Duygu Sağıroğlu
Duygu Sağıroğlu (d. 10 Kasım 1932, Trabzon), Türk senarist, film yönetmeni, tiyatro dekoratörü, sanat yönetmeni, öğretim görevlisi, profesördür.
Duygu Sağıroğlu | |
---|---|
Doğum |
Ali Duygu Sağıroğlu 10 Kasım 1932 Trabzon, Türkiye |
Çocuk(lar) | Aliş Sağıroğlu |
Yaşamı
Lise öğrenimi sırasında Küçük Sahne'de dekor yapmaya başladı.[1] Lisede lakabı Deli Mıgır.[2] Galatasaray Lisesinin ardından İstanbul Teknik Üniversitesi Mimarlık Fakültesinde eğitim gördü. 1956 yılında Küçük Sahne'de dekorcu ve grafiker olarak çalışmaya başladı. Uzun süre tiyatroda dekor tasarımı yaptı. Tiyatrocular Derneği ve Cep Tiyatrosu'nun kurucuları arasında yer aldı. Rockefeller bursuyla gittiği Amerika'da tiyatro dekoru tasarlamak konusunda çalıştı. Türkiye'ye geri döndüğünde opera dekorları tasarladı.[2]
1959'da Atıf Yılmaz'ın yönettiği "Karacaoğlanın Kara Sevdası" isimli filminde asistan olarak, sinema alanında çalışmaya başladı. Bu dönemde birçok filmde dekor tasarımı, sanat yönetmenliği, yönetmen asistanlığı yaptı.
1966'da ilk filmi "Bitmeyen Yol"u yönetti. Anadolu insanının dramının toplumsal gerçekçi bakış açısıyla aktarıldığı bu film büyük ilgi topladı. Sinemanın "Altın Çağı" olarak tanımlanan 1960-1967 döneminin en önemli yönetmenlerinden biri olan Duygu Sağıroğlu, 1976'ya kadar sinemada yönetmen, senarist ve sanat yönetmeni olarak çalıştı.
1979 yılında İstanbul Devlet Güzel Sanatlar Akademisi Sinema-TV Enstitüsü'nde Öğretim Görevlisi olarak çalışmaya başladı. 1990'lı yıllardan itibaren profesyonel çalışmalarını dekor konusunda yoğunlaştıran Duygu Sağıroğlu, 1990 yılı itibarı ile yaptığı dekor tasarımı çalışmalarıyla "En İyi Dekor" ödüllerine aday oldu, bazılarını kazandı. Hâlen Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi, Güzel Sanatlar Fakültesi, Sinema-TV Bölümü'nde öğretim üyeliği yapmaktadır.
Ulusal Sinema
Halit Refiğ, Metin Erksan, Lütfi Akad ve Sami Şekeroğlu ile birlikte "Ulusal Sinema" teorisini oluşturanlar arasında yeraldı. Türk Film Arşivi'nin çıkardığı Ulusal Sinema dergisinde yazılar yazdı.
Sağıroğlu 12 Nisan 1968 tarihli Ulusal Sinema dergisinde yayımlanan "görüntü hazinesi"[3] adlı yazısında şöyle diyor:
"Sinemamızın bir görüntüsel sanat olduğu, görüntü sanatlarının ise bizde İslâm etkileriyle bir gelişme gösteremeyip, ilkellikten bir türlü sıyrılamadığı, bu yüzden de Türk sinemacısının kendi özkök ve kaynaklarından faydalanmasına imkân bulunmadığından, öteden beri sızıldanılmakta, ille de her türlü kavram ve biçimi batıdan alma alışkanlığını marifet sanan çevrelerce Türk sinemacısı şu veya bu yoldan batı kalıplarını almağa zorlanmaktadır. (Yıllarca bu yolu deneyen Türk sinemacısı, kendi öz görüntü sanatları hazinesinden ve geleneksel kültüründen ya utanarak kaçmış veya böyle bir kökten hiç haberdar olmamıştır.)"
"Türk sinemacısı diğer sanat kollarında olduğu gibi kendi kendini kandırmak şansından uzaktır. Doğrudan doğruya halk kitlelerinin karşısındadır. Doğrudan doğruya halk kitlelerine hesap vermektedir. Kendi özkök ve kaynaklarımızın, bu arada görüntü hazinelerimizin ilkelliğinden ve kısırlığından bahsedenler yanılmakta, saçmalamakta, cehaletlerini batı yapısı yaldızlar arkasında saklamaktadırlar."
Sahip olduğu ödüller
- Van İpekyolu Belediyesi Kısa Film Festivali, Onur Ödülü - 2018[4]
- 21. İstanbul Tiyatro Festivali, Onur Ödülü - 2017[5]
- Antalya Altın Portakal Film Festivali, Yaşam Boyu Onur Ödülü - 2012
- Lions Tiyatro Ödülleri, Yılın En İyi Sahne Tasarımı, Maskeliler - İstanbul Şehir Tiyatrosu - 2009
- Tiyatro Dergisi Ödülleri, Yılın Sahne Tasarımcısı, Maskeliler - İstanbul Şehir Tiyatrosu - 2009
- Afife Tiyatro Ödülleri, Yılın En Başarılı Sahne Tasarımcısı, Maskeliler - İstanbul Şehir Tiyatrosu - 2009
- 26. Uluslararası İstanbul Film Festivali, Onur Ödülü - 2007
- Dokuz Eylül Üniversitesi, Muhsin Ertuğrul Emek Ödülü, Tüm Çalışmaları - 2000
- Afife Tiyatro Ödülleri, Yılın En İyi Sahne Tasarımcısı, Simyacı - Dostlar Tiyatrosu - 1998
- Avni Dilligil Tiyatro Ödülleri, Yılın En Başarılı Dekoru - Abelard ve Heloise - 1997
Sahne tasarımı yaptığı bazı oyunlar[6]
- Maskeliler : Ilan Hatsor - İstanbul Şehir Tiyatrosu - 2008
- Antiloplar : Henning Mankell - Aksanat Prodüksion Tiyatrosu - 2007
- Ördek Muhabbetleri : David Mamet - Aksanat Prodüksion Tiyatrosu - 2006
- Salı Ziyaretleri (Visiting Mr. Green) : Jeff Baron, Tiyatrokare - 2004
- Fernando Krapp Bana Mektup Yazmış : Tankred Dorst - Aksanat Prodüksion Tiyatrosu - 2003
- ek Kişilik Şehir : Behiç Ak - Aksanat Prodüksion Tiyatrosu - 2002
- Bay Knepp : Jorge Goldenberg - Aksanat Prodüksion Tiyatrosu - 2001
- Yarışma : Laurent Baffie - Umur Bugay - Dostlar Tiyatrosu - 2001
- Sevilmek : Bilge Karasu - Aksanat Prodüksion Tiyatrosu - 2000
- Molly S. : Brian Friel - Aksanat Prodüksion Tiyatrosu - 1999
- Yalınayak Sokrates : Maxwell Anderson - Dostlar Tiyatrosu - 1998
- Alacaklılar : August Strindberg - Aksanat Prodüksion Tiyatrosu - 1998
- Derin Bir Soluk Al : Ben Elton - Tiyatro Stüdyosu - 1998
- Bu Filmi Görmüştüm : Bricaire et Lasaygues - Dormen Tiyatrosu - 1998
- Balkon : Jean Genet - Tiyatro Stüdyosu - 1998
- Oyun Karıştı : Dormen Tiyatrosu - 1998
- Abelard ve Heloise : R.Duncan - Aksanat Prodüksion Tiyatrosu - 1997
- Simyacı : Paulo Coelho - Dostlar Tiyatrosu - 1997
- Histeri : Terry Johnson - Tiyatro Stüdyosu - 1996
- Çöplük : Turgay Nar - Tiyatro Stüdyosu - 1995
- İçimdeki Çığlık : Genco Erkal - Dostlar Tiyatrosu - 1995
- İnsanlarım : Nâzım Hikmet\Genco Erkal - Dostlar Tiyatrosu - 1993
- Bir Delinin Hatıra Defteri : Nikolay Gogol - Dostlar Tiyatrosu - 1992
