomutanlık Meydan Muharebesi'nden sonra Eskişehir, Bursa, Bandırma'yı beraber geri aldı. 31 Ağustos 1922 tarihinde üstün başarılarından dolayı Mirliva rütbesine terfi etti ve Paşa oldu. Lozan Antlaşması'nın yürürlüğe girmesinden sonra 6 Ekim 1923 tarihinde kolordusuyla birlikte İstanbul'a girdi. Savaştan sonra Kırmızı şeritli İstiklâl Madalyası ile taltif edildi.
1923 yılında TBMM 2. Dönem Kırklareli mebusu seçildi. Kasım 1924 tarihinde askerliği tercih ederek milletvekilliğinden istifa etti. 1926 yılında Ferik rütbesine terfi etti. 1934 yılında 3. Kolordu Komutanı görevini yürütürken emekliye ayrıldı. 1935 yılında İstanbul milletvekili seçilerek tekrar TBMM'ye girdi. 26 Kasım 1936 tarihinde Edirne'nin kurtuluş bayramına katıldığı sırada kalp durmasından saat 17.30'da hayatını kaybetti.[2] Kabri İstanbul'a getirilerek Edirnekapı Şehitliği'ne defnedildi.
Nazire Hanım ile evliliğinden Turgut, Macit (d. 1908), Saadet (d. 1909) adlı üç çocuğu oldu.
Ayrıca bakınız
Galeri
- Kurtuluş Savaşı komutanları, 1923
- Ertuğrul Yatı, 1928
- Devlet Mezarlığı, Ankara
Kaynakça
- T.C. Genelkurmay Harp Tarihi Başkanlığı Yayınları, Türk İstiklâl Harbine Katılan Tümen ve Daha Üst Kademelerdeki Komutanların Biyografileri, Genelkurmay Başkanlığı Basımevi, Ankara, 1972, s. 87.
- https://www.gastearsivi.com/gazete/aksam/1936-11-26/1