Kuzey Karolina
Kuzey Karolina, ABD'nin doğusunda bulunan eyaletlerden biridir. Orta Atlantik Eyaleti olarak da bilinir. Güneyinde Güney Karolina, güneybatısında Georgia, batısında Tennessee, Kuzeyinde Virginia, doğusunda ise Atlas Okyanusu ile sınırlıdır. İsmi İngiltere Kralı I. Charles tarafından verilmiştir.
| |||||
Amerika Birleşik Devletleri'nin eyaletleri | |||||
Başkent | Raleigh | ||||
En büyük kent | Charlotte | ||||
Vali | Mike Easley (D) | ||||
Senatörler | Elizabeth Dole (R) Richard Burr (R) | ||||
Alan | |||||
-Toplam Alan | 139.509 km² | ||||
- Kara | 126.256 km² | ||||
- Su | 13.227 km² (9,5%) | ||||
Nüfus (2000) | |||||
- Toplam Nüfus | 8.049.313 (11'inci) | ||||
- Nüfus yoğunluğu | 63.80 /km² (17'nci) | ||||
Eyalet olarak kabul edildiği | |||||
- Tarih | 21 Kasım 1789 | ||||
- Sıra | 12'nci | ||||
Koordinatlar | |||||
Enlem | 34°K ile 36°21'K arası | ||||
Boylam | 75°30'B ile 84°15'B arası | ||||
Genişlik | 805 km | ||||
Uzunluk | 240 km | ||||
Zaman dilimi | Eastern: UTC-5/-4 | ||||
Rakım | |||||
- En yüksek nokta | 2,039 m | ||||
- Ortalama Yükseklik | 215 m | ||||
- En alçak nokta | 0 m | ||||
Kısaltmalar | |||||
- ABD posta kısaltması | NC | ||||
- ISO 3166-2 | US-NC | ||||
Web sayfası | www.nc.gov |
Tarihçe
Kuzey Karolina 1860 Amerikan İç Savaşı'nda köleliğin kalkmasına karşı çıkmış ve Güneyliler tarafında yer almıştır. Bu nedenle günümüzde de "Güney Eyaletleri" (Southern States) olarak adlandırılan ABD'nin güney doğusundaki gruba dahil edilmektedir. Kuzey Karolinalılar genel olarak güneyli olarak anılsalar da Chapel Hill'de yaşayanlar Katran Ökçeliler (Tar Heels) olarak bilinirler. Akademik eğitimde ve spor müsabakalarında başarılı olan the University of North Carolina at Chapel Hill'in Katran Ökçeliler sözlerini slogan olarak kullanması, zaman zaman Kuzey Karolinalıların tümünün de Katran Ökçeliler olarak adlandırılmalarına neden olmaktadır.
Eyalette yetişen ünlüler düşünüldüğünde, 1903 yılında Kuzey Karolina’nın Kitty Hawk kentinde ilk başarılı uçuşu yapan Wilbur ve Orville Wright kardeşler en başta akla gelen isimler olmaktadır.[1] Eyalette yetişen diğer ünlüler arasında, Caleb Bradham (Pepsi Cola'nın mucidi), David Brinkley (televizyon gazetecisi), John Coltrane (Jazz müzikçisi), Roberta Flack (şarkıcı), Billy Graham (Ünlü Protestan din adamı), Andy Griffith (aktör), Andrew Johnson (ABD 17. Başkanı),Vince Carter (Basketbolcu) Michael Jordan (Basketbolcu) Charles Kuralt (televizyon gazetecisi), "Seker Ray" Leonard (boksör), Dolley Madison (başkan James Madison’ un eşi), Edward R.Murrow (gazeteci), James K. Polk (Birleşik Devletler 11. Başkanı), William Sydney Porter (yazar, müstear ismi O.Henry idi), Earl Scruggs (Bluegrass müzisyeni) ve Thomas Clayton Wolfe (yazar), WWE ve TNA'de güreşmiş olan hâla World Heavyweight Champion'u Jeff Hardy ve kardeşi Matt Hardy (profesyonel Amerikan Güreşçisi) vardır.
Coğrafya
136,413 km2 bir alan kaplayan Kuzey Karolina büyüklük bakımından 50 eyalet arasında 28. sıradadır. Eyalet üç büyük bölgeye ayrılmıştır: Doğu Düzlükleri, Piedmont ve Dağlık bölge. Atlantik Sahil Ovası’nın bir parçası olan Doğu Düzlükleri eyaletin beşte ikisini kaplayan verimli bir alandır. Eyaletin merkezine doğru genişleyen Piedmont, çoğunlukla kırmızı killi topraktan oluşan hafif engebeli bir platodur. Ayrıca Kuzey Karolina'nın The Outer Banks olarak adlandırılan adaları vardır. Dağlık bölge, geniş Apalaş Dağlarının bir parçasıdır. Burası Blue Ridge, Great Smoky ve diğer dağlık bölgeleri de kapsayan engebeli bir alandır. Kuzey Carolina’ nin Atlas Okyanusu sahili 484 km uzunluğundadır. Kuzey Carolina’ nin bazı önemli nehirleri Cape Fear, Roanoke, Neuse, Tar-Pamlico, Catwba, Broad ve Little Tennessee’ dir. En büyük şehirleri, Charlotte, Raleigh (başkent), Greensboro, Winston-Salem, Durham ve Fayetteville’ dir. Kuzey Carolina’nın nüfusu 7.4 milyonun üzerindedir.
Kuzey Karolina’ nin ovaları, tepeleri ve dağları yani kısacası coğrafi şartları eyalete çeşitli iklim farklılıkları kazandırır. Bu nedenle eyalet içinde birbirinden farklı iklim koşulları hüküm sürer. Sahil ovasındaki Wilmington şehri Ocakta ortalama 8 °C, Temmuzda 21 °C’ dir. Piedmont’ taki yer alan Charlotte kentinde, Ocakta ortalama 6 °C, Temmuzda 26 °C sıcaklık görülür. Dağlık bölgede bulunan Asheville’ de Ocak sıcaklığı 2 °C, Temmuz sıcaklığı 22 °C’ dir. Ortalama yıllık yağış (hem kar hem yağmur olarak); Sahil ovasında 127 cm3, Piedmont’ ta 119 cm3 ve Dağlık Bölge’ de 152 cm3’ tür.
Kültür
Bluegrass, halk, ülke ve İncil müzikleri Kuzey Karolina’da popülerdir. Eyalette popüler müziğin de birçok dinleyicisi vardır; Raleigh, Greensboro, Winston-Salem ve Charlotte’ da Senfoni orkestraları vardır. Opera toplulukları, Raleigh, Greensboro ve Charlotte’ da gösteri düzenlerler. Birkaç tarihi oyun da her yaz eyaletin çeşitli yerlerinde sahnelenir.
Eyaletin müzeleri arasında, Raleigh’deki Kuzey Karolina Sanat Müzesi ve Kuzey Karolina Tarih Müzesi, Charlotte’da bulunan Mint Sanat Müzesi ve Charlotte Doğa Müzesi, Beaufort’taki North Carolina Denizcilik Müzesi ve Greensboro’da yer alan Greensboro Tarih Müzesi vardır.
Kuzey Karolina’da 60'tan fazla devlet parkı, orman ve tarihi alan vardır. Ulusal park alanları, Great Smoky Dağları Millî parkı, Cape Hatteras Ulusal Sahili, Cape Lookout Ulusal Sahilinden oluşmaktadır. Eyaletin 4 millî ormanı, Croatan, Uwharrie, Pigsah ve Nantahala’ dir. Gezilebilecek diğer bazı yerler, Asheville yakınlarındaki Biltmore yalısı, Chapel Hill' deki Kuzey Karolina Botanik Bahçesi, Asheboro yakınındaki Kuzey Karolina Hayvanat Bahçesidir. Popüler açık hava etkinlikleri balıkçılık, su sporları, avcılık, yürüyüş, golf ve tenistir. Golf için Amerika'da en çok tercih edilen yerlerden birisidir.
Üniversiteler
Kuzey Karolina’ da, 60'ın üzerinde community kolejin yanı sıra yaklaşık 40 kolej ve üniversite vardır. 1795 yılında kurulan North Carolina Üniversitesi Amerika Birleşik Devletlerinin en eski devlet üniversitesidir. North Carolina Üniversitesi 16 üniversite yerleşkesiyle eyalet üniversite sistemini oluşturmaktadır. Üniversitenin en önemli yerleşkesi aynı zamanda merkez merkez yerleşkesi de olan Chapel Hill'dir (the University of North Carolina at Chapel Hill). Chapel Hill' ın merkez yerleşkesi olmasına karşılık Raleigh'de bulunan Kuzey Karolina Devlet Üniversitesi (North Carolina State University) en kalabalık yerleşke unvanını taşımaktadır[2]. Diğer bazı yerleşkeler, Appalachian State Üniversitesi, Elizabeth City State Üniversitesi, Fayetteville State Üniversitesi, Kuzey Carolina A&T State Üniversitesi ve Winston-Salem State Üniversitesidir. Prestij sahibi özel kurumlar ise, Durham’ daki Duke Üniversitesi, Winston-Salem’ deki Wake Forest Üniversitesi ve Davidson’ daki Davidson Kolejidir. Diğer kolejler ve üniversiteler arasında Concord’ daki Barber-Scotia Koleji, Belmont’ ta Belmont Abbey Koleji, Buies Deresinde Campbell Üniversitesi, Salisbury’ de Catawbw Koleji, Greensboro’ da Greensboro Koleji, Raleigh’ de Meredith Koleji, St. Augistine Koleji ve Shaw Üniversitesi Charlotte’ da Queens Koleji ve Wingate’ de Wingate Koleji vardır.
Kaynakça
- "Telegram from Orville Wright in Kitty Hawk, North Carolina, to His Father Announcing Four Successful Flights, 1903 December 17". World Digital Library. 17 Aralık 1903. 16 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Temmuz 2013.
- "Arşivlenmiş kopya". 10 Şubat 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ekim 2020.
Dış bağlantılar
- (İngilizce) Kuzey Karolina Eyalet Hükümeti11 Mayıs 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- (İngilizce) Kuzey Karolina Üniversitesi21 Mayıs 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- (İngilizce) Kuzey Karolina Gezi Sitesi
- (İngilizce) Kuzey Karolina Tarihçesi