- Bernarda Albanın Evi : Federico García Lorca - İstanbul Şehir Tiyatroları - 1964
- Kökler : Arnold Wesker - İstanbul Şehir Tiyatroları - 1963
- Evcilik Oyunu : Adalet Ağaoğlu - İstanbul Şehir Tiyatroları - 1963
- Dövme Gül : Tennessee Williams - İstanbul Şehir Tiyatroları - 1963
- Çin Çin : François Billetdoux - İstanbul Şehir Tiyatroları - 1963
- Biraz Gelir Misiniz : Aziz Nesin - İstanbul Şehir Tiyatroları - 1963
- Hırçın Kız : William Sheakespeare - İstanbul Şehir Tiyatroları - 1960
- Mutlu Günler : Claude-André Puget - İstanbul Şehir Tiyatroları - 1960
- Çat Kapı : M. Fermaut - İstanbul Şehir Tiyatroları - 1960
- Bu Melek Satılık Değil! : Thomas Wolfe - İstanbul Şehir Tiyatroları - 1960
Filmografisi (yönetmen)
- Korkusuz Cengaver - 1976
- İnsan Avcısı - 1975
- Önce Vatan - 1974
- Yanaşma - 1973
- Leyla İle Mecnun - 1972
- Namus - 1972
- Satın Alınan Koca - 1971
- Meçhul Kadın - 1970
- Vatan Ve Namık Kemal - 1969
- Aslan Arkadaşım - 1967
- Yanık Kalpler - 1967
- Her Zaman Kalbimdesin - 1967
- Sonu Olmayan Yol - 1967
- Seni Affedemem - 1967
- Ya Sev Ya Öldür - 1967
- Bitmeyen Yol - 1965
- Nuh'un Gemisi - 1966
- Kanlı Mezar - 1966
- Ben Öldükçe Yaşarım - 1965
Filmografisi (senarist)
- Korkusuz Cengaver - 1976
- İnsan Avcısı - 1975
- Kılıç Aslan - 1975
- Ağrı Dağı Efsanesi - 1975
- Önce Vatan - 1974
- Battal Gazi'nin Oğlu - 1974
- Gönülden Yaralılar - 1973
- Toprak Ana - 1973
- Yanaşma - 1973
- Battal Gazi Geliyor - 1973
- Kara Orkun - 1973
- Namus - 1972
- Battal Gazi'nin İntikamı - 1972
- Leyla İle Mecnun - 1972
- Murat İle Nazlı - 1972
- Satın Alınan Koca - 1971
- Şoför Nebahat - 1970
- Meçhul Kadın - 1970
- Büyük Yemin - 1969
- İnsanlar Yaşadıkça - 1969
- Vatan ve Namık Kemal- 1969
- Boş Beşik - 1969
- Ölmüş Bir Kadının Mektupları - 1969
- Aslan Arkadaşım - 1967
- Seni Affedemem - 1967
- Yanık Kalpler - 1967
- Ya Sev Ya Öldür - 1967
- Nuh'un Gemisi - 1966
- Bitmeyen Yol - 1965
- Ben Öldükçe Yaşarım - 1965
Dış bağlantılar
- IMDb'de Duygu Sağıroğlu13 Nisan 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Sinema Türk'te Duygu Sağıroğlu14 Haziran 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Duygu Sağıroğlu - Görsel Hafıza
- Duygu Sağıroğlu, Film Gibi Hayatlar, Hülya Koçyiğit, TRT
Kaynakça
- "Gizli yapılan dekorlar". 9 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- Hülya Koçyiğit (Temmuz 2020). "Duygu Sağıroğlu". Film Gibi Hayatlar. TRT. 18 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- Duygu Sağıroğlu (12 Nisan 1968). "Ulusal Sinema dergisi". Görüntü Hazinesi. Türk Film Arşivi.
- "Onur Ödülü - Duygu Sağıroğlu". Cemil Öztürk.
- "Duygu Sağıroğlu". İKSV Tiyatro Festivali.
- "Duygu Sağıroğlu". İstanbul Şehir Tiyatroları Kütüphanesi. 28 Aralık 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi.