Arnavutluk Sosyalist Halk Cumhuriyeti
Arnavutluk Sosyalist Halk Cumhuriyeti (Arnavutça: Republika Popullore Socialiste e Shqipërisë), Arnavutluk'un sosyalist devlet yönetimi dönemdeki 1946-1992 yılları arasında resmi adı idi.[1] Devletin adı önceden 1946-1976 arasında Arnavutluk Halk Cumhuriyeti idi, fakat Stalin'in ölümü sonrası oluşan uluslararası ayrımın etkisiyle (Örneğin Çin Sovyet ayrılığı) ismin önüne "sosyalist" kelimesini eklenmiştir.
Arnavutluk Republika Popullore Socialiste e Shqipërisë Arnavutluk Sosyalist Halk Cumhuriyeti | |||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1944-1992 | |||||||||
Arnavutluk bayrağı
Arma
| |||||||||
Arnavutluk'un 1956-1990 yılları arası haritası | |||||||||
Başkent | Tiran | ||||||||
Demonim | Arnavut | ||||||||
Hükûmet | Hocaist sosyalist cumhuriyet | ||||||||
Arnavutluk Emek Partisi Birinci Sekreteri | |||||||||
• 1944-1985 | Enver Hoca | ||||||||
• 1985-1991 | Ramiz Alia | ||||||||
Yasama organı | Halk Meclisi | ||||||||
Tarihî dönem | Soğuk Savaş | ||||||||
• Kuruluşu | 1944 | ||||||||
• Geçici hükûmet | 29 Kasım 1944 | ||||||||
• Cumhuriyetin ilanı | 11 Ocak 1946 | ||||||||
• Sovyet-Arnavut ayrılığı | 1961 | ||||||||
• Çin-Arnavut ayrılığı | 1978 | ||||||||
• Komünizmin çöküşü | 25 Nisan 1991 | ||||||||
• Dağılışı | 1992 | ||||||||
Yüzölçümü | |||||||||
• Toplam | 28.748 km2 (11.100 sq mi) | ||||||||
Nüfus | |||||||||
• Sayılan | 3072.000 | ||||||||
Para birimi | Arnavut leki | ||||||||
|
II. Dünya Savaşı'ndan sonra Arnavutluk'ta İtalyan ve Alman işgalinden kurtulduğunda, Enver Hoca önderliğinde özel mülkiyetin kaldırıldığı, işçi sınıfının iktidara geldiği ve proletarya diktatörlüğü kapsamında sosyalist bir yönetim kuruldu. Arnavutluk'un başlangıçta Sovyetler Birliği ve diğer Doğu Bloku ülkeleri ile yakın ilişkileri bulunmaktaydı. Ancak Destalinizasyon'dan (1956) sonra revizyonizmle suçladığı Sovyetler Birliği ile görüş ayrılığı yaşadı, iki ülke arasındaki ilişkiler gerildi ve Çin ile ittifak kurdu. İktidarda olan Arnavutluk Emek Partisi, Stalin sonrası durumu eleştirerek, kendisini teorik anlamda Marksizm-Leninizme sadık kaldığını duyurdu. 1968 yılında Arnavutluk Varşova Paktı'ndan ayrıldı. 1976 yılında Mao'nun ölümünden sonra, Arnavutluk kendisini diğer devletlerden izole etmeye başladı. 1985 yılında Hoca'nın ölümünden sonra komünist yönetim çözülmeye başladı. 1991 yılında serbest piyasa ekonomisine geçildi.
Kaynakça
- Kushtetuta e Republikës Popullore Socialiste të Shqipërisë: miratuar nga Kuvendi Popullor më 28. 12. 1976 29 Temmuz 2011 tarihinde WebCite sitesinde arşivlendi