Kuzey Kore-Sovyetler Birliği ilişkileri

Kuzey Kore-SSCB ilişkileri, Kuzey Kore ile Sovyetler Birliği arasındaki diplomatik ilişkilerdir.

Kuzey Kore-SSCB ilişkileri

Kuzey Kore
Sovyetler Birliği

Kore Savaşı dönemi
Ana madde: Kore Savaşı
Pyongyang'daki Kızıl Ordu karşılama töreni, 14 Ekim 1945

Kuzey Kore ile Sovyetler Birliği (SSCB) arasındaki ilk resmi ilişkiler 12 Ekim 1948'de Kuzey Kore'nin komünizm ilkelerini barından kuruluş ilanından hemen sonra kuruldu. Kuzey Kore başlangıçta yalnızca Doğu Bloku ülkelerince tanınmıştı. 1958'de Cezayir ülkeyi tanıyan ilk komünist olmayan ülke oldu. Sovyetler Birliği 1950 yılında Kuzey Kore askeri birliklerine güneye doğru ilerlemesi için ekonomik ve askeri yardım sağladı. Kore Savaşı boyunca Sovyet yardımı ve etkisi yüksek seviyede devam etti. Sovyet 64. savaş uçağı filosu Kore Savaşı'na katılmıştır. Sovyetler yine savaş kapsamında Şubat 1950'de Çin ile birlikte bir ittifak anlaşması imzalamış, Kuzey Kore'ye destek veren Çin'e sadece bu savaş sırasında 2.000.000.000 dolarlık yardımda bulunmuştur.[1] Savaştan sonra Sovyetler Kuzey Kore ekonomisini yeniden inşa etme konusunda büyük ölçüde dayanışma sağladı. Buna ek olarak, savaş sırasında Çin Halk Kurtuluş Ordusu askerlerinin yardımları ve 1958 yılına kadar ülkede bulunmaları Kuzey Kore'de Çin yanlısı olumlu bir etki yarattı. 1961'de Kuzey Kore hiçbir zaman resmi olarak sona ermeyen Sovyetler Birliği (daha sonra Rusya tarafından devralınmıştır) ve Çin ile resmi karşılıklı güvenlik anlaşmaları imzaladı.[2]

Soğuk Savaş dönemi
Kuzey Kore'de yer alan Chollima Anıtı'nın ve fabrikaların resmedildiği 1960 Sovyet posta pulu

İki ülke Soğuk Savaş döneminde yakın müttefikti. Bu dönemde gerek siyasal gerek askeri pek çok ilişki geliştirildi. Ayrıca Kuzey Kore ve Çin'in ihtiyaç duyduğu savaş pilotları Sovyetlerden gelmiştir. Kuzey Kore, Çin-Sovyet ayrılığında açık taraf tutmaktan kaçınırken, her iki ülkeden de yardım kabul ederek Sovyetler Birliği ve Çin arasında eşitlik politikası izledi. Kore İşçi Partisi açık olarak bir taraf seçmese de, teorik tartışmalarda kısmen Çin Halk Cumhuriyeti tarafında yer almış, Sovyetler Birliği Komünist Partisi Genel Sekreteri Jozef Stalin'in ölümünün ardından başlayan destalinizasyon politikalarını destekleyenleri partiden tasfiye etmiş ve sürgüne yollamıştır.[3] Bununla birlikte Kore, bu tartışmalardan bağımsız olarak Juche adında yeni bir doktrin geliştirdiğini duyurmuştur.

Kuzey Kore'de 29 ağır sanayiyi içeren fabrika, Sovyet teknisyenlerin yardımıyla inşa edildi. Kuzey Kore'ye yapılan Sovyet yardımı, özellikle Çin Kültür Devrimi sırasında Çin-Kuzey Kore ilişkileri bozulduktan sonra, 1965'ten 1968'e kadar genişledi.

Kim Il-sung'un 1984'teki Moskova ziyaretini takiben, Kuzey Kore-SSCB ilişkilerinde çarpıcı bir iyileşme yaşandı ve Kuzey Kore'ye gelişmiş Sovyet silahlarının yenilenmesi ve ekonomik yardımın artması sağlandı. Gorbaçov döneminde 1985'ten sonra Güney Kore ile uzlaşma amacıyla Kuzey Kore'ye olan yardımlar azaltılmaya başladı. Buna karşın askeri teçhizat, 1989'da son MiG-29'lar teslim edilene kadar verilmeye devam edildi.[4] 1988'de ikili ilişkiler zirveye ulaştı, Kuzey Kore'nin ticaretinin yaklaşık %60'ı Sovyetler Birliği ile yapılmaktaydı. Ticaretin çoğu, Moskova'nın ödün vermiş fiyatlarla Pyongyang'a sağladığı hammadde ve petrolü kapsıyordu.

Sovyetler Birliği'nin dağılması'ndan sonra Boris Yeltsin'in liderliğindeki yeni Rusya hükümeti, Kuzey Kore'ye eski desteğini çekmiştir.

Galeri
  • İki ülkenin dostluğunu gösteren 1975 Sovyet pulu
  • 1985 Sovyet pulu
  • Kuzey ve güney yönetimlerine SSCB ve ABD desteklerini anlatan bir harita

Ayrıca bakınız

Kaynakça
  1. Hacaoğlu, Y. Günümüzde Çin, Ufuk Ajansı Yayınları, No 3, Ankara, 1973, s. 137.
  2. Wertz, Daniel; Oh, JJ; Kim, Insung (Ağustos 2016). Issue Brief: DPRK Diplomatic Relations 28 Aralık 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (PDF). The National Committee on North Korea, sayfa: 3, Erişim tarihi: 7 Mayıs 2017.
  3. Lankov, Andrei N., Crisis in North Korea: The Failure of De-Stalinisation, 1956, Honolulu, Hawaii University Press, 2004
  4. "64th Fighter Aviation Corps in Korea". Skywar.ru. 25 Ekim 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Mayıs Mayıs 2017. Tarih değerini gözden geçirin: |erişimtarihi= (yardım)
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.