IPA (bira)
IPA (India Pale Ale), diğer biralara oranla daha yüksek miktarda şerbetçiotu içeren bir bira çeşitidir. Dolayısıyla şerbetçiotundan gelen acılık, diğer biralara oranla daha fazladır. Renkleri genel olarak altın ve bakır tonlarındadır. Genellikle güçlü bir aromaya sahiptirler.[1]
Terim olarak India Pale Ale ilk kez 1829 yılında Sydney Gazette tarafından yayımlanan bir reklamda kullanılmıştır.
Tarih
Ümit Burnu'nun keşfi denizcilik açısından bir dönüm noktasıdır. 1497-1498 yılları arasında Portekizli kâşif Vasco da Gama Ümit Burnu'ndan geçerek Hindistan'a bir deniz yolculuğu yapar. Doğu ülkeleri ile Avrupa arasında deniz ticaretinde uzun bir süre bu yol kullanılmıştır.[2]
Bilindiği kadarıyla Hindistan'a ilk bira ihraç eden kişi George Hodgson'dır.
18. yüzyılda üretilen pale ale tipi biralar günümüzdekiler kadar şerbetçiotu içermiyordu. Ancak Hindistan'a ihraç edilen biralar uzun yolculuk süresinde bozulunca daha fazla şerbetçiotu ekleme geleneği oluşturularak tat olarak acı ama dayanıklı IPA'ler üretildi.
Zamanla IPA'ler Avustralya ve Yeni Zellanda gibi ülkelere de ihraç edilince bazı üreticiler IPA'deki Hindistan harfini simgeleyen "I" harfini kaldırarak yalnızca pale ale terimini kullanmışlardır.[3]
Alt türler
Imperial IPA
Double ya da Triple IPA olarak da bilinir. Geleneksel IPA'den daha güçlü bir aromaya sahiptir. Şerbetçiotundan kaynaklı acılık oldukça yüksektir.[4]
Siyah IPA
India Dark Ale, India Black Ale, Cascadian Dark Ale olarak da adlandırılır. Kavrulmuş maltla üretilir. Porter tipi biralara benzer ancak şerbetçiotu daha yoğundur.[5]
Renk | Fermantasyon | Ortalama Alkol Oranı | IBU (Bira Acılık Değeri) | |
---|---|---|---|---|
IPA | Altın / Bakır Rengi | Ale | %5,90 - %7,00 | 55 - 78 |
Imperial IPA | Altın / Bakır Rengi | Ale | %8,00 - %9,50 | 80 - 103 |
Siyah IPA | Koyu Kahverengi / Siyah | Ale | %6,00 - %7,60 | 60 - 85 |
Ülkelere göre IPA
Amerika Birleşik Devletleri
ABD'de IPA satışları son yıllarda yükselmiştir ve kraft bira rönesansı olarak adlandırılan fenomenin oluşumundaki önemli faktörlerden biri olarak gösterilmektedir.[6] 2019 yılında satılan tüm kraft biralar içerisinde IPA'lar %31.5 ile en büyük pazar payına sahip olmuştur.[7]
Birleşik Krallık
India Pale Ale veya IPA terimi, yüksek miktarda şerbetçiotu içeren biraları betimlemek için 1829'dan beri Birleşik Krallık'ta kullanılmaktadır.[8] IPA'lar, ülkedeki yerel pazarda 1841'den itibaren popülerlik kazanmıştır.[9]
Türkiye
Türkiye'de IPA üretimi, diğer ülkelerle kıyaslandığında oldukça yeni ve düşük miktardadır. Gayrettepe'de kurulan Bosphorus adında bira üreten bir pubda İstanbul Pale Ale markasıyla,[10] Türk kraft bira markaları Gara Guzu ve Pablo, büyük bira üreticileri olarak ise Tuborg Frederik serisiyle ve Efes Bomonti Filtresiz IPA adlarıyla IPA türü bira üretimi yapılmaktadır.
Kaynakça
- "India Pale Ale (IPA)". Ratebeer. 13 Temmuz 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ocak 2017.
- "Ümit Burnu". Wikipedia. 30 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ocak 2017.
- "India pale ale". Wikipedia. 17 Ocak 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ocak 2017.
- "Imperial IPA". Ratebeer. 27 Ekim 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ocak 2017.
- "Black IPA". Ratebeer. Erişim tarihi: 29 Ocak 2017.
- "Is IPA responsible for the growth of the craft beer industry? - Beer News". Beer News (İngilizce). 22 Mart 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ocak 2016.
- "2019 Beer Report: Emerging styles, flavors help craft beer". www.bevindustry.com (İngilizce). 12 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Nisan 2020.
- "Classified Advertising". The Sydney Gazette and New South Wales Advertiser (NSW : 1803 - 1842). NSW: National Library of Australia. 27 Ağustos 1829. s. 3. Erişim tarihi: 12 Nisan 2020.
- "IPA: the executive summary". Zythophile.co.uk. 31 Mart 2010. 16 Ağustos 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Kasım 2017.
- "Bosphorus Istanbul Pale Ale". Ratebeer. 12 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ocak 2017.
Dış bağlatılar
- IPA (Top 50)13 Temmuz 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce)