Douglas Fairbanks
Douglas Fairbanks (tam adı; Douglas Elton Thomas Ullman Fairbanks, Sr), (d. 23 Mayıs 1883, Denver - ö. 12 Aralık 1939, Santa Monica), Amerikalı sinema oyuncusu, senarist, yönetmen.
Douglas Fairbanks | |
---|---|
Doğum |
Douglas Elton Thomas Ullman 23 Mayıs 1883 Denver, Colorado, ABD |
Ölüm |
12 Aralık 1939 (56 yaşında) Santa Monica, Kaliforniya, ABD |
Evlilik |
Anna Beth Sully (1907–1919) Mary Pickford (1920–1936) Sylvia Ashley (1936–1939) |
Çocuk(lar) | Douglas (d. 1909) |
Babası New York'un tanınmış bir avukatı olan Douglas Fairbanks, küçük yaşlarda amatör tiyatro oyunculuğu yaparak sahneye çıkmaya başladı. 1902'de Broadway'de memurluk yaptı. 11 Temmuz 1907'de zengin bir sanayicinin kızı olan Anna Beth Sully ile evlendi. 1915 yılında Hollywood'a taşındılar. Aynı yıl Triangle Pictures şirketiyle sözleşme imzaladı ve ünlü yönetmen D.W. Griffith gözetiminde çalışmaya başladı. 1916 yılında kendi adını taşıyan bir şirket kurarak Paramount Pictures ile iş yaptı. 1918'e gelindiğinde Fairbanks, Hollywood'un en popüler oyuncuü olmuştu[1].
Hollywood yılları
1916'da oyuncu Mary Pickford ile tanıştı ve aralarında birilişki başladı. 1917 yılında Charlie Chaplin ile uzun yıllar sürecek samimi bir dostluğun temelini attılar. 1918'de başlayan ilk eşi ile boşanma davası ertesi yıl sonuçlandı.
Aynı süreçte Chaplin, Pickford ve Fairbanks, United Artists Motion Picture adlı bir oluşumda birleşerek bir stüdyo oluşturdular. Bu "stüdyo" Hollywood'ta oyuncuların sendikalaşma girişimlerinin öncüsü, ilk deneyimidir. Sevgilisinin, evli olduğu oyuncu Owen Moore'dan boşanmasının bir takım güçlüklerle gerçekleşmesinin ardından Mary Pickford ile 28 Mart 1920 tarihinde evlendi. Pickford'un boşanmasına olan itirazlarla birliktelikleri sansasyonel bir hal aldı.
Filmlerdeki atletik yeteneği; ona Zorro karakteriyle özdeşleşme şansı tanıdı. Sessiz film döneminde başladığı sinema kariyeri, sesli filmlere geçişle birlikte çıkış gösteren bir grafik çizerek yükseldi. Senaryo yazarlığı ve yönetmenlik yaptı. Bu sürece denk gelen dönemde 30 Nisan 1927'de Hollywood Bulvarı'nda ilk töreni gerçekleştirerek kendisi ve eşi ıslak çimentoyla iz bıraktılar.
Fairbanks'in son sessiz filmi 1921'de çevirdiği Üç Silahşörler filmindeki "D'Artagnan" rolüyle oldu. 1929'dan sonra sağlığının elvermemesi üzerine atletik performans gerektiren filmlerde rol almamaya başladı. Eşi Pickford'la birlikte Shakespeare'in The Taming of the Shrew adlı eseri için sesli bir film yapma projesine giriştiler. 1934 yılında The Private Life of Don Juan (Don Juan'ın Özel Yaşamı) adlı bir filmle sinemayı bıraktı.
Son dönemi
1933 yılında Lady Sylvia Ashley ile başladığı duygusal ilişki, 1936'da Mary Pickford'la ayrılmalarına yol açtı. Aynı yıl Ashley ile üçüncü evliliğini yaptı. Son yıllarında eşiyle yırtdışında gezilere çıktı. 11 Aralık 1939 tarihinde uykusunda geçirdiği bir kalp krizi'nin ardından bir gün sonra evinde öldü. Yaşamını yitirmesi Hollywood'ta gerek hayranları içinde gerekse film endüstrisinde büyük üzüntü yarattı. Douglas Fairbanks'in mirası, (filmlerinde giydiği kostümler, fotoğraflar, çeşitli belgeler, şirket ortaklık ve gelirleri vb.) sinemacılıkta değerlendirildi[2]. Kitapları müzeye bağışlandı[3].
