Yeni Pazar
Yeni Pazar (Boşnakça: Novi Pazar, Sırpça: Нови Пазар, Osmanlı Türkçesi: يكى پازار Yeŋi Pazar[2]) Sırbistan sınırları içinde, Sancak bölgesinde bir şehir ve belediye merkezidir. Sancak bölgesinin, Sırbistan bölümünde kalmış kısmının merkezidir. İdari olarak Şumadiya ve Batı Sırbistan bölgesinin Raška ilçesi sınırları içinde yer alır. Sırbistan-Kosova sınırına yakın bir konumdadır.
| Yeni Pazar | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
|
Şehir | |||||||||
|
Нови Пазар Novi Pazar | |||||||||
| |||||||||
 Arma | |||||||||
  Yeni Pazar Yeni Pazar’ın Sırbistan'daki konumu | |||||||||
| Ülke |
 | ||||||||
| Bölge | Şumadiya ve Batı Sırbistan | ||||||||
| İlçe | Raška | ||||||||
| Belediye | Yeni Pazar Şehri | ||||||||
| İdare | |||||||||
| • Belediye başkanı | Meho Mahmutović | ||||||||
| Yüzölçümü | |||||||||
| • Şehir | 742 km² (286 mil²) | ||||||||
| Rakım | 477 m (1.564 ft) | ||||||||
| Nüfus (2011)[1] | |||||||||
| • Şehir | 60.638 | ||||||||
| • Yoğunluk | 81/km² (210/mil²) | ||||||||
| • Metropol | 92.766 | ||||||||
| Zaman dilimi | UTC+01.00 (OAZD) | ||||||||
| • Yaz (YSU) | UTC+02.00 (OAYZD) | ||||||||
| Alan kodu | (+382) 20 | ||||||||
| Plaka kodu | NP | ||||||||
|
Resmî site Yeni Pazar Belediyesi | |||||||||
Tarih
Yeni Pazar, 1459-1461 yıllarında Saraybosna’nın da kurucusu olan İsa Bey İshakoviç tarafından kurulmuştur. Şehre dair ilk kayıt 15. yüzyıla aittir. Bu kayıtta şehir, Dubrovnik bölgesine bağlı bir kasaba olarak belirtilmiştir. 19. asır sonu idarî dağılımda Kosova Vilayeti’nin Priştine Sancağı’na bağlı bir merkez olmuştur.[2])
Osmanlı İmparatorluğu döneminde şehir, Balkanlar’ın genelinde ünlü bir şehir olmuştur. Osmanlı idaresinde şehir, Sancak bölgesinin kültür başkentidir.
1878 yılında, Berlin Kongresi ile beraber şehir, dünya tarafından da duyulmaya başlanmıştır. Bu dönemde Osmanlı Devleti ile batı devletleri arasındaki sorunlardan birisi de burası olmuştur. 1878 yılı, şehrin Osmanlı’dan koparılışının başlangıcıdır. Şehir, 1878-1908 yılları arasında Avusturya-Macaristan İmparatorluğu egemenliğine girmiştir. 1908’de Yeni Pazar yeniden Osmanlı hükümranlığına alınsa da, bu durum, patlak veren Balkan Savaşları ile tamamen değişmiş ve şehir 1912 yılında Sırbistan Krallığı tarafından işgal edilmiştir. 1912 sonrasındaki süreçte şehir, hızla önemini ve gücünü kaybedip sıradan bir şehir hâlini almıştır.
Coğrafya
Şehir, Kosova-Karadağ-Sırbistan’ın kesiştiği bölgede (Sancak) bulunur. Belgrad’ın 290 km güneyinde yer alan Yeni Pazar, İbre Nehri mevkiinde ilerleyen eski yol üzerinde bulunur. Bu yol güney yönünde Karadağ’ın başkenti Podgorica ve Adriyatik Denizi’ne doğru devam eder. Belediyenin toplam sınırları 742 km²’dir.
Kültürel Yapı
Sancak bölgesi Sırbistan ve Karadağ'ın ayrılmasından sonra coğrafi bakımdan ikiye ayrılmıştır. Başkent, Yeni Pazar bu sebeple bölgenin Sırbistan kesiminde kalmıştır. Bölgenin en büyük şehri olmakla beraber Boşnakların yoğun olarak yaşadığı bir şehirdir. Halkı büyük çoğunlukla Boşnaklardan oluşmaktadır.
Kültürel Miras
Yeni Pazar, Taş Devri’ne kadar giden bir yerleşim geçmişine sahiptir. Şehir ve civarının eski devirlerdeki bu durumu, yakın devirlerde ve özellikle Osmanlı zamanındaki gelişmelerle şehre yeni bir hava katmıştır.
Tarihî yapılar:
- 15. yüzyıldan kalma kule (İsa Bey İshakoviç devri)
- Altun Alem Camii: 16. yüzyıldan kalmıştır. Kurucusu Müslihüddin Abdülgani’dir.
- Emir Ağa Hanı (Konak): 17. yüzyıl.
- 10. yüzyıldan kalma mezarlık
- Hamam: 15. yüzyıl. (İsa Bey İshakoviç devri)
- Sopoçani Manastırı: I. Uroş devrinden (13. yüzyıl)
Civardaki Yerleşimler
Aluloviće, Bajevica, Banja, Bare, Batnjik, Bekova, Bele Vode, Boturovina, Brđani, Brestovo, Varevo, Vever, Vidovo, Vitkoviće, Vojkoviće, Vojniće, Vranovina, Vučiniće, Vučja Lokva, Golice, Gornja Tušimlja, Goševo, Građanoviće, Gračane, Grubetiće, Deževa, Dojinoviće, Dolac, Doljani, Dragočevo, Dramiće, Žunjeviće, Zabrđe, Zlatare, Ivanča, Izbice, Jablanica, Javor, Janča, Jova, Kašalj, Kovačevo, Kožlje, Koprivnica, Kosuriće, Kruševo, Kuzmičevo, Leča, Lopužnje, Lukare, Lukarsko Goševo, Lukocrevo, Miščiće, Mur, Muhovo, Negotinac, Novi Pazar, Odojeviće, Okose, Osaonica, Osoje, Oholje, Pavlje, Paralovo, Pasji Potok, Pilareta, Pobrđe, Požega, Požežina, Polokce, Pope, Postenje, Prćenova, Pusta Tušimlja, Pustovlah, Radaljica, Rajetiće, Rajkoviće, Rajčinoviće, Rajčinovićka Trnava, Rakovac, Rast, Sebečevo, Sitniče, Skukovo, Slatina, Smilov Laz, Srednja Tušimlja, Stradovo, Sudsko Selo, Tenkovo, Trnava, Tunovo, Hotkovo, Cokoviće, Čašić Dolac, Šavci, Šaronje i Štitare.
Resimler
Yeni Pazar
Şehir merkezi novipazar-El-dzinan-dzami-(cinan-camii)
Hotel Vrbak
Merkezden ayrıntı
Şehir merkezinden geçen Raşka Nehri
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- 2011 nüfus sayımı sonuçları Sırbistan Cumhuriyeti İstatistik Enstitüsü (Sırpça)
- Binbaşı M.Nasrullah; Kolağası M.Rüşdi; Mülazım M.Eşref, Osmanlı Atlası - XX. Yüzyıl Başları, (Haz.: Yaşar Baş, Rahmi Tekin), Osmanlı Araştırmaları Vakfı, İstanbul 2003, s. 28-40.