Crossroads Harekâtı

Crossroads Harekâtı (İngilizce: Operation Crossroads, anlam: "Kavşak Harekâtı"), ABD'nin Temmuz 1946'da Marshall Adaları'nda bulunan Bikini Mercanadası'nda gerçekleştirdiği nükleer denemeler. Denemelerde 23 kilotonluk[1] plütonyum atom bombası kullanıldı.

Crossroad Harekâtı'nın en çok bilinen resim: 25 Temmuz 1946 tarihinde gerçekleştirilen "Baker" denemesi, su sütununun sağ tarafındaki siyah gölge tabanından yükselen zırhlı Arkansas.

1 Temmuz 1946'da "Able" hedefin 520 feet (158 m) yukarısında, 25 Temmuz 1946'da "Baker" 90 feet (27 m) altında (denizaltı) patlatıldı ve "Charlie" denemesi ise iptal edildi.

"Able" ve "Baker" Trinity, Hiroşima ve Nagasaki'den sonra dördüncü ve beşinci nükleer patlaması oldu.

Hazırlık
Nevada 'nın güvertesinde yerleştirilen keçi, iki gün sonra öldü.

Denemeler için Joint Task Force One (JTF-1) kuruldu. 7 Mart 1946'da Bikini Mercanadasında ikamet eden 167 yerli Ralik Adalarında bulunan Rongerik Mercanadası'na göç ettirildi.

90'dan fazla gemiden oluşan bir filo Bikini Mercanadasında hedef olarak toplandı. Hedef kümenin merkezinde, askerî doktorinin izin verdiği rakamının üç beş kat daha fazla olan bir mil kare (7.7 km²) başına 20 gemiler yerleştirildi. Bunun amacı, gerçekçi bir demirlemeyi teksir etmek değildi, mümkün oldukça çok sayıda farklı mesafelerdeki hasarlarını ölçmekti.

Hedef olan filo dört eski ABD zırhlısı, iki uçak gemisi, iki kruvazörü, on bir muhribi, sekiz denizaltı, çok sayıda yardımcı ve amfibi gemileri ve teslim olan Almanya ve Japonya'nın üç gemilerinden ibaretti.

Denemelerde canlı hayvan da kullanıldılar.[2] Bunun için ABD destek gemisi USS Burleson (APA-67) 200 domuz, 60 kobay, 204 keçi, 5.000 sıçan, 200 fare getirdi ve Ulusal Kanser Enstitüsü'nün genetik etkilerini incelemek için böcekleri içeren tahıl da getirildi.

150'den fazla gemiden oluşan destek filosu, 42.000 erkek (bunlardan 37.000 kişi Deniz Kuvvetleri personeli) ve 37 kadın (hemşire)'den oluşan JTF-1 tarafından yatakhane ve laboratuvar olarak kullanıldı.[3] Elemanlar Bikini Mercanadasının doğusunda en az 18.5 kilometrelik mesafede beklediler.

Able denemesi
Able denemesi

Able denemesinde kullanılan plütonyum çekirdeği Los Alamos'ta iki kez kritiklik kazası yaşandı; 1945'te Ermeni asıllı Amerikalı fizikçi Harry K. Daghlian, Jr. ve 1946'da Yahudi asıllı Kanadalı fizikçi Louis Slotin'nin ölümüne sebep olduğu için "Demon core" lakabıyla anıldı.[4]

B-29 Superfortress Dave's Dream (eski 509. Harekât Grubu'nda Big Stink) 520 feet (158 m)'te patlatıldı. Asli hedefi olan (haritada 32 nolu olarak gösterilen gemi) USS Nevada'dan batıya 630 metre, kuzeye 122 metre kaydı.

Able hedef dizisi
Able denemesinin hedef gemiler dizisi.
Batan gemiler - merkeze mesafe (yarda)
# Ad Tip Mesafe
5 Gilliam ABD nakliye gemisi 50
9 Sakawa Japon hafif kruvazörü 420
4 Carlisle ABD nakliye gemisi 430
1 Anderson ABD muhribi 600
6 Lamson ABD muhribi 760

[5]

Ciddi hasar - merkeze mesafe (yarda)
# Ad Tip Mesafe
40 Skate ABD denizaltısı 400
12 YO-160 ABD Akaryakıt gemisi 520
28 Independence ABD hafif uçakgemisi 560
22 Crittenden ABD nakliye gemisi 595
32 Nevada ABD zırhlısı 615
3 Arkansas ABD zırhlısı 620
35 Pensacola ABD uçakgemisi 710
11 ARDC-13 ABD yüzen iskelesi 825
23 Dawson ABD nakliye gemisi 855
38 Salt Lake City ABD ağır kruvazörü 895
27 Hughes ABD muhribi 920
37 Rhind ABD muhribi 1,012
49 LST-52 LST 1,530
10 Saratoga ABD uçakgemisi 2,265

Baker denemesi
Baker denemesi, Charles Thomson Rees Wilson'un keşfettiği Sis odası etkisi görünmektedir.
Baker denemesi, karnabahar şeklindeki su sütünü iki milyon tonluk püsküren sıvı yağdı.
Prinz Eugen'in güvertesini su, sabun ve sodyum hidroksit ile fırçalayan ABD denizciler.

Baker, 25 Temmuz 1946'da ABD Çıkarma gemisi LSM-60'ye asılarak filonun 90 feet (27 m) altında (denizaltı) patlatıldı. Sekiz gemi battı ve batmamış gemiler de Able'e nazaran daha büyük hasar gördüler. Su ve mercandan kaynaklanan nükleer atık'tan dolayı elemanlar birkaç hafta gemilere binemediler.

Baker hedef gemiler dizisi
Baker denemesinin hedef gemiler dizisi.
Batan gemiler - merkeze mesafe (yarda)
# Ad Tip Mesafe
50 LSM-60 ABD çıkarma gemisi 0
3 Arkansas ABD zırhlısı 170
8 Pilotfish ABD denizaltısı 363
10 Saratoga ABD uçakgemisi 450
12 YO-160 Akaryakıt gemisi 520
7 Nagato Japon zırhlısı 770
41 Skipjack ABD denizaltısı 800
2 Apogon ABD denizaltısı 850
11 ARDC-13 ABD yüzen iskelesi 1,150
36 Prinz Eugen Alman ağır kruvazörü 1,800

[5]

Not
  1. Daly, Thomas M., CAPT USN "Crossroads at Bikini" United States Naval Institute Proceedings July 1986 pp.64-73.
  2. "Operation Crossroads: Fact Sheet 24 Ekim 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Department of the Navy -- Naval Historical Center. 2002-08-11.
  3. W. A. Shurcliff, historian, U.S. Joint Task Force One (JTF-1), Bombs at Bikini: The official Report of Operation Crossroads, New York, Wm. H. Wise Co., 1947, p 33.
  4. "Operation Crossroads: Fact Sheet" (PDF). 26 Eylül 2007 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Eylül 2009.
  5. Data in the table and the map come from Delgado, Archeology of the Atomic Bomb. The Able map is on p 16, the Baker map on p 17, and ship damage and distances on pp 86-136. The full text of this reference is posted on the Internet (see external links below).

Dış bağlantılar
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.