William S. Burroughs
William Seward Burroughs II ya da takma adıyla William Lee (5 Şubat 1914 – 2 Ağustos 1997), Amerikalı roman ve deneme yazarı.
Jack Kerouac ve Allen Ginsberg ile birlikte Beat Akımı'nı başlatan yazarlardan biri olarak tanınır. Yazılarının çoğu yarı otobiyografik olarak tanımlanabilir.
Beat kuşağının en renkli yazarlarından biri olan William S. Burroughs, oldukça ilginç bir yaşam sürmüştür.
5 Şubat 1914’te St. Louis, Missouri'de doğan Burroughs, hayli rahat şartlarda büyüdü. 1936’da Harvard Üniversitesi’nden mezun oldu. Açıkça ifade ettiği eşcinsel eğilimleriyle tanınırdı ve sıklıkla uyuşturucularla ilgili deneyimlerini yazardı.
Burroughs, 1951’deki bir Meksika gezisinde, Giyom Tell’den bir sahne canlandırmaya çalışırken, kazayla ikinci karısı Joan’u vurdu. Bu olaydan sonra hayatının büyük bölümünü Güney Amerika’yı dolaşıp pek çok uyuşturucu deneyerek ve gelecekteki yazıları için araştırma yaparak geçirdi. The Black Rider adlı, tiyatroya uyarlanan eserinde yaşadığı bu olaydan esinlenmiştir.
Yazılarında, birçok kişinin “kafa karıştırıcı ve ukalaca” olarak nitelendirdiği kolaj (cut up) tekniğini kullanırdı. Ele aldığı konular çoğunlukla yer altı dünyası ve uyuşturucu alt-kültürleriydi. Burroughs’un aynı adlı romanından sinemaya uyarlanan Naked Lunch (Çıplak Şölen) , bir kült film olmuştur.
Burroughs, Gus Van Sant’ın Drugstore Cowboy‘unda da Matt Dillon’ın canlandırdığı uyuşturucu bağımlısı karakterin akıl hocası olarak yer aldı.
Eserleri arasında The Ticket That Exploded, Nova Express, The Last Words of Dutch Schultz, The Wild Boys, Exterminator, Cities of the Red Night ve kendi eşcinselliğini incelediği Queer sayılabilir.
Çoğu eleştirmen, Burroughs’un eserlerinin uyuşturucu kullanımı ve ahlaksızlığı yücelten, özelliksiz yazılar olduğunu düşünmektedir. Ancak onun sanatsal yeterliliğini takdir eden ve yazılarını ileri görüşlülüğünün kanıtı olarak kabul eden eleştirmenler de bulunmaktadır.
"William Seward Burrougs II: el hombre invisible", "old bull lee", "inspector lee", "punk'ın büyükbabası", "heavy metal kid" unvanlarını kazandı. James Graham Ballard'a göre "II. Dünya Savaşı sonrasındaki en önemli yazar", Norman Mailer için "dehanın hükmettiği tek Amerikalı yazar"dır. Samuel Beckett'a Burroughs hakkındaki görüşü sorulduğunda ise "Evet, o bir yazar" demiştir.
İlaç bağımlılığı ve eşcinsellik, çalışmalarının çoğuna egemendir. Kitaplarının birçoğunda, güçlü bir karışım yaratmak için popüler kültürün tüm alanlarından, filmlerden, karikatürlerden, Western'lerden ve bilim-kurgu yapıtlarından düşünceler ödünç alarak kolaj tekniğini denedi. İktidarın kötüye kullanılmasından büyük rahatsızlık duyması nedeniyle ilaç bağımlılığını, yaşamlarımızın denetlenme yollarının tümünü kapsayan bir mecaz olarak kullandı.
Burroughs 1997’de, 83 yaşında öldü.
1997 yapımı Good Will Hunting (Can Dostum) filmi William S. Burroughs ve Beat Akımı'ndan arkadaşı Allen Ginsberg'e ithaf edilmiştir.
Bibliyografi
- Junkie/Canki (1953/1994)- roman
- Naked Lunch/Çıplak Şölen (1959/1998) - roman
- Minutes To Go (1960)
- The Exterminator (1960)
- The Soft Machine (1961) - roman
- The Ticket That Exploded (1962) - roman
- Dead Fingers Talk (1963) - roman
- The Yage Letters (1963) (Allen Ginsberg ile birlikte)
- Nova Express (1964) -roman
- Valentine's Day Reading (1965)
- Roosevelt After Inauguration and Other Atrocities (1965) - kısa öyküler
- Time (1965)
- APO-33 (1966)
- So Who Owns Death TV? (1967)
- The Dead Star (1969)
- The Job (1969) (Daniel Odier ile)
- The Last Words of Dutch Schultz (1969)
- Jack Kerouac (1970) (Claude Pelieu ile)
- Ali's Smile (1971)
- The Wild Boys (1971) -roman
- Electronic Revolution (1971)
- Bryon Gysin Let the Mice In (1973) (Gysin ile)
- Exterminator! (1973) - kısa öyküler
- White Subway (1973)
- Mayfair Academy Series More or Less (1973)
- Port of Saints (1973) - roman
- The Book of Breething (1974)
- Sidetripping (1975) (Charles Gatewood ile)
- Snack... (1975)
- Cobble Stone Gardens (1976)
- The Retreat Diaries (1976)
- Colloque de Tangier (1976) (Bryon Gysin ile)
- Letters to Allen Ginsberg 1953-1957 (1976)
- The Third Mind (1977) (Gysin ile)
- Ali's Smile/Naked Scientology (1978)
- Colloque de Tangier Vol. 2 (1979) (Bryon Gysin ve Gérard-Georges Lemaire ile)
- Blade Runner, A Movie (1979)
- Dr. Benway (1979)
- Ah Pook is Here! (1979)
- Streets of Chance (1981)
- Early Routines (1981)
- Cities of the Red Night (1981) -roman
- Ah Pook is Here, Nova Express, Cities of the Red Night (1981)
- Sinki's Sauna (1982)
- The Place of Dead Roads (1983) - roman
- Ruski (1984)
- The Four Horsemen of the Apocalypse (1984)
- The Burroughs File (1984)
- The Adding Machine: Collected Essays (1985)
- Queer (1985) - roman
- The Cat Inside/İçerdeki Kedi (1986/2003) (Bryon Gysin ile) - roman
- The Western Lands (1987) - roman
- The Whole Tamale (c.1987-88)
- Interzone/Ara Bölge (1987/2006) - kısa öyküler
- Apocalypse (1988) (Keith Haring ile)
- Tornado Alley (1989) - kısa öyküler
- Uncommon Quotes Vol. 1 (1989)
- Ghost of Chance/Şans Hayaleti (1991)
- Seven Deadly Sins (1992)
- Paper Cloud; Thick Pages (1992)
- Selected Letters (1993)
- My Education: A Book of Dreams (1995) -roman
- Word Virus : The William Burroughs Reader (1998)
- Burroughs Live : The Collected Interviews of William S. Burroughs, 1960-1997 (2000)
- Last Words: The Final Journals of William S. Burroughs (2000)
Kaynakça
- Chandarlapaty, R., "Woodard and Renewed Intellectual Possibilities", içinde Seeing the Beat Generation (Jefferson, NC, ABD: McFarland & Company, 2019), s. 98–101.