Harezm Sovyet Halk Cumhuriyeti
Harezm Sovyet Halk Cumhuriyeti (Özbekçe: Xorazm Xalq Sho'ro Jumhuriyati; Rus: Хорезмская Народная Советская Республика, Khorezmskaya Narodnaya Sovetskaya Respublika) gelen baskının etkisiyle hanın tahttan feragat ederek Hive Hanlığı'nın halefi olarak 26 Nisan 1920 tarihinde Birinci Harzemşah Kurultay'ında (Meclis) kurulduğu ilan edildi ve 20 Ekim 1923 tarihinde Harezm Sosyalist Sovyet Cumhuriyeti'ne dönüştü (Rusça: Хорезмская ССР, Khorezmskaya SSR).
Harezm | |||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1920-1925 | |||||||||||
Bayrak
Arma
| |||||||||||
Türkistan ÖSSC içinde Harezm SHC | |||||||||||
Başkent | Hive | ||||||||||
Yaygın diller |
Çağatayca (1920-1924), Özbekçe (1924-1925)[1] | ||||||||||
Hükûmet | Sosyalist cumhuriyet | ||||||||||
Devlet Başkanı | |||||||||||
• 1920-1921 | Hoji Pahlavon Niyoz Yusuf | ||||||||||
• 1924-1925 | Temurkhoja Yaminoghli | ||||||||||
Tarihçe | |||||||||||
• Kuruluşu | 1920 | ||||||||||
• Han Seyid Abdullah'ın çekilmesi | 2 Eylül 1920 | ||||||||||
• Kuruluş | 26 Nisan 1920 | ||||||||||
• Sovyet Orta Asyası Milli Sınırlandırılması | 17 Şubat 1925 | ||||||||||
• Dağılışı | 1925 | ||||||||||
|
Türk tarihi |
İlk Çağ
Orta Çağ
Yeni Çağ
Yakın Çağ
|
27 Ekim 1924 tarihinde Harezm SSR milliyetlerine göre Orta Asya sınırlandırılması parçası olarak Özbek ve Türkmen SSR ve Karakalpak Özerk Oblast arasında bölündü.[2]
Siyaset
Devrim Komitesi Başkanı
- Hoji Pahlavon Niyoz Yusuf (2 Şubat 1920 - Mart 1920)
Geçici Hükümet Başkanı
- Jumaniyoz Sulton Muradoghli (6 Mart 1921 - 30 Nisan 1920)
Halk Temsilciler Meclisi başkanlığının Başkanları
- Hoji Pahlavon Niyoz Yusuf (30 Nisan 1920 – 6 Mart 1921)
- Qoch Qoroghli (6 Mart 1921 – 15 Mayıs 1921) (Geçici Devrim Komitesi Başkanı)
- Khudoybergan Divanoghli (15 Mayıs 1921 – 23 Mayıs 1921)
Merkez Yürütme Komitesi başkanlığının Başkanları
- Mulla Nozir (23 Mayıs 1921 – Haziran 1921)
- Allabergan (Haziran 1921 – September 1921)
- Ata Maqsum Madrahimoghli (Eylül 1921 – 27 Eylül 1921)
- Jangibay Murodoghli (27 Kasım 1921 – 23 Haziran 1922)
- Abdulla Abdurahmon Khojaoghli (23 Haziran 1922 – 20 Ekim 1923)
- K. Safaroghli (20 Ekim 1923 – 1924)
- Sultonkari Jumaniyoz (1924)
- Temurkhoja Yaminoghli (1924 – 17 Ocak 1925)
Coğrafya
Harezm Sovyet Halk Cumhuriyeti, doğuya kuzeyde ve güneyde Buhara Halk Sovyet Cumhuriyeti ve Türkistan Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti ile sınır komşusuydu. Batı sınırını Kırgız ÖSSC (bugünün batı Kazakistan) ve Aral Gölü oluşturuyordu. 62.200 km²'lik bir alanı (24.000 sq mi) ve 600.000 'den fazla nüfusu, başta Özbekler-62,5% 28,6% Türkmenler-, Karakalpaklar-% 3,0 ve Kazaklar-3,5% vardı. Başkenti Hiva idi.[3]
Kaynakça
- Schiffman, Harold (2011). Language Policy and Language Conflict in Afghanistan and Its Neighbors: The Changing Politics of Language Choice. Brill Academic. s. 178-179. ISBN 978-9004201453. 4 Kasım 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Haziran 2015.
- Погорельский И.В. История Хивинской революции и Хорезмской народной советской республики 1917-1924 гг. 16 Temmuz 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Ленинград: Изд-во ЛГУ, 1984
- Khorezm People's Soviet Republic 25 Eylül 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.: Big Soviet Encyclopedia on-line edition. (Rusça)