Angola Halk Cumhuriyeti
Angola Halk Cumhuriyeti 1975 yılından 1992 yılına kadar bugünkü Angola Cumhuriyeti sınırları içerisinde kurulan devlet.
República Popular de Angola Angola Halk Cumhuriyeti | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1975-1992 | |||||||||
.png.webp) Arma
| |||||||||
.svg.png.webp) | |||||||||
| Başkent | Luanda | ||||||||
| Yaygın diller | Portekizce | ||||||||
| Hükûmet | Komünist tek parti | ||||||||
| Devlet Başkanı | |||||||||
• 1975–1979 | Agostinho Neto | ||||||||
• 1979-1992 | José Eduardo dos Santos | ||||||||
| Tarihçe | |||||||||
• Kuruluşu | 1975 | ||||||||
• Bağımsızlık | 1975 | ||||||||
• Rejim değişikliği | 1992 | ||||||||
• Dağılışı | 1992 | ||||||||
| Para birimi | Kwanza | ||||||||
| |||||||||
Afrika kıtasında batısında Portekiz kolonisi olan bölgenin 11 Kasım 1975 tarihinde bağımsızlığına kavuşması ile kurulan Angola Halk Cumhuriyeti, mevcudiyetini 1992 yılına kadar sürdürmüştür. Marksist bir ideoloji ile yönetilen ülke bu nedenle özellikle Mozambik Halk Cumhuriyeti, Doğu Almanya ve Sovyetler Birliği gibi o dönemin doğu blok komünist ülkeleri ile iyi ilişkiler içerisinde olmuştur.
Ülkenin bağımsızlığına kavuşması neticesinde ülke bağımsızlığı için silahlı mücadeleyi gerçekleştiren komünist bir ideolojiye sahip MPLA üyelerinden oluşturulan ilk hükûmet ülkeye doğu blok ülkelerindeki örneklerden yola çıkarak Angola Halk Cumhuriyeti adını vermiş ve MPLA'yı tek yasal parti olarak ilan etmiştir. Bu gelişmelere paralel olarak daha demokratik bir yapıya sahip FNLA ve UNITA partileri Huambo'da Angola Cumhuriyeti 'nin ilanını yaparak karşı bir hükûmet kurmuşlardır. Yaşanan bu gelişmenin ardından MPLA ile FNLA ve UNITA arasında iç savaş yaşanmış, bu savaşa başta Güney Afrika ve Küba olmak üzere dış ülkelerde ideolojilerine göre taraf olmuşlardır. Güney Afrika'nın desteği ile ilerleyen FNLA ve UNITA, başkent Luanda'yı ele geçirmek üzere girişimlerde bulunsa da, bu girişim MPLA destekçisi Küba tarafından engellenmiş, bu olay sonrasında her iki örgütte ağır darbe alarak ayrılmış, FNLA Zaire'ye çekilmiş ve tamamen yok olmaya yakın bir konuma gelmiş, UNITA ise tek başına özellikle Güney Afrika'nın maddi ve askeri güç desteği ile mücadelesine devam etmeye çalışmıştır. Güney Afrika birliklerinin Angola'nın güney bölgelerinden gerçekleştirmeye çalıştığı sızıntılar ve müdahaleler Küba askeri birlikleri tarafından engellenerek ağır kayıplara neden olmuş, bu yaşanan olayların Güney Afrika'ya olumsuz etkileri olmuş, hakimiyeti altında tuttuğu Güneybatı Afrika'nın (günümüzde Namibya) 1990 yılında bağımsızlığını kabul etmek durumunda kalmış ve ilerleyen süreçte de Apartheid politikalarından vazgeçmek durumunda kalmıştır.
1991 yılında iç savaşın tarafları olan MPLA ve UNITA anlaşarak, iç savaşa son verdiklerini ilan etmişlerdir. Bu anlaşma gereği MPLA komünist ideolojiden vazgeçtiğini beyan etmiş ve çok partili siyasi sisteme geçileğini bildirmiştir. Yapılan anlaşma gereği ülkenin ismi de 1992 yılında bugünde mevcudiyetini sürdüren Angola Cumhuriyeti yapılarak Angola Halk Cumhuriyeti'ne son verilmiştir.
Ayrıca bakınız
Dış bağlantılar
- Angola Halk Cumhuriyeti 4 Temmuz 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.