Samsun-Çarşamba demiryolu
Samsun – Çarşamba demiryolu, 1926'da işletilmeye başlanan ve Türk sermayesi ile döşenen ilk demiryolu hattı.
Samsun-Çarşamba demiryolu | |
---|---|
Genel bilgiler | |
Durum | Kapalı |
Terminal |
Samsun Garı Çarşamba Tren İstasyonu |
İstasyonlar | 4 |
İşletim | |
Açılış | 1926 |
Kapanış | 1980'ler |
Sahibi | TCDD |
İşletmeci(ler) | TCDD |
Yeşilırmak Deltası'nda yetiştirilen ürünlerin nakliyatının kolaylaştırılması amacıyla Samsun sahil demiryolu adıyla başlanılan proje Samsun Sahil Demiryolları Türk Anonim Şirketi tarafından üstlenilmiştir.[1][2] 21 Eylül 1924'te temel atma töreni yapılmış ve 1 Ekim 1926 tarihinde Samsun-Tekkeköy-Dikbıyık-Çarşamba istasyonları arasında ilk sefer gerçekleşmiştir.[3]
Türkiye'de yerli sermayenin finanse etmesiyle döşenen ilk demiryolu hattı olma özelliğine sahip olan[4][5] Samsun-Çarşamba hattı zarar etmesi üzerine 1931'de kapatılmış, hattın işletilmesinde kamu yararını gözeten devlet 15 Nisan 1933'te işletmeyi kendisi üstlenmiştir.[6] 1980'de standart hat açıklığında yenilense de daha sonraları tekrar kapatılmıştır.[7][8] Günümüzde kapalı olan hattın Çarşamba ilçe merkezindeki üç kilometrelik kısmı 2013 yılında sökülmüştür.[9][10]
Kaynakça
- Pek, Nedim. "SAMSUN SAHİL DEMİRYOLU" (PDF). samsun.bel.tr. 15 Mart 2014 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ocak 2014.
- İpek, Nedim (2015). "Samsun'un Değerleri". Köse, Osman (Ed.). Geçmişten Günümüze Samsun/Canik ve Değerleri. 1. Samsun: Canik Belediyesi Kültür Yayınları. s. 15. ISBN 9786058747395.
- Ayyılmaz, Ferah (2013). "Cumhuriyet Dönemi'nde Samsun-Çarşamba Demiryolunun Yapımında Samsun Limanının Önemi ve Ticari Değeri". Köse, Osman (Ed.). Tarih Boyunca Karadeniz Ticareti ve Canik. 2. Samsun: Canik Belediyesi Kültür Yayınları. ss. 415-421. ISBN 9786058747333.
- Arı, Kemal (Temmuz 1991). "Samsun Demiryolu'nun Temel Atma Töreni ve Reisicumhur Gazi Mustafa Paşa'nın Samsun Gezisi". Atatürk Araştırma Merkezi Dergisi. 6 (21). Ankara: Atatürk Araştırma Merkezi. ss. 609-622.
- Kuruç, Bilsay (1993). Belgelerle Türkiye İktisat Politikası. 2. Ankara: Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Yayınları. ss. 465-466. ISBN 9754820066.
- "Samsun sahil demiryollarının Devlete maledilmesine ve Devlet Demiryolları ve Limanları İşletme Umum Müdürlüğünce işletilmesine dair kanun". T.C. Resmî Gazete. Ankara. 29 Mayıs 1933. ss. 2522-2523.
- "Samsun Çarsamba". trainsofturkey.com. 7 Ekim 2015. 8 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Temmuz 2018.
- Bickel, Benno; Koch, Karl-Wilhelm; Schmidt, Florian (1987). Dampf unterm Halbmond: Die letzten Jahre des Dampfbetriebes in der Türkei (Almanca). Krefeld: Verlag Röhr. s. 17. ISBN 3884901834.
- Askar, Şükrü Berk (3 Şubat 2018). "Samsun'da demiryolu o tarihte açılacak". habergazetesi.com.tr. 8 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Temmuz 2018.
- "Tren yolu yerine karayolu". habergazetesi.com.tr. 11 Kasım 2013. 8 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Temmuz 2018.