Filmografi
Yıl | Film | Yeri | |||
---|---|---|---|---|---|
Rol | Yapımcı | Senarist | Yönetmen | ||
1915 | The Lamb | Gerald | |||
Martyrs of the Alamo | Bit part | ||||
Double Trouble | Florian Amidon / Eugene Brassfield | ||||
1916 | His Picture in the Papers | Pete Prindle | |||
The Habit of Happiness | Sunny Wiggins | ||||
The Good Bad Man | Passin' Through | Evet | |||
Reggie Mixes In | Reggie Van Deuzen | ||||
The Mystery of the Leaping Fish | Coke Ennyday | ||||
Flirting with Fate | Augy Holliday | ||||
The Half-Breed | Lo Dorman | ||||
Intolerance | Man on White Horse (French Story) | ||||
Manhattan Madness | Steve O'Dare | ||||
American Aristocracy | Cassius Lee | ||||
The Matrimaniac | Jimmie Conroy | ||||
The Americano | Blaze Derringer | ||||
1917 | All-Star Production of Patriotic Episodes for the Second Liberty Loan |
Himself | |||
In Again, Out Again | Teddy Rutherford | Evet | |||
Wild and Woolly | Jeff Hillington | ||||
Down to Earth | Billy Gaynor | Evet | Evet | ||
The Man from Painted Post | "Fancy Jim" Sherwood | Evet | |||
Reaching for the Moon | Alexis Caesar Napoleon Brown | Evet | |||
A Modern Musketeer | Ned Thacker | Evet | |||
1918 | Headin' South | Headin' South | Evet | ||
Mr. Fix-It | Dick Remington | Evet | |||
Say! Young Fellow | The Young Fellow | Evet | |||
Bound in Morocco | George Travelwell | Evet | Evet | ||
He Comes Up Smiling | Jerry Martin | Evet | |||
Sic 'Em, Sam | Democracy | ||||
Arizona | Lt. Denton | Evet | Evet | Evet | |
1919 | The Knickerbocker Buckaroo | Teddy Drake | Evet | Evet | |
His Majesty, the American | William Brooks | Evet | Evet | ||
When the Clouds Roll by | Daniel Boone Brown | Evet | Evet | ||
1920 | The Mollycoddle | Richard Marshall III, IV and V | Evet | ||
The Mark of Zorro | Don Diego Vega / Señor Zorro | Evet | Evet | ||
1921 | The Nut | Charlie Jackson | Evet | Evet | |
The Three Musketeers | d'Artagnan | Evet | Evet | ||
1922 | Robin Hood | Robin Hood | Evet | Evet | |
1923 | Hollywood | Himself | |||
1924 | The Thief of Bagdad | The Thief of Bagdad | Evet | Evet | |
1925 | Don Q, Son of Zorro | Don Cesar Vega / Zorro | Evet | ||
Ben-Hur | Crowd extra in chariot race | ||||
1926 | The Black Pirate | The Black Pirate | Evet | Evet | |
1927 | A Kiss From Mary Pickford | Himself | |||
The Gaucho | The Gaucho | Evet | Evet | ||
1928 | Show People | Himself | |||
1929 | The Iron Mask | d'Artagnan | Evet | Evet | |
The Taming of the Shrew | Petruchio | ||||
1930 | Reaching for the Moon | Larry Day | Evet | ||
1931 | Around the World in 80 Minutes with Douglas Fairbanks | Himself | Evet | Evet | Evet |
1932 | Mr. Robinson Crusoe | Steve Drexel | Evet | Evet | |
1934 | The Private Life of Don Juan | Don Juan |
Kaynakça
- "Hollywood'un Kralı, Richard Corliss İngilizce
- "Arşivlenmiş kopya". 6 Nisan 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ocak 2010.
- "Arşivlenmiş kopya". 15 Mayıs 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ocak 2010.
Dış bağlantılar
Wikimedia Commons'ta Douglas Fairbanks ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- Douglas Fairbanks çalışmaları – Gutenberg Projesi
- IMDb'de Douglas Fairbanks
- SinemaTürk'te Douglas Fairbanks
- AFI Catalog Silent Films entry for Douglas Fairbanks 17 Ağustos 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- The Douglas Fairbanks Sr. Müzesi (İngilizce)
- The Douglas Fairbanks Sr. Müzesi'nde sanal tur
- Douglas Fairbanks fotoğrafları
- Douglas Fairbanks: "Hollywood'un ilk kralı" 9 Mart 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.