Zoraki Kral
Zoraki Kral (orijinal adı: The King's Speech), Tom Hooper trafından yönetilen ve David Seidler tarafından senaryosu yazılan 2010 tarihsel drama. Film, 2010 Toronto Uluslararası Film Festivali, People's Choice Ödülü kazandı ve on dört BAFTA (yedisini kazandı), on iki Akademi (dördünü kazandı) ve yedi Altın Küre ödülüne aday gösterildi.
Zoraki Kral | |
---|---|
The King's Speech | |
| |
Yönetmen | Tom Hooper |
Yapımcı |
Iain Canning Emile Sherman Gareth Unwin Geoffrey Rush |
Senarist | David Seidler |
Oyuncular |
Colin Firth Geoffrey Rush Helena Bonham Carter Guy Pearce Timothy Spall Derek Jacobi Michael Gambon |
Müzik | Alexandre Desplat |
Görüntü yönetmeni | Danny Cohen |
Stüdyo |
See-Saw Films Bedlam Productions |
Dağıtıcı |
The Weinstein Company (ABD) Momentum Pictures (BK) |
Türü | Tarihsel drama |
Yapım yılı | 2010 |
Çıkış tarih(ler)i |
23 Aralık 2010 (Avustralya) 24 Kasım 2010 (ABD) 7 Ocak 2011 (Birleşik Krallık) 18 Şubat 2011 (Türkiye) |
Süre | 118 dk. |
Ülke | Birleşik Krallık |
Dil | İngilizce |
Bütçe | 8 milyon sterlin[1] |
Hasılat | 235.468.702 $[2] |
Resmî sitesi |
Rolüyle Altın Küre kazanan Colin Firth'in canlandırdığı VI. George, kekemeliğinin üstesinden gelmek için alışılmışın dışında bir konuşma terapisti Lionel Logue'a (canlandıran: Geoffrey Rush) gider. Birlikte çalışma sürecinde iki adam, arkadaş olurlar ve kardeşinin tahttan çekilmesinden sonra Kral, II. Dünya Savaşı'nın başında radyo yayını yapması konusunda Logue'a bel bağlar.
David Seidler, gençliği boyunca kendi kekemeliğinin üstesinden gelmesinden sonra VI. George'u okumaya ve bilgili hayal gücünü kullanmaya başladı, erkeklerin ilişkisi hakkında yazdı. Filmin çekilmesinden dokuz hafta önce Logue'un not defteri keşfedildi ve buradaki alıntılar senaryoya dahil edildi. Ana çekimler, Aralık 2009 ile Ocak 2010'un başında Londra ile Birleşik Krallık'taki diğer mekânlarda gerçekleşti. Film, Amerika Birleşik Devletleri'nde 10 Aralık 2010 tarihinde ve Birleşik Krallık'ta 7 Ocak 2011 tarihinde gösterildi. Ağır dili nedeniyle başlarda Birleşik Krallık'ta "15" reyting ile sınıflandırıldı fakat eleştirilerden sonra bu reyting düşürüldü.
Zoraki Kral, Birleşik Krallık gişesinde üst üste üç haftada en yüksek kazanan film oldu ve günümüze kadar 100 milyon İngiliz sterlininden fazla kazanç elde etti. Film, yaygın olarak görsel stil, sanat yönetmenliği ve oyunculuk alanında film eleştirmenlerinden beğeni topladı. Diğer yorumcular, filmin anlattığı tarihsel olayların temsil edilişini tartıştı.
Oyuncular
- VI.George/York Dükü rolünde Colin Firth
- Lionel Logue rolünde.Geoffrey Rush
- Elizabeth Bowes-Lyon rolünde Helena Bonham Carter
- Myrtle Logue rolünde Jennifer Ehle
- V. George rolünde Michael Gambon
- Cosmo Gordon Lang rolünde Derek Jacobi
- VIII. Edward/Windsor Dükü rolünde Guy Pearce
- Winston Churchill rolünde Timothy Spall
- Stanley Baldwin rolünde Anthony Andrews
- Wallis rolünde Eve Best
- Prenses Elizabeth rolünde Freya Wilson
- Prenses Margaret rolünde Ramona Marquez
- Kraliçe Mary rolünde Claire Bloom
Prodüksiyon
Gelişimi
Yazar David Seidler, çocukken, Holokost sırasında büyük ebeveynlerinin öldürüldüğü savaşın duygusal travmasının sebep olduğuna inandığı bir kekemelik kendisinden gelişti. Çocukken Seidler'ın VI. George'un kekemeliğin üstesinden geldiğini öğrenmesi ona ilham verdi. Seidler bunu şöyle hatırladı: "Burada Kral olan bir kekeme vardı ve söylediği her hecenin herkes tarafından dinlendiği bir radyo konuşması yapmak zorundaydı ve yine de oldukça tutku ve çarpıcılık ile yaptı". Seidler, yetişkinliğinde bir yazar olduğunda Kral VI. George hakkında yazmayı kararlaştırdı. Yetmişlerin sonu ile seksenler boyunca hırslı bir şekilde Kral'ı araştırdı fakat Logue hakkında bir bilgi eksikliğinin farkına vardı. Sonunda, Seidler, babasını tartışmayı kabul eden Dr. Valentine Logue ile iletişime geçti ve Kraliçe Elizabeth Bowes-Lyon ona izin verirse not defterlerine erişimi sağlayacağını belirtti. Kraliçe yaşadığı süre boyunca kendisinden bu izin istenmedi ve Seidler, projeyi bıraktı.
