Beyhan Sultan (III. Mustafa'nın kızı)

Beyhan Sultan (15 Aralık 1765, İstanbul - 7 Kasım 1824, İstanbul), Osmanlı padişahı III. Mustafa'nın kızı, III. Selim ile Hatice Sultan'ın kız kardeşi.

Beyhan Sultan
Eş(leri) Silahdar Çelik Mustafa Paşa
Çocukları Hatice Hanımsultan
Hanedan Osmanlı Hanedanı
Babası III. Mustafa
Annesi Adilşah Kadın
Doğum 15 Aralık 1765
Topkapı Sarayı, İstanbul, Osmanlı İmparatorluğu
Ölüm 7 Kasım 1824 (58 yaşında)
İstanbul, Osmanlı İmparatorluğu
Defin Mihrişah Valide Sultan Türbesi, Eyüpsultan
Dini İslam

Erken yaşamı

Beyhan Sultan 15 Aralık 1765'da Topkapı Sarayı'da doğdu. Babası Sultan III. Mustafa ve annesi Adilşah Kadın idi. Kendisinden iki yaş küçük Hatice Sultan adında bir kız kardeşi vardı. 1774 yılında babasının ölümünden sonra dokuz yaşındayken annesi ve kız kardeşini Eski Saray'a kadar takip etti.[1][2]

Evlilik

1784'te, amcası I. Abdülhamid Halep valisi Silahdar Mustafa Paşa ile evlendi. Evlilik, paşanın İstanbul'a dönüşünden sonra 29 Nisan 1784'te gerçekleşti. 5 Mayıs'ta çeyizini ve ertesi gün Beyhan Sultan, Topkapı Sarayı'ndan Cağaloğlu'ndaki sarayına nakledildi.[3] On dokuz yaşındaydı.[2]

İkisinin birlikte 1785 doğumlu Hatice Hanımsultan adında bir kızı vardı, 1799'da evlendi.[4][5] 1798 yılında kocasının ölümü üzerine dul kaldı,[6] ve kuşağının çoğu prensesleri gibi yeniden evlenmedi.[7]

Beyhan, kendi kızı olarak, kuzeni Sultan'ın II. Mahmud eşi ve Mihrimah Sultan annesi olacak olan gelecekteki imparatorluk eşi Hoşyar Kadın'ı evlat edinmişti.[8]

Araziler ve bağışlar

Beyhan, kardeşi III. Selim ve amcası Abdülhamid'den çok sayıda mukata'as aldı. Zengin bir prensesti, Boğaz'da (Beşiktaş, Arnavutköy) iki saraya sahipti. Lale Devri eğlencelerinin mekânlarından biri olan Eski Çırağan Sarayı da kendisine verildi ve Beyhan onarmak edildi. 1802'de Andrusa, Kalamata, Fanar, Karitena ve Londar ilçelerinde malikanlar aldı. 1796'da, caizyeyi toplamak için ajanı (kethüda) olarak bu ilçelerin voyvodası olan Numan ağa'yı atadı ve avariz çiftliklerinden aidat alıyor. 1802'de eski bir voyvoda olan Hüseyn ağa çok baskıcı olunca Al-Hac Hasan ağa'yı kethüdası olarak atadı. Ayrıca 1789'da Andros ve Syros adalarının malikanesini almış görünüyor.[9]

1801'de İstanbul'un Kuruçeşme mahallesine kendi adına bir çeşme yaptırdı. 1804 yılında Akıntıburnu'nun kıyısına kendi adına bir çeşme yaptırdı. 1817'de Hırka-i Şerif'te bulunan Mesih Paşa Çeşmesini onardı. Kardeş Selim döneminde de saraylarının yanına iki çeşme yaptırdı.[10][6] Beyhan Sultan, Yeşilioğlu Sarayı çevresinde, annesinin anısına Hatice Sultan Sarayı'nın karşısında.[11]

Sanatın koruyucusu

Beyhan, kardeşi Selim ve kız kardeşi Hatice Sultan'ın sanata büyük bir hevesleri vardı. [12] Hem Beyhan hem de Selim, muhtemelen bir çağın büyük şairi ve onun patronlarıydı. [13] Doğmuş ve eğitim görmüş İstanbul'da bir Mevlevi dervişinin oğlu, Galata tekkesinin şeyhi oldu. [14] Ayrıca şiirlerinin kopyaları da vardı.[12]

Ölüm

Beyhan Sultan, 7 Kasım 1824'te elli sekiz yaşında ölmüş ve Eyüp'te bulunan Mihrişah Sultan'ın türbesine defnedilmiştir.[15][16]

Kaynakça
  1. Sakaoğlu 2008, s. 472.
  2. Uluçay 2011, s. 155.
  3. Sakaoğlu 2008, s. 473.
  4. Uluçay 2011, s. 157.
  5. Sakaoğlu 2008, s. 474.
  6. Sakaoğlu 2008, s. 476.
  7. Panzac, Daniel (1995). Histoire économique et sociale de l'Empire ottoman et de la Turquie (1326-1960): actes du sixième congrès international tenu à Aix-en-Provence du 1er au 4 juillet 1992. Peeters Publishers. s. 574 n. 5. ISBN 978-9-068-31799-2.
  8. Sakaoğlu 2008, s. 544.
  9. Zarinebaf, Fariba; Bennet, John; Davis, Jack L. Historical and Economic Geography of Ottoman Greece (Hesperia Supplement 34). s. 39.
  10. Uluçay 2011, s. 156-7.
  11. Uluçay 2011, s. 149.
  12. Faroqhi, Suraiya (29 Kasım 2005). Sultanın Konuları: Kültür ve Günlük Yaşam Osmanlı İmparatorluğu'nda. IBTauris. ss. 232. ISBN 978-1-850-43760-4.
  13. Haji-Ahmed, Haji-Mohamad Bohari (1989). C Abd Al-Qādir Şiirinde Wahdat Al-Wujūd'un Fikirleri Bīdil (Farsça), İbrahim Hakkı Erzurumlu (Osmanlı Türkçesi) ve Hamzah Fansuri (Malay), Cilt 2. Kaliforniya Üniversitesi, Berkeley. s. 270.
  14. Menemencioğlu, Nermin; İz, Fahir (30 Kasım 1978). The Penguin of Turksih kitabı ayet. Penguin. s. 12.
  15. Sakaoğlu 2008, s. 476-77.
  16. Uluçay 2011, s. 156.

Dış bağlantılar
  • M. Cağatay, Uluçay (2011). Padişahların kadınları ve kızları. Ankara: Oğlak Yayınları.
  • Necdet, Sakaoğlu (2008). Bu mülkün kadın sultanları: Vâlide sultanlar, hâtunlar, hasekiler, kadınefendiler, sultanefendiler. Oğlak Yayınları. 978-9-753-29623-6.


This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.