Cenup Demiryolları

Cenup (Güney) Demiryolları (İngilizce: Southern Railway, Fransızca: Chemins de fer du Sud de la Turquie, Rapor işareti: CD), 1933 - 1948 yılları arasında Türkiye'de faaliyet gösteren ve eski Bağdat Demiryolu hattının bir kısmını[1] işleten Türk demiryolu şirketidir.

Cenup Demiryolları Şirketi'nin işlettiği demiryolu hatları (mavi renkte), 1933

Tarihçe

1918 yılında kurulan ve eski Bağdat Demiryolu'nun büyük bir bir kısmını[2] işleten Société du Chemin de fer Cilicie - Nord Syrie / Kilikya - Kuzey Suriye Demiryolu Şirketi (CNS), Chemins du Fer Impérial Ottomans de Bagdad / Osmanlı Bağdat Demiryolu (CIOB) Şirketi'nin iki ardılından birisiydi (diğeri Chemins de fer d'Anatolie Baghdad / Anadolu-Bağdat Demiryolları (CFAB) Şirketi). CNS Şirketi, 1927 yılında Suriye merkezli bir Fransız şirketine dönüşmüş ve adı Chemins de Fer Bozanti-Alep-Nissibine & Prolongements / Pozantı - Halep - Nusaybin Demiryolu ve Uzantıları (BANP) Şirketi olarak değiştirilmiştir.

Türk Hükûmeti ile BANP Şirketi arasında 27 Ekim 1932'de Ankara'da imzalanan anlaşma ile bu şirket tarafından işletilen demiryolu hatlarının Türkiye sınırlarında kalan kısımlarının bir Türk şirketine satılması konusunda anlaşılmış ve 27 Nisan 1933'te Cenup Demiryolları (CD) Şirketi kurulmuştur. BANP Şirketi'ne ait hatların Suriye sınırlarında kalan kısımlarını ise Société Ottomane du Chemin de fer de Damas-Hama et Prolongements / Osmanlı Şam - Hama Demiryolu ve Uzantıları Şirketi (DHP) devralmıştır.

1937 yılında CD Şirketi'nin işlettiği hatların Toprakkale - Payas ve Fevzipaşa - Meidan Ekbis kısımlarını TCDD satın almış ve böylece şirket sadece Çobanbey - Karkamış ve Karkamış - Nusaybin arasındaki hatları işletmeye başlamıştır. 1948 yılında ise Cenup Demiryolları Şirketi, TCDD tarafından satın alarak feshedilmiştir.

Kaynakça
  • Benno Bickel, Zeittafel Bagdadbahn, in: Jürgen Franzke (Hrsg.): Bagdadbahn und Hedjazbahn. Deutsche Eisenbahngeschichte im Vorderen Orient, Nürnberg 2003. (ISBN 3-921590-05-1), S. 160-162.
  • Neil Robinson: World Rail Atlas. Bd. 8: The Middle East and Caucasus. 2006.
  1. Fevzipaşa - Meidan Ekbis ve Çobanbey - Karkamış demiryolu, Karkamış - Nusaybin demiryolu, Toprakkale - Payas şube demiryolu ve Şenyurt - Mardin şube demiryolu
  2. Pozantı - Yenice demiryolu, Adana - Yenice - Mersin demiryolu, Adana - Toprakkale - Fevzipaşa demiryolu, Toprakkale - İskenderun şube demiryolu, Fevzipaşa - Halep - Karkamış demiryolu, Karkamış - Nusaybin demiryolu ve Şenyurt - Mardin şube demiryolu
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.