III. Mustafa
III. Mustafa (Divan Edebiyatı'ndaki adıyla Cihangir; 28 Ocak 1717 – 21 Ocak 1774), 26. Osmanlı padişahı ve 105. İslam halifesi.
III. Mustafa | |
---|---|
İslâm Halifesi İki Kutsal Caminin Hizmetkârı | |
Konstantin Kapıdağlı tarafından çizilmiş portresi | |
26. Osmanlı Padişahı | |
Hüküm süresi | 31 Ekim 1757 – 21 Ocak 1774 |
Önce gelen | III. Osman |
Sonra gelen | I. Abdülhamid |
Eş(leri) |
Mihrişah Valide Sultan Adilşah Kadın Rif'at Kadın |
Çocukları |
III. Selim Şehzade Mehmed |
Hanedan | Osmanlı Hanedanı |
Babası | III. Ahmed |
Annesi | Emine Mihrişah Kadın |
Doğum |
28 Ocak 1717 İstanbul |
Ölüm |
21 Ocak 1774 (56 yaşında) İstanbul |
Defin |
22 Ocak 1774 III. Mustafa Türbesi, Laleli |
Dini | İslam |
İmza |
Babası Sultan III. Ahmed, annesi Emine Mihrişah Kadın'dır. Babasının 1730'da padişahlıktan çekilmesinden sonra yirmi yedi yıl kafes hayatı yaşamıştır. Amcasının oğlu III. Osman'ın ölümü üzerine 1757'de tahta geçmiştir.
Saltanatı
Başa geçtikten sonra sadrazam Koca Ragıp Paşa'yı görevde bıraktı. Malî durumu düzeltmek için sarayın giderlerini azalttı ve yolsuzlukların üzerine gitti ancak başarılı olamadı. Orduda topçu sınıfını düzeltmek için Baron de Tott'a "Sürat topçuları" adında askerî bir birlik kurdurdu. Rusların 1770'te Çeşme'de Osmanlı donanmasını yakmaları üzerine yeni bir donanma hazırlanmasına çalıştı. Bu donanmanın subaylarını yetiştirmek üzere 1773 yılında Mühendishane-i Bahr-i Hümayun'u kurdurdu. Laleli Camii'ni yaptırdı. Ayrıca depremde yıkılan Fatih Camii'ni yeniden yaptırdı.
Saltanatının son dönemine 1768-1774 Osmanlı-Rus Savaşı hâkim oldu. III. Mustafa ordusunun zayıflığını bilmekle beraber II. Katerina döneminde Rusya'nın Lehistan'a yaptığı müdahaleler yüzünden Rusya'ya karşı savaş ilan etti. Savaş sırasında Baltık Denizi'nden yola çıkan Rus Donanması Çeşme'de Osmanlı donanmasını yaktı. III. Mustafa savaşı bitirmek için girişimlerde bulundu ancak başarılı olamadı. Savaş sürerken öldü. Laleli'de kendi yaptırdığı Laleli Külliyesi içindeki III. Mustafa Türbesi'nde yatmaktadır.
Ailesi
Eşleri
- Mihrişah Valide Sultan
- Adilşah Kadın
- Rif'at Kadın
- Aynülhayat Kadın
- Fehime Hanım
Erkek Çocukları
- III. Selim
- Şehzade Mehmed
Kız Çocukları
- Hatice Sultan
- Şah Sultan
- Fatma Sultan
- Beyhan Sultan
- Fatma Sultan
- Hibetullah Sultan
Dış bağlantılar
Wikimedia Commons'ta Mustafa III ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- Uzunçarşılı, İsmail Hakkı (2003). Osmanlı Tarihi III. Cilt 1. Kısım: II. Selim'in Tahta Çıkışından 1699 Karlofça Andlaşmasına Kadar. Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları. ISBN 975-16-0013-8.
- Sakaoğlu, Necdet (1999). Bu Mülkün Sultanları. İstanbul: Oğlak Yayınları. ISBN 875-329-299-6. say.357-373
- Kinross, Lord (1977). The Ottoman Centuries. İstanbul: Sander Kitabevi. ISBN 0-224-01379-8.(İngilizce)
- Shaw, Stanford (1976). History of the Ottoman Empire and Modern Turkey. Vol.1 Empire of the Gazis: the Rise and Decline of the Ottoman Empire 1280-1808. Cambridge: Cambridge University Press. ISBN 0-521-29163-1. say.246-250 (İngilizce)
III. Mustafa Doğumu: 28 Ocak 1717 Ölümü: 21 Ocak 1774 | ||
Resmî unvanlar | ||
---|---|---|
Önce gelen III. Osman |
Osmanlı Sultanı 30 Ekim 1757 - 1 Ocak 1774 |
Sonra gelen I. Abdülhamid |
Dini unvanlar | ||
Önce gelen III. Osman |
İslam Halifesi 30 Ekim 1757 - 1 Ocak 1774 |
Sonra gelen I. Abdülhamid |