Ceyhun Atuf Kansu
Ceyhun Atuf Kansu (d. 7 Aralık 1919, İstanbul - ö. 17 Mart 1978, Ankara), Türk yazar, şair ve doktor.
Ceyhun Atuf Kansu | |
---|---|
Doğum |
7 Aralık 1919 İstanbul |
Ölüm |
17 Mart 1978 (58 yaşında) Ankara |
Meslek | Yazar, şair, doktor |
Yaşamı
7 Aralık 1919 günü Bostancı'da dünyaya geldi. Babası, uzun yıllar Erzurum milletvekili olarak mecliste görev alan siyasetçi ve eğitimci Nafi Atuf Kansu, annesi eğitimci Müfdale Hanım'dır.[1] Küçük yaşta annesini kaybetti. Babasıyla birlikte 1921'de Ankara'ya gitti. 1938 yılında Ankara Gazi Lisesi'ni bitirdi. İlk şiirini okul dergisinde yayımladı. 1938 ve 1944 yılları arasında İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesi’nde tıp öğrenimi gördü. Tıp öğrenimi sırasında doğa, çocuk, yurt sevgisini işlediği Bir Çocuk Bahçesi'nde ve Bağbozumu Sofrası adlı ilk şiir kitaplarını yayımladı. Tıp eğitimini tamamladıktan sonra Ankara Numune Hastanesinde çocuk hastalıkları alanıyla ilgilendi. Bir yandan da Altındağ mahallesinde açtığı bir poliklinikte gecekondu mahallesi çocuklarına sağlık hizmeti götürmeye çalıştı. Çocuklar Gemisi adlı kitabını yayımladı. Daha sonraları kendi isteğiyle gittği Turhal'da 11 yıl çalıştı. Bir yandan Turhal Şeker Fabrikası'nın çocuk doktoru olarak çalışırken, diğer yandan şiir kitapları yayımlamayı sürdürdü. Turhal'daki yaşamı sırasında Yanık Hava, Haziran Defteri ve Yurdumdan kitaplarını yayınladı.
1959 yılından itibaren Ankara'da Ankara Şeker Fabrikası ile Şeker Şirketi Genel Müdürlüğünde doktorluk mesleğini sürdürdü. Bu dönemde Ankara Radyosu'nda yaptığı Türk Kurtuluş Savaşı, Mustafa Kemal ve Türk dili konuları üzerine konuşmalarıyla tanındı. Bağımsızlık Gülü kitabıyla 1965-1966 Yeditepe Şiir Armağanı'nı kazanan Kansu, Sakarya Meydan Savaşı kitabıyla da 1970-1971 Behçet Kemal Çağlar Ödülü'nü aldı.
Kariyeri
İlk şiiri lise öğrencisiyken arkadaşlarıyla birlikte çıkardığı Filiz adlı okul dergisinde 1938'de yayımlandı. Ardından şiirleri İnkılapçı Gençlik, Ülkü, Yücel, Millet, İstanbul gibi dergilerde yer buldu. Olgunlaşmış bir şiirle kuşağının önde gelen temsilcileri arasında yerini aldı. Bu dönemdeki şiirlerinde toplumsal sorunlara ağırlık verdi.[2] Halk dilinden, halk söyleyişlerinden geniş biçimde yararlanarak,[2] halkın özlemlerini, sevinçlerini, acılarını ve yaşama savaşımını coşkulu bir söyleyişle dile getirdi. Şiirlerinin kaynağını hoşgörü, insanlık sevgisi, ulusal bağımsızlık ve doğa oluşturdu.[2] Çocuk dergisinde masalları, Vakit ve Ulus gazeteleri ile Varlık ve Seçilmiş Hikayeler Dergisinde öyküleri de yayınlandı. 1986'dan başlayarak heryıl verilmek üzere kendi adına şiir ödülü kondu.
Vefatı
Etimesgut Şeker Fabrikasında çocuk doktorluğu görevinde iken kalp yetmezliği sonucu yaşamını yitirdi. 17 Mart 1978 tarihinde Ankara'da toprağa verildi.
Eserleri
Şiirleri
- Bir Çocuk Bahçesinde (1941)
- Bağbozumu Sofrası (1944)
- Çocuklar Gemisi (1946)
- Yanık Hava (1951)
- Haziran Defteri (1955)
- Yurdumdan (1960)
- Bağımsızlık Gülü (1965)
- Sakarya Meydan Savaşı (1970)
- Buğday, Kadın, Gül ve Gökyüzü (1970)
- Tüm Şiirleri (1978, iki cilt ölümünden sonra)
- Dünyanın bütün çiçekleri
Denemeleri
- Devrimcinin Takvimi (1962)
- Ya Bağımsızlık Ya Ölüm (1964)
- Köy Öğretmenine Mektuplar (1964)
- Tonguç'un Kitapları (1965)
- Atatürkçü Olmak (1966)
- Atatürk ve Kurtuluş Savaşı (1969)
- Balım Kız Dalım Oğul (1971)
- Halk Önderi Atatürk (1972)
- Sevgi Elması (1972)
- Cumhuriyet Ağacı (1973)
- Cumhuriyet Bayrağı Altında (1973)
Hekimlikle İlgili Kitapları
- Turhal Dolaylarında Çocuk Bakımı (1954)
- Anneler Soruyorlar (1959)
- Kasabalar ve Köylerde Çocuk Bakımı (1961)
Çocuk Kitapları
- İyi İnsan Mehmet Ali
- Üvey Ana
Ödülleri
- 1965 - Türk Dil Kurumu Deneme Ödülü, Köy Öğretmenine Mektuplar denemesi ile.
- 1966 - Yeditepe Şiir Armağanı, Bağımsızlık Gülü şiir kitabı ile.
- 1970 - Behçet Kemal Çağlar Ödülü, Sakarya Meydan Savaşı şiir kitabı ile.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- Ceyhun Atuf Kandı biyografisi Anısına açılan CeyhunAtufKansu.com sitesinden
- Türkan Gözütok (2015). "Ceyhun Atuf Kansu'nun Şiirlerinde 'Anadolu'" (PDF).
Dış bağlantılar
Vikisöz'de Ceyhun Atuf Kansu ile ilgili sözleri bulabilirsiniz. |