Trappist bira

Trappist bira, Trappist manastırlarına bağlı bira fabrikaları tarafından üretilen bira çeşitidir. Günümüzde Belçika'da altı, Hollanda'da iki; Avusturya, İtalya ve ABD'de birer tane olmak üzere toplam 11 Trappist manastırı vardır. Trappist manastırlarına bağlı üretimevleri tarafından üretilen bu biralar, "Gerçek Trappist Ürünü" anlamına gelen Authentic Trappist Product mottosuyla satılırlar.

Trappist ürünlerde yer alan logo.

Tarihçe

Trappist tarikatın kökeni Fransa'nın Soligny-la-Trappe kentindeki Sistersiyen manastırına dayanır. Çeşitli Sistersiyen cemaatleri uzun yıllardır mevcuttur.

1664'te La Trappe kentinin başrahibi, Sistersiyenlerin oldukça liberal olduklarını düşünüyordu. Bu nedenle manastıra yeni katı kurallar getirdi. Ancak günümüze dek pek çok kural hafifletildi. Bununla birlikte manastırların kendi kendine yetme ilkesi halen korunmaktadır.

Monastik bira evleri farklı dini tabakalardan olsa bile, Orta Çağ'dan beri Avrupa'da mevcuttur. En başından beri Fransız Sistersiyen manastırlarında bira üretimi yapılmaktadır. Örnek olarak La Trappe Manastırı 1685'ten bu yana kendi bira imalathanesine sahiptir. Trappist düzendeki manastırların, kendi kendine yetebilmeleri için bira imalathaneleri açmaları, La Trappe Manastırı'ndan sonra Avrupa'nın geri kalanına yayılmıştır.

Trappistler aslen kendi kendine yetme ilkesinin bir gereği olarak bira üretmişlerdir. Günümüzde hem kendi kendine yetme ilkesinin bir gereği olarak, hem de manastırın yapmış olduğu çalışmaları ve hayır işlerini finanse etmek için bira üretmektedirler.

Trappist manastırlarının ve bira imalathanelerinin pek çoğu Fransız Devrimi ve Dünya Savaşları sırasında yerle bir edilmiştir. Manastıra bağlı olarak üretim yapan bira fabrikaları arasında en aktif olanları Trappistler'inkiydi. Son 300 yılda, Fransa'da en az dokuz, Belçika'da altı, Hollanda'da iki; Almanya, Avusturya ve Bosna'da birer tane Trappist manastırına bağlı bira fabrikası olduğu bilinmektedir. Bugünse bu sayı toplam 11 tanedir.

20. yüzyılda Trappist biraların yükselen popülaritesi, bazı bira üreticilerini Trappist manastırlarıyla alakaları olmadığı halde biralarını "Trappist" olarak etiketlemeye yönlendirdi. Ancak 1962'de rahipler Belçika'nın Gent kentinde bir üreticiye dava açtılar.

Trappist biralar

Uluslararası Trappist Birliği (ITA)

1997 yılında altısı Belçika'da (Orval, Chimay, Westvleteren, Rochefort, Westmalle ve Achel), biri Hollanda'da (Koningshoeven) ve biri de Almanya'da (Mariawald) olmak üzere sekiz Trappist manastırı, "Trappist" adını kötüye kullanan ticari şirketlerin önüne geçmek için kendi aralarında birleşerek Uluslararası Trappist Birliği'ni (ITA - International Trappist Association) kurdular. Birlik, hassas üretim kriterlerine uyan peynir, bira ve şarap gibi ürünlere tahsis edilmek üzere bir logo oluşturdu. Biralar için bu kriterler üç tanedir:

1. Bira, Trappist manastırı duvarları arasında rahipler tarafından ya da onların gözetiminde üretilmiş olmalıdır.
2. Bira imalathanesi manastır içinde daima ikinci planda kalmalı ve manastır yaşam tarzına uygun pratiklere tanıklık etmelidir.
3. Bira üretimi, kâr amaçlı bir girişim olmamalıdır. Elde edilen gelir rahiplerin geçimlerine ve manastırın bakımına; geride kalanlarsa yardıma ihtiyacı olan insanlara ve hayır kurumlarına harcanmalıdır.[1]

Bu birlik yasal bir statüye sahiptir. Birliğin logosu tüketiciye ürünle ilgili bilgi ve güvence verir. Trappist imalathaneleri, biraların kusursuz kaliteleri için sürekli göz altında tutulur.

Uluslararası Trappist Birliği tarafından onaylanmış Trappist biralar

Ürünleri üzerinde Authentic Trappist Product logosu bulundurmasına izin verilen 11 üretici bulunmaktadır. Bu üreticiler ve bağlı oldukları manastır aşağıdaki gibidir:

Manastır	Üretici	Lokasyon	İlk Üretim	Ürettiği Biralar[2]
Achel Manastırı Aziz Benedikt Manastırı olarak da bilinir. Belçika'nın Limburg kentindeki Kempenland bölgesinde kurulmuştur. I. Dünya Savaşı'nda büyük zarar gören yapı, II. Dünya Savaşı'ndan sonra yeniden inşa edilmiştir.[3]	Achel	Belçika	1998	Achel 5° Blond (%5,0) Achel 5° Bruin (%5,0) Achel 8° Blond (%8,0) Achel 8° Bruin (%8,0) Achel Blond Extra (%9,5) Achel Extra Bruin (%9,5)
Scourmont Manastırı Notre-Dame de Scourmont Manastırı olarak da bilinir. Belçika'nın Hainaut ilindeki Scourmont adlı platoda kurulmuştur. Manastırın bugünkü kilisesi 1950 yılına dayanmaktadır. Bira üretiminin yanında peynir üretimi de yapılmaktadır.[4]	Chimay	Belçika	1862	Chimay Grande Réserve Vieillie Chimay Red (%7,0) Chimay Blue (%9,0) Chimay Dorée (%4,8) Chimay Triple (%8,0) ...
Koningshoeven Manastırı 1881 yılında Hollanda'nın Belçika sınırında Kuzey Brabant bölgesinde kurulmuştur. Bira üretimine La Trappe markasıyla 1884 yılında başlamıştır. Trappist manastırları arasında en yüksek üretim kapasitesine sahip olan manastırdır.[5]	La Trappe	Hollanda	1884	La Trappe Bockbier (%7,0) La Trappe Dubbel (%7,0) La Trappe Quadrupel (%10,0) La Trappe Tripel (%8,0) La Trappe Witte Trappist (%5,5) ...
Orval Manastırı Notre-Dame d'Orval olarak da bilinir. İlk olarak Gaume bölgesinde 1132'de kuruldu. Fransız Devrimi'nden sonra Fransız askerler tarafından yakıldı. 1926 ve 1948 arasında yeniden inşa edildi. Manastırın eski kalıntıları günümüzde de oradadır. Manastır, bira ve peynirleriyle ünlüdür.[6]	Orval	Belçika	1932	Orval (%6,2) Petit Orval (%4,5)
Rochefort Manastırı Notre-Dame de Saint-Rémy olarak da bilinir. Belçika'nın Valon Bölgesi'ndeki Namur ilinin Rochefort bölgesinde kurulmuştur. 16. yüzyıldan beri ana geçim kaynağı biracılıktır.[7] 2010'daki bir yangında bir kısmı kül oldu[8], ancak alevler bira üretim tesislerine zarar vermedi.[9]	Rochefort	Belçika	1595	Rochefort Trappistes 6 (%7,5) Rochefort Trappistes 8 (%9,2) Rochefort Trappistes 10 (%11,3)
Westmalle Manastırı Manastır 1794 yılında kuruldu. Ancak Trappist manastırı rütbesine yükselmeleri 1836 yılında gerçekleşti. Manastıra bağlı kilisenin kulesi I. Dünya Savaşı sırasında Belçika ordusu tarafından yıkıldı, ancak 1924'te yeniden inşa edildi. Manastırın yenilemesi ise 1964'te bitti.[10]	Westmalle	Belçika	1836	Westmalle Extra (%4,8) Westmalle Dubbel (%7,0) Westmalle Tripel (%9,5)
Saint-Sixtus Manastırı Belçika'nın Batı Flandre ilinde kuruludur. I. Dünya Savaşı sırasında pek çok mülteciye ev sahipliği yaptı. II. Dünya Savaşı sırasında da zor günlerden geçen manastır savaştan sonra bira üretim hacmini düşürdü. 1964'te yeni bir konuk evi, 1968'te ise yeni bir kilise inşa etti.[11]	Westvleteren	Belçika	1839	Westvleteren Blond (%5,8) Westvleteren Extra 8 (%8,0) Westvleteren 12 (%10,2)
Engelszell Manastırı Yukarı Avusturya'da kuruludur. Geçimini büyük oranda tarımsal üretimle sağlar. Uluslararası Trappist Birliği tarafından 2012 yılında dünya çapında sekizinci Trappist bira üreticisi olarak onaylanmıştır. Avusturya'daki tek Trappist bira üreticisidir.[12]	Stift Engelszell	Avusturya	2012	Engelszell Nivard Jubiläumsbier (%5,5) Engelszell Benno Trappistenbier (%6,9) Engelszell Gregorius Trappistenbier (%10,5)
Maria Toevlucht Manastırı Hollanda'nın Zundert ilinde kurulu bir Trappist manastırıdır. 1960'lı yılların sonlarından itibaren manastıra gelen konuk sayısı artmış ve meditasyon seansları başlamıştır. Manastır, kendi ürettiği kitap, CD ve bal gibi ürünleri satarak geçimini sağlamaktadır.[13]	Zundert	Hollanda	2013	Zundert Trappist (%8,0)
St. Joseph's Manastırı Amerika Birleşik Devletleri'nin Massachusetts eyaletindeki Spencer kentinde kurulmuştur. Avrupa dışında Trappist bira üretmeye yetkisi olan tek manastırdır.[14] St. Joseph's Manastırı'ndaki keşişler ayrıca ayin cüppesi de üretmektedir.[15]	Spencer	A.B.D	2013	Spencer Feierabendbier (%4,7) Spencer India Pale Ale (%7,2) Spencer Trappist Ale (%6,5) Spencer Trappist Festive Lager (%7,5) Spencer Trappist Holiday Ale (%9,0) Spencer Trappist Imperial Stout (%8,7)
Tre Fontane Manastırı Aziz Vincent ve Anastasius Manastırı olarak da bilinir. Roma'da kurulmuştur. İtalya'da Trappist bira üretmeye yetkili tek manastırdır. Yeni başpsikoposların cüppelerini örmek için kuzu yetiştirdikleri bilinmektedir. Manastır, Trappist rütbesini 2015 yılında elde etmiştir.[16]	Tre Fontane	İtalya	2014	Abbazia Tre Fontane Tripel (%8,5)

Manastır birası

Belçika'daki Scourmont Manastırı'na bağlı Chimay Biracılık tarafından üretilen Trappist biralar. Soldan sağa sırasıyla: Chimay Triple / Blanche / Cinq Cents  (Tripel), Chimay Red / Rouge / Ale / Première (Dubbel), Chimay Bleue / Grande Réserve (Belçika Ale)

Genel olarak manastır tarzı üretilen biraları tanımlamak için kullanılan bir tabirdir. Manastır biraları, Trappist, Sistersiyen ya da Benediktin manastırları tarafından üretilebilir. Bir başka deyişle bütün trappist biralar manastır birasıdır; ancak bütün manastır biraları trappist bira değildir. Ayrıca manastır biraları ticari amaçlar doğrultusunda da üretilebilir. Ticari kâr amacıyla üretilemeyen tek manastır birası Trappist manastırları tarafından üretilen biradır.

Manastır biralarının sadece manastırlar tarafından üretilebileceğini söylemek yanlıştır. Manastırlarla ilgisi olmayan ticari bir şirket tarafından da manastır birası üretilebilir.

Belçika'daki Westmalle Manastırı'na bağlı Westmalle Biracılık tarafından üretilen Trappist biralar. Soldan sağa sırayla: Westmalle Tripel (Tripel), Westmalle Dubbel (Dubbel)

Çeşitler

La Trappe'nin ürettiği bock tipi bira da dahil olmak üzere bütün manastır biraları üst fermantasyon yoluyla üretilir. Keşişler ve üreticiler tarafından en çok kullanılan kategori şekli, içeriğindeki alkol oranlarının baz alındığı enkel (tekli), dubbel (ikili), tripel (üçlü) ve quadrupel (dörtlü) şeklinde olandır.

Enkel

"Enkel" sözcüğü Felemenkçe'de "tekli" anlamına gelir. Keşişler tarafından üretilen en eski biradır. Alkol oranları genelde %6,0'nın altındadır. Günümüzde enkel terimini kullanarak bira üreten manastır ya da seküler bir üretici yoktur.

Dubbel

"Dubbel" sözcüğü Felemenkçe'de "ikili" anlamına gelir. Üst fermantasyon yoluyla mayalanan koyu renkli manastır biralarıdır. Alkol oranları enkel biralardan yüksek, tripel biralardan düşüktür. Kökeni 1856 yılına dayanır. İlk modern dubbel, Westmalle tarafından Dubbel Bruin adıyla üretilmiştir. İçeriğindeki özel mayalar nedeniyle hafif baharatlı bir karaktere sahiptir.

Tripel

"Tripel" sözcüğü Felemenkçe'de "üçlü" anlamına gelir. Üst fermantasyon yoluyla mayalanan açık kehribar renkli manastır biralarıdır. Alkol oranları dubbel biralardan yüksek, quadrupel biralardan azdır. Şerbetçi otundan gelen acılık, diğer manastır biralarına kıyasla biraz daha yüksek olma eğilimindedir.

Quadrupel

"Quadrupel" sözcüğü Felemenkçe'de "dörtlü" anlamına gelir. Üst fermantasyon yoluyla mayalanan koyu renkli manastır biralarıdır. Alkol oranları en yüksek manastır birasıdır. Terim olarak ilk kez De Koningshoeven tarafından üretilen La Trappe Quadrupel adlı birada kullanılmıştır.

Manastır Birası	Terimi İlk Kez Kullanan	Renk	Servis Sıcaklığı	Maya	Ortalama Alkol Oranı	IBU (Acılık Değeri)
Dubbel	Westmalle Dubbel Bruin	Açık Kahverengi - Kahverengi	10-13 °C	Ale	%6,50 - %8,00	20 - 30
Tripel	Westmalle Tripel	Saman Rengi - Kehribar Rengi	05-08 °C	Ale	%8,00 - %9,20	24 - 37
Quadrupel	La Trappe Quadrupel	Kahverengi - Koyu Kahverengi	10-13 °C	Ale	%9,80 - %11,50	25 - 35

Bardaklar

Bir gelenek olarak Belçikalı bira üreticileri, genellikle kendi bardaklarını da üretirler. Manastır biralarının da pek çoğu kendine özel bir bardak biçimine sahiptir. Bu bardaklar, genellikle sıradan bira bardaklarına kıyasla biraz daha küçük olan kadeh ve goblet şeklindedir. Gobletlerin kadehlerden farkı kullanılan camın kalınlığıdır. Goblet bardaklar, standart kadehlerden daha kalın, dolayısıyla daha ağırdırlar.[17]

Ayrıca bakınız

• Belçika birası
• Trappistler

Kaynakça

1. "Products". The International Trappist Association. 12 Ocak 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Şubat 2017. "Trappist beers" yazısı görmezden gelindi (yardım)
2. "Rate Beer". Rate Beer. 4 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Şubat 2017.
3. "Achel Abbey". 10 Ekim 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2017.
4. "Scourmont Abbey". 22 Ekim 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2017.
5. "Koningshoeven Abbey". 8 Ocak 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2017.
6. "Orval Abbey". 1 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2017.
7. "Rochefort Abbey". 22 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2017.
8. "Monks flee fire at Belgian beer producing abbey". The Telegraph. 29 Aralık 2010. 17 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2017.
9. "Fire damages Rochefort Trappist beer abbey in Belgium". BBC. 30 Aralık 2010. 8 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2017.
10. "Westmalle Abbey". 23 Ekim 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2017.
11. "Saint-Sixtus Abbey". 14 Ekim 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2017.
12. "Engelszell Abbey". 14 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2017.
13. "Monasteries". 2 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2017.
14. "Monks near Boston will start selling the first Trappist beer brewed outside of Europe". New York Daily News. 16 Ocak 2014. 17 Ekim 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2017.
15. Russell, Gerard F. (23 Aralık 2008). "Nonprofits to receive grants for power study; Abbey, health facility consider wind turbines". Telegram and Gazette. s. B1.
16. "Italy's Tre Fontane Approved As Newest Trappist Brewery". Brookston Beer Bulletin. 11 Mayıs 2015. 8 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2017.
17. "Trappist beer". 4 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Şubat 2017.

Dış bağlantılar

• Uluslararası Trappist Birliği resmi websitesi (İngilizce)