2005 yılında Seidler, kanser oldu ve ilham verici yaratıcı çalışmasının bir dönemi esnasında öyküye geri döndü. Araştırmasında Logue'un tedavi ettiği bir amca ile karşılaştı, durumun altında yatan nedenleri sondalama tedavisi ile mekanik solunum kombine egzersizlerine işaret etti. Böylece Seidler, bölümleri hayal etti. Eşine, bitmiş senaryoyu gösterdi. Eşi, senaryoyu beğendi fakat "sinema tekniği ile iğfal edildiğini" telaffuz etti ve Kral ile Logue arasında önemli bir ilişkiye odaklanan bir sahne oyunu olarak yeniden yazmasını önerdi. Bitirdikten sonra senaryonun çok hoşuna gittiğine hükmetti ve geri bildirim için senaryoyu birkaç kişiye gönderdi.[3]
2006 yılının başlarında Seidler'ın oyununu gönderdiği kişilerden biri oyunu Londra'daki bir prodüksiyon şiketi olan Wilde Thyme'dan Joan Lane'e devretti. Lane, senaryoyu potansiyel bir ekran dramasının yanı sıra tiyatro oyunu olarak gördü ve ilk okuma boyunca provaları kaydeden Bedlam Productions'tan Simon Egan'a gösterdi. Lane ile Bedlam birlikte, kuzey Londra'da küçük bir salon olan Pleasance amfisinde oyunu, aralarında Tom Hooper'ın annesinin de olduğu bir grup Avustralya gurbetçiye okumayı organize ettiler ve Hooper'ın annesi hemen oğlunu arayarak "sıradaki projeni buldum" dedi.[4][5] Wild Thyme, metni Geoffrey Rush'a ilgilendiği için gönderdi aynı anda gelecekteki herhangi bir ekran uyarlaması için filmi destekleyen Tom Hooper'a da gönderdi; Bedlam Productions metni, sernayonun uzun metrajlı film potansiyelini fark eden See-Saw Films'te Iain Canning'e devretti.[6] Hooper, öyküyü beğendi fakat orijina sonun daha yakından olayları yansıtacak şekilde değiştirilmeye ihtiyacı olduğunu düşündü, "Eğer (1939 yılında savaşın patlak vermesi üzerine Kral tarafından yapılan) gerçek konuşma duyarsanız, Kral, açıkça kekemeliği ile başa çıkmaktadır. Fakat bu mükemmel bir performans değil. O, bunu beceriyor."[4]
İngiltere Film Konseyi, yapıma 2009 yılının Haziran ayında 1 milyon İngiliz sterlini verdi.[7] Senaryo okumaları, filmin 13 Kasım'da başlamasından önce 11 Kasım'da yapıldı. Son yedi haftaya planlanan ana çekimler, 17 Ocak 2010'da tamamlandı.[8][9]
Yer ve tasarım
Dekor tasarımı, bir dönem tiyatrosu olduğu için film yapımcıları için bir meydan okuma sundu; film, yapımının kalitesine bir ölçüde güvendi fakat bütçe nispeten 10 milyon İngiliz sterlini ile sınırlıydı. Aynı zamanda filmin, Londra buhran dönemindeki krala ait zenginlik ile kirliliği birleştirerek otantik olması zorunluydu.[10] 25 Kasım 2009 tarihinde Rush ve Derek Jacobi, filmi Southwark'taki Pullens yapılarında filmi çekti.[11] 26 Kasım'da Firth, Rush ve Jacobi ile bir haftalık çekim, Westminster Abbey için kullanılan mekân Ely Katedrali'nde başladı. Lincoln Katedrali, mimari olarak Abbey'ye daha benzer olmasına rağmen film ekibi, avantajlı film mekânı olarak Ely'i seçti. Katedralin büyüklüğü sadece taç giymeyi göstermeyen sahneler inşa etmesine izin verdi fakat buna önceden hazırlanıldı.[12][13][14] Lancaster House, Londra'daki bir zengin dönem evi, Kral'ın konuşma yapması için yürüdüğü sahnel ile sonradan resmî fotoğraf çekimi için Buckingham Sarayı'nın içi kullanıldı; günlük kiralanması 20.000 sterlin etti.[10] Ekip, Logue'un eski danışma odalarını keşfetti fakat çekim yapmak için oldukça küçüktüler. Bunun yerine, uzak olmayan 33 Portland Place'de yüksek, kemerli oda buldular. Eve Stewart, yapım tasarımcısı, mevcut duvar kağıdını çok sevdi ve tüm odanın efektini yeniden tasarladı.[10]
Wembley Stadyumu'ndaki 1925 Britanya İmparatorluğu Sergisi'nin kapanış törenine ayarlanmış olan açılış sahnesi, Leeds United'ın stadyumu Elland Road ile Bradford Bulls'ın stadyumu Odsal Stadyumu'ndaki mekânda çekildi. Elland Road, ilk halka hitap ediş yolundaki prensin kekemeliğinin konuşma unsurları için seçilirken Odsal Stadyumu ise 1925 yılındaki Wembley Stadyumu'na benzerliğinden ötürü seçildi.[15] Ekip, stadyumu sadece bir futbol maçı sonrası akşam 10'da kullandı ve dönem kostümleri giymiş şişme mankenler ile tribünleri doldurdu. Hareket eden ve bağıran aktörler, sahada dizilen askerlerin yanı sıra kabalık ve ekstra kalabalık izlenimi vermek için vermek için sahaya serpiştirildiler, yapım sonrasında VFX'den geçerek eklendiler.[10][16] Ekstralar için açık oyuncu seçimi arayışı, 16 Aralık 2009 tarihinde beklenen filmin öncesinde ortaya konuldu.[17][18]
Cumberland Lodge, Harley Street, Knebworth, Hatfield House, Old Royal Naval College, Greenwich, Burnley'deki Queen Street Mill Textile Museum ile BBC kablosuz kontrol odası olarak Battersea Power Station, filmdeki mekânlardandır.[19] Elstree Studios, bazı iç çekimler için ses sahneleri tedarik etti.[11][20] Filmin final sahnesi, 31 Ağustos 2010'da tamamlandı.[21]
Müzik
Filmin müziği, Alexandre Desplat tarafından bestelendi. Düşünce ve duygularını rahatça dile getirebilmek için kendisiyle mücadele eden bir adam hakkında olan filmde, Desplat dramaturjiyi gölgemeye karşı dikkatli davrandı. O, meydan okumayı tanımladı: "Bu, sesin soundu hakkında bir filmdir. Müzik bununla anlaşmak zorunda. Müzik, sessizlikle anlaşmak zorunda. Müzik, zaman ile anlaşmak zorunda."[22] Partisyon, piyano ile piyano tellerinin seyrek bir aranjmanıdır, Kral'ın sessizliğinin üzüntüsünü ve sonra Kral ile Logue arasında gelişen arkadaşlığın samimiyetini taşımayı tasalardı. Minimalist yaklaşımı, hikâyede kontrol için başkahramanın mücadelesini vurgulamaktadır.[23] Desplat, Kral'ın konuşmasının basıklığını göstermek için bir notanın tekrarı kullandı.[22]
Yayınlanma
Film, dünya prömiyerini 4 Eylül 2010 tarihinde Amerika Birleşik Devletleri'ndeki Telluride Film Festivali'nde yapıldı.[21] 2010 Toronto Film Festivali'nde Firth'ün 50. Yıl kısmında gösterildi ve burada ayakta alkışlandı ve festivalde Halk Ödülü'nü aldı.[24][25] Sinema afişi, Hooper'ın ilk tasarımı eleştirmesinden sonra bir mikrofon ile Firth'ün çenesinin yakından göstermek için yeniden tasarlandı.[26]
Filme, Logue'un Kral'ın stresini azaltması için kaba konuşarak bağırmasına teşvik etmesinden dolayı ilkin British Board of Film Classification tarafından Birleşik Krallık'taki gösterim için "15 yaş altı için sakıncalı" derecesi verildi. Londra Film Festivali'nde Hooper kararı eleştirdi, kötü dil için grubun filme nasıl "15" verdiğini fakat grafik işkence sahnelerine rağmen "12A" alan Salt (2010) ile Casino Royale gibi filmlere izin verildiğini sorguladı. Hooper'ın eleştirisini takiben film derecelendirilmesi "12A" (12 yaş ve altı için sakıncalı olabilir) olarak düşürülerek 12 yaş altındaki çocukların aileleriyle filmi izleyebilmeleri sağlandı.[27][28]
Ödüller ve adaylıklar
83. Akademi Ödülleri'nde Zoraki Kral, En İyi Film Akademi Ödülü, En İyi Yönetmen (Tom Hooper), En İyi Erkek Oyuncu (Colin Firth) ve En İyi Özgün Senaryo (David Seidler) ödüllerini kazandı. Film, diğer filmlerden fazla olarak on iki Oscar adaylığı elde etti. Dört kategoride ödülü kazanmanın yanında En İyi Sinematograf (Danny Cohen) ve diğer yardımcı oyuncular (Helena Bonham Carter ile Geoffrey Rush) için iki adaylık, bunların yanında Sanat Yönetmeni ve Kostüm dallarında da iki adaylık elde etti.
Kaynakça
- "Arşivlenmiş kopya". 14 Şubat 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Şubat 2011.
- "Arşivlenmiş kopya". 17 Mart 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Şubat 2011.
- Seidler, D. (20 Aralık 2010). "How the 'naughty word' cured the King's stutter (and mine)". The Daily Mail. 3 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Şubat 2011.
- Gritten, D. (23 Aralık 2010). "Tom Hooper Interview for the King's Speech". The Daily Telegraph. 29 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Şubat 2011.
- Unwin, G. (3 Ocak 2011). "Crowning Glory: How The King's Speech got made". The Independent. 5 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Şubat 2011.
- Bamigboye, Baz (19 Ocak 2010). "A majestic opportunity as glory beckons for King Colin the Firth". Daily Mail. Associated Newspapers. 18 Ocak 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ocak 2010.
- "Awards database The King's Speec". UK Film Council. 18 Şubat 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Şubat 2011.
- Cooper, Sarah (13 Kasım 2009). "New cast announced as The King's Speech starts shooting". ScreenDaily.com. 20 Kasım 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Kasım 2009.
- "The King's Speech". Screenbase. 3 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Eylül 2010.
- Bedell, G. (2 Ocak 2011). "The King's Speech: How clever sets create a compelling picture of 1930s London". The Observer. 22 Haziran 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Şubat 2011.
- Greenwood100. "The King's Speech". Flickr. 3 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Eylül 2020.
- "The King's Speech: set report". The Telegraph. 9 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ocak 2010.
- Personel (25 Kasım 2009). "Cathedral starring again in blockbuster". Cambridge News. Erişim tarihi: 6 Aralık 2009.
- Personel (4 Aralık 2009). "The King's Speech: Colin Firth and Bonham Carter in Ely". BBC Cambridgeshire. 12 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Aralık 2009.
- Earnshaw, Tony. "Firth is lost for words as the monarch whose dilemma gripped the country". Yorkshire Post. Erişim tarihi: 30 Ocak 2011.
- "Dummies line terraces of Elland Road". Yorkshire Evening Post. Erişim tarihi: 30 Ocak 2011.
- Personel (13 Kasım 2009). "Your chance to be an extra in a film". Bradford Bulls. 5 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Aralık 2009.
- Personel (7 Kasım 2009). "Film auditions begin at the Grattan Stadium". Bradford Bulls. 5 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Aralık 2009.
- "The King's Speech". UK Film Council. 9 Şubat 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ekim 2010.
- Personel (Kasım 2009). "It's Party Time @ Elstree Studios". Elstree Studios. Erişim tarihi: 6 Aralık 2009.
- Hoyle, Ben (9 Eylül 2010). "Story of the King who was lost for words is an Oscar favourite". The Times. Londra: Times Newspapers. s. 23.
- Martens, T. (26 Kasım 2011). "The sound of silence: Alexandre Desplat on the music that 'just floats' throughout 'The King's Speech'". Pop & hiss, LA Times music blog. wwww.latimesblogs.latimes.com/musicblog. 5 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Şubat 2011.
- McNab, K. (27 Ocak 2010). "The King's Speech score review". www.soundonsight.org. 6 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Şubat 2011.
- "Firth movie lands Toronto Film Festival prize". bbc.co.uk. BBC News. 16 Ağustos 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ekim 2010.
- Friedman, Roger (11 Eylül 2010). "Colin Firth Gets Best 50th Birthday Gift". Showbiz 411. 24 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Eylül 2010.
- "New Poster for 'The King's Speech' Keeps it Simple". The Film Stage. 9 Şubat 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Aralık 2010.
- "Colin Firth welcomes censors' reclassification decision". BBC News website. 22 Ekim 2010. Retrieved on 23 Ekim 2010 ( on 3 January 2011).
- "The King's Speech". British Board of Film Classification. Retrieved on 23 Ekim 2010 ( by WebCite on 3 January 2011).