TUSAŞ Gökbey
T-625 Gökbey, Türk Silahlı Kuvvetleri ve Sivil havacılık alanlarında kullanılması amacıyla Türkiye'nin coğrafi ve iklim koşullarına göre Türk mühendisleri tarafından tasarlanan, geliştirilmekte olan ve TUSAŞ tesislerinde üretilen genel amaçlı helikopterdir. Özgün helikopterin ileride UH-1 ve ambulans helikopterlerin yerini alması planlanmaktadır.
T-625 Gökbey | |
---|---|
2017 Paris Air Show'da Sergilenen T-625 | |
Türü | Genel kullanım[1] |
Ulusal köken | Türkiye |
Üretici | Türk Havacılık ve Uzay Sanayii (TAI) |
İlk uçuş | 2018 |
Durumu | SHGM tarafından sertifiye edildi (29 Haziran 2019) |
Ana kullanıcı |
Türk Silahlı Kuvvetleri Sahil Güvenlik Komutanlığı Emniyet Genel Müdürlüğü Sağlık Bakanlığı Sivil havacılık |
Tasarım ve geliştirme
TUSAŞ, 2010 yılında özgün yerli genel maksat helikopteri için ön tasarım çalışmalarını başlattı.[2] 6 ton sınıfı genel maksat helikopteri projesi için 26 Haziran 2013 tarihinde Özgün Helikopter Programı Sözleşmesi imzalanmış ve 6 Eylül 2013'ten itibaren program takvimi uygulanmaya başlanmıştır.[3] Alp Havacılık, iniş takımı, dişli kutusu ve dinamik bileşenlerin üretimi ve montajından sorumluyken[4], İspanyol CESA hidrolik sistemleri sağlamak üzere seçildi.[5]
T625'in başlangıçta 5 ton ağırlığında olması bekleniyor ve 2 adet LHTEC CTS800 motoru kullanması hedefleniyordu. LHTEC CTS800, TUSAŞ T-129 Atak helikopterinde de kullanıldığı için tercih edilmişti. Ancak yerli motor firması TEI tarafından yeni nesil TS1400 motorunun geliştirilmesine başlandı.
Helikopterle ilgili ilk tanıtım 5 Eylül 2014 tarihinde Ankara'da düzenlenen Yerli Helikopterin Sanayileşmesi toplantısında yapıldı.[6] T-625 ilk prototip uçuşusunu 6 Eylül 2018'de gerçekleştirdi.[7] 29 Haziran 2019'da T-625 prototipi ilk kez tam donanımlı olarak uçuşunu gerçekleştirdi ve Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü tarafından sertifiye edildi.[8]
T-625'in 2021 yılında seri üretime geçmesi öngörülmektedir.[9]
Özellikleri
Genel özellikleri
- Mürettebat: 2
- Yolcu kapasitesi: 12 kişi
- Uzunluk: 15.87 m (52 ft)
- Ana rotor çapı: 13.20 m (43 ft)
- Yükseklik: ()
- Azami kalkış ağırlığı: 6.050 kg (13,337 lb)
- Motorlar: 2 × LHTEC-CTS800·4A Turboshaft, 1,373 shp () her biri
- Standart yakıt tankı: 1020 kg (2248 lbs)
- Harici yakıt tankı: 280 kg (617 lbs)
- Bagaj hacmi: 1.1 m3 (35 ft3)
Performans
- Azami hız: 306kmh (165kt)
- Seyir hızı: 150 kt
- Menzil: 740+km (yedek yakıt tankı ile 948+ km)
- Havada kalış: 3,8+ saat (yedek yakıt tankı ile 5+ saat)
- Servis tavanı: 6.096 m (20.000 ft)
Aviyonikler
T625, iki geniş dokunmatik çift Entegre Görev Ekranı (8x20 inç) ve iki dokunmatik ekran veri girişi Dokunmatik Komut Kontrol Ünitesi (8x10 inç) içeren bir ASELSAN cam kokpit ile birlikte dört eksenli çift yedekli otomatik uçuş kontrol sistemine sahiptir. IFR ve VFR tek pilot operasyonları, gece operasyonları ve bilinen buzlanma koşullarında uçuş için tasarlanmıştır.[10] Türkiye Savunma Sanayii Başkanlığı, TAI T-625’te kullanılan çeşitli alt sistemler için çok sayıda patent alındığını bildirmiştir.[11]
Ayrıca bakınız
Benzer konfigürasyonlar
- Sikorsky S-76
- AgustaWestland AW139
- Airbus Helicopters H155
- Airbus Helicopters H160
- Kamov Ka-60
- Harbin Z-9
Kaynakça
- "'T625'in ön tasarımı tamam". TRT Türk. 31 Mart 2014. Erişim tarihi: 5 Eylül 2014.
- "Arşivlenmiş kopya". 29 Haziran 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Haziran 2019.
- "Milli helikopter için özgün tasarım aranıyor". Hürriyet. 17 Şubat 2014. 6 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Eylül 2014.
- "Arşivlenmiş kopya". 29 Haziran 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Haziran 2019.
- "Arşivlenmiş kopya". 21 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Haziran 2019.
- "Yerli helikopter projesinden ilk kare". TRT Türk. 5 Eylül 2014. 9 Eylül 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Eylül 2014.
- "Arşivlenmiş kopya". 29 Haziran 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Haziran 2019.
- "Arşivlenmiş kopya". 29 Haziran 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Haziran 2019.
- "Arşivlenmiş kopya". 11 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Haziran 2019.
- "Arşivlenmiş kopya". 29 Haziran 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Haziran 2019.
- "Arşivlenmiş kopya". 29 Haziran 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Haziran 2019.
Dış bağlantılar
- TAI T625 Genel Maksat Helikopteri3 Mart 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Wikimedia Commons'ta TAI T-625 ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |