2014 Türkiye'nin Musul Başkonsolosluğu saldırısı
2014 Türkiye'nin Musul Başkonsolosluğu saldırısı, Irak ve Şam İslam Devleti tarafından 11 Haziran 2014 tarihinde[1] Türkiye'nin Musul başkonsolosluğuna yapılan silahlı baskın.[2] Özel harekât polisleri tarafından korunan konsolosluk binasına 900'den fazla IŞİD militanları tarafından yapılan baskında Türkiye'nin Musul Başkonsolosu Öztürk Yılmaz'ında dahil olduğu[3] 49 kişiyi[4] rehin alınmıştır.
Arka plan
IŞİD olaydan önce Musul'da Türkiye’ye yönelik herhangi bir eylem yapmayacağı mesajı verdiği halde konsolosluğu işgal etmiş, Türk Başkonsoloslu'ğunun bu nedenle tahliyede geç kaldığı bildirildi.[5]
Türk Başkonsoluğu'na IŞİD'in düzenlediği baskının ardından konsolosluk binası IŞİD militanlarının kontrolü altına girmiş, konsolosluktaki Türk Bayrağı indirilmiştir.[6]
Kurtarılmaları
Başbakan Ahmet Davutoğlu, Musul'da IŞİD tarafından rehin alınan 49 konsolosluk çalışanının serbest bırakılarak 20 Eylül 2014 sabaha karşı saat 05.00'te Türkiye sınırına giriş yaptıklarını söylemiştir.[7]
Başbakan Ahmet Davutoğlu'nun paylaştığı bilgiye göre, rehineler, kurtarılmalarının ardından Türk topraklarına girinceye kadar 7-8 defa yer değiştirdi ve bölgedeki şartlar yüzünden Suriye üzerinden gelmek zorunda kaldı. Rehineleri kurtarma süreci Millî İstihbarat Teşkilatı Dış Operasyonlar Daire Başkanlığı'nca tamamen yerli bir operasyon olarak yürütüldü. 49 personel ve aileleri, rehin alındıkları ilk günden beri Musul'da 8 ayrı adreste tutuldu, hareketlilik insansız hava araçları ve diğer unsurlarla sürekli takip edildi. Rehineler, bugüne kadar 5-6 kez kurtarılma aşamasına geldi ancak bu girişimler bölgedeki savaş ortamı sebebiyle sonuca ulaşmadı, operasyon bugüne kaldı. Rehineler için herhangi bir fidye ödenmedi, bırakılmaları karşılığında herhangi bir şart kabul edilmedi. MİT, Musul'daki rehin alınma olayının ardından IŞİD'in bölgede daha önce gerçekleştirdiği tüm rehin alma operasyonlarını analiz ederek bir strateji geliştirdi ve bu çerçevede sonuca ulaştı.
Tepkiler
Kuruluşlar:
- Avrupa Birliği - Sözcü aracılığıyla yapılan açıklamada konsolosluğuna yapılan saldırının Viyana Sözleşmesi'ni açıkça ihlal ettiğine işaret ederek, gelişmelerin kaygı verici olduğu söylendi.[8]
- BM - BM Genel Sekreteri Ban Ki-mun, Türk Başkonsolosluğu'na yapılan baskını kınayarak, "Yaşadığım şoku anlatmama imkân yok. Bu, kesinlikle kabul edilemez" demiş,[9] Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi ise IŞİD tarafından kaçırılan Türk rehinelerin serbest bırakmasını istedi.[10]
Ülkeler:
- ABD - ABD Dışişleri Bakanı Jen Psaki aracığılıyla yapılan açıklamada Türk Başkonsolosluğu'na yapılan baskını kınadıklarını belirterek, diplomatik personelin bir an önce serbest bırakılması çağrısı yapıldı.[11]
- Almanya - Almanya Dışişleri Bakanlığı bir sözcü aracığılıyla tüm rehinelerin derhal serbest bırakılması çağrısı yaptı.[12]
- Çin - Çin Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Hua Çunying aracılığıyla yapılan açıklamada yabancı diplomatik kurum ve kişilere karşı terör saldırısı kınandı.[13]
- İran - İran Dışişleri Bakanlığı bir sözcü aracığılıyla Irak'ta yaşanan son terörist eylemleri ve beraberinde Türkiye Başkonsolosluğu'nun işgal edilerek konsolosluk çalışanlarının rehin alınması olayını kınadı.[14]
- İsviçre - İsviçre Dışişleri Bakanlığı’nın internet sitesinden yapılan açıklamada başkonsolosluğa yönelik saldırı kınandı.[15]
- İngiltere - İngiltere Dışişleri Bakanlığından yapılan açıklamada Türk vatandaşları ile Türk Başkonsolosluğu çalışanlarının alıkoyulmasından derin endişe duyulduğu söylenmiştir.[16]
- İtalya - İtalya Dışişleri Bakanlığı'ndan yapılan açıklamada, İtalya hükümeti, Türkiye'nin Musul Başkonsolosu Öztürk Yılmaz ve diğer konsolosluk çalışanlarının kaçırılmasını kınamaktadır denildi.[16]
- Kazakistan - Kazakistan Dışileri Bakanlığı, Türkiye'nin Musul Başkonsolosluğu’na yapılan saldırıyı kınadı.[17]
- Türkiye - Dönemin Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu, "Vatandaşlarımıza verilecek herhangi bir zarar karşılıksız kalmayacak" demiş[18], Türkiye'nin isteğiyle NATO Musul'da meydana gelen olaylar sonrasında olağanüstü toplanmıştır.[19] Türkiye Başbakanı Recep Tayyip Erdoğan başdanışmanı Yalçın Akdoğan ile Çankaya Köşkü'nde Türkiye Cumhurbaşkanı Abdullah Gül ile kriz zirvesi yapmıştır. Zirveye Millî İstihbarat Teşkilatı Müsteşarı Hakan Fidan, Genelkurmay İkinci Başkanı Orgeneral Yaşar Güler ve Dışişleri Bakanlığı Müsteşarı Feridun Sinirlioğlu katılmıştır.[20]
- Yunanistan - AB Dönem Başkanı, Yunanistan Başbakan Yardımcısı ve Dışişleri Bakanı Evangelos Venizelos, yaptığı yazılı açıklamada, saldırıyı kınadığını belirterek, alıkonulan personelin bir an önce serbest bırakılması dileğinde bulundu.[21]
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- "IŞİD'den Türk Konsolosluğu'na baskın". Sabah. 11 Haziran 2014. 14 Haziran 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Haziran 2014.
- Mahmut Gürer (12 Haziran 2014). "IŞİD Türk Konsolosluğu'na girdi". Akşam. 15 Haziran 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Haziran 2014.
- "IŞİD'den Musul'daki Türk Konsolosluğu'na baskın!". Habertürk. 11 Haziran 2014. 14 Haziran 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Haziran 2014.
- Ferit Aslan (11 Haziran 2014). "IŞİD Musul'u ele geçirdi". DHA. Milliyet. 15 Temmuz 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Haziran 2014.
- Deniz Zeyrek (13 Haziran 2014). "IŞİD bekleniyordu ama baskın beklenmiyordu". Radikal. 13 Haziran 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Haziran 2014.
- İpek Yezdani (13 Haziran 2014). "IŞİD, konsolosluğa yerleşti". Hürriyet. 16 Haziran 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Haziran 2014.
- "Musul'daki 49 konsolosluk çalışanı serbest!". Habertürk. 12 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Eylül 2014.
- "Avrupa Birliği, konsolosluk baskınını kınadı". CHA. 13 Haziran 2014. 23 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Haziran 2014.
- "Ban Ki-moon: Bu saldırı kesinlikle kabul edilemez". Sabah. 11 Haziran 2014. 16 Haziran 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Haziran 2014.
- "NATO ve BMGK şiddeti kınadı; ABD, "Irak'a ek yardım vermemiz beklenir" dedi". Zete. 12 Haziran 2014. 9 Temmuz 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Haziran 2014.
- "ABD yönetiminden kınama". Anadolu Ajansı. 11 Haziran 2014. Erişim tarihi: 16 Haziran 2014.
- "Dünya konsolosluk baskınına sert tepki gösterdi". Anadolu Ajansı. 12 Haziran 2014. Erişim tarihi: 16 Haziran 2014.
- "Çin'den Başkonsolosluk baskınına kınama". AA. TRT Türk. 12 Haziran 2014. Erişim tarihi: 16 Haziran 2014.
- "İran'dan kınama". DHA. Habertürk. 12 Haziran 2014. 14 Haziran 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Haziran 2014.
- "İsviçre, Türkiye'nin Musul Başkonsolosluğu'na düzenlenen baskını kınadı". Posta 212. 12 Haziran 2014. 14 Haziran 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Haziran 2014.
- "IŞİD'e dünyadan kınama yağıyor". TRT Türk. 12 Haziran 2014. 28 Haziran 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Haziran 2014.
- "Kazakistan Türkiye'nin Musul Başkonsolosluğu'na yapılan saldırıyı kınadı". CHA. Bugün. 12 Haziran 2014. Erişim tarihi: 16 Haziran 2014.
- "IŞİD Türkiye'nin Musul Konsolosluğu'nu ele geçirdi (Musul'daki gelişmeler)". Bugün. 11 Haziran 2014. 14 Haziran 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Haziran 2014.
- Uğur Ergan (12 Haziran 2014). "NATO'da Musul toplantısı". Hürriyet. 16 Haziran 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Haziran 2014.
- "Gül başkanlığında Musul zirvesi". TRT Türk. 14 Haziran 2014. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Haziran 2014.
- "Dünya konsolosluk baskınına sert tepki gösterdi". Bugün. 12 Haziran 2014. 14 Haziran 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Haziran 